De mevrouw achter de balie spreekt me vriendelijk toe. Ik noem de personen waar ik een afspraak mee heb en ontspannen neem ik plaats in de wachtruimte. Voor de afwisseling besluit ik geen koffie te nemen en ik kijk nog eens richting de vriendelijke receptioniste. Achter haar hangt de bekendste creatie van Gustav Klimt. Die was me nog niet opgevallen.
Een filosofische gedachte gaat door me heen:
‘Alsof deze creatie de kunstwereld representeert dat met kleur en vorm een stille taal spreekt, waarmee het de grijze wereld steeds redt. Zonder dat de mensen die hier ondersteuning geven en krijgen met betrekking tot de diagnose ‘verslaving’ er ook maar iets van merken.’
Ik blijf naar het tafereel kijken en mijn gedachten gaan bijna een kwart eeuw terug naar mijn eerste opname.
Knalpsychotisch kwam ik onverwachts op een gesloten opnameafdeling terecht, net achttien was ik, HAVO-5, puistjes en teveel focus op het andere geslacht
Een prachtig meisje in een witte pyjama liep op de gang voorbij. Ze leek een engel, zo hemels mooi vond ik haar. Een dag later stond ik in het kantoor van de verpleging. Ik wilde iets, geen idee wat. Snel draaide een verpleegkundige het geluid uit de speaker op zacht. Het was tergend gekrijs vanuit de isoleercel. Het kwam diep uit iemands ziel en het raakte me vol.
Niet lang daarna zat ik naast haar, het meisje van de witte pyjama en haar engelachtige verschijning. Ze huilde. In een intuïtief moment sprak ik haar toe: “Ga weer voelen… met je lijf, met je hart, met alles!” Mijn hand raakte heel even tussen haar benen, om het voelen kracht bij te zetten. Dat dit niet oké was, dat vind ik lastig om op terug te kijken. Ook nu, terwijl ik dit schrijf.
Het zal voor veel mensen herkenbaar zijn: in mijn ongeremdheid heb ik dingen gedaan waar ik achteraf spijt van heb
Maar die woorden…die waren speciaal, ze kwamen uit het niets.
Later vertelde ze me dat ze door deze ‘interventie’ – als je mijn gedrag zo mag noemen – er vanaf had gezien: “Ik had de hondenriem er speciaal voor meegenomen, maar ik heb hem niet gebruikt toen.” Die woorden over suïcide vergeet ik nooit meer. Zo direct had ik ze nog nooit gehoord.
Ze wilde iets terug doen. Op haar kamer hing een grote poster van Gustav Klimt boven haar bed. Wauw, de kleuren, de poses van deze twee geliefden, de mozaïekvormen vol glinster en goud. De overgave. De cirkels en de vierkanten. ‘De Kus’. Magisch vond ik dit schilderij.
Ze deed iets terug. We kregen seksueel contact, het was mijn eerste ervaring met een meisje. Al gauw trokken we veel met elkaar op en de verpleging probeerde ons te begrenzen. Een verpleegkundige, Maria, vertelde dit duidelijk en integer.
Ze zag in dat we er echt voor elkaar waren én ze legde ons uit dat in de context van deze opnameafdeling ons gedrag ongepast was. Ze nam ons serieus en wij accepteerden dat
Kort daarna nam dit meisje met haar mooie lange blonde haren, haar fijne parfum en haar witte pyjama ontslag.
Was ik verliefd op haar geworden? Ja…of? … Of was ik op een andere manier geraakt? Wilde ik haar verder helpen? Ja, dat zeker! Ik maakte een gedichtje voor haar, waarin ik haar boosheid roemde, de draak stak met haar behandelend psychiater en haar voornaam met een woordgrapje erin verwerkte. Ze was er blij mee.
Toen ze vertrok sprak ze me vermanend toe: “Jeroen, je knapt niet snel genoeg op, doe er wat aan! Op deze manier blijf je er in hangen.” Die woorden waren míjn redding.
2004. Twaalf jaar later is het
Een lieve vriendin emigreert naar de VS. Ik mag haar poster van ‘De Kus’ overnemen. Ik ben er zo blij mee! Mijn oudste broer belt me diezelfde dag onverwachts op. Hij is opgenomen in het Willem Arntshuis in Utrecht en ik krijg de groeten van iemand. Ook krijg ik er een telefoonnummer bij. ’s Avonds ontvlucht ik het rumoer van een nietszeggend bedrijfsfeestje en bel ik het nummer. Ik kan het niet geloven. Zij is het! Het beeld van het meisje in haar witte herenpyjama, zie ik meteen weer voor me. Het schilderij met ‘De Kus’ hangt nog maar net een paar uur in mijn huiskamer en dan krijg ik haar plotseling aan de lijn? Onvoorstelbaar!
2017. In een seconde komt alles weer even voorbij
Het ligt besloten in mijn hart en in mijn oogopslag op het moment dat de student de wachtruimte binnenkomt en ik hem begroet. “Wil je koffie?” “Nee, dank je.” De stagebegeleider komt erbij en we hebben een geweldig drie-gesprek over hoe het met de student is gegaan het afgelopen jaar. Met zijn talenten gaat hij een toekomst tegemoet met meer glans en goud dan Klimt ooit heeft kunnen schilderen.
Geef een reactie