flag 001
flag 001
flag 001
flag 001
Ooit een wandelaar overprikkeld uit het bos zien komen? * PsychoseNet

Veel gezochte termen

Psychosenet blog

Auteur

Jeroen Zwaal

Jeroen Zwaal is ervaringsdeskundig docent bij Howie the Harp. Hij maakte vijf psychoses mee in zijn leven, die hem steeds een stukje dichterbij hemzelf brachten. Jeroen is getrouwd en heeft een dochter.

Ooit een wandelaar overprikkeld uit het bos zien komen?

bomen en bos

Een vervelend bericht deed mij afgelopen week even op ‘mijn grondvesten schudden’. Deze term betekent ‘bijna ineenstorten’ maar zo voelde het niet. ‘Grondvesten’ klinkt me stevig in de oren en dat ik veerkrachtig schudde, daar is niks mis mee.

Dit persoonlijke bericht vroeg de aandacht van mijn hart dat wilde voelen en delen. Mijn hoofd deed ook mee, om het te kunnen duiden. Gedachten probeerden me te verleiden me schuldig te voelen. Een innerlijke stem bood hulp: “Het is goed zo Jeroen”, hoorde ik deze stem tegen mezelf zeggen.

Gelukkig zijn mijn hoofd en hart na drieënveertig jaar een goed team geworden. Ook met mijn omgeving heb ik meestal een goed samenwerkingsverband. Ik voel me beschut en kan gaan en staan waar ik wil.

Hoe ik me na dit bericht voel? Wisselend. Wisselend krachtig en onmachtig; tevreden en verdrietig; sip en enthousiast. Ik heb weer iemand verloren en ik tel mijn zegeningen.

Mijn balans lijkt op duizenden ultradunne zijden draadjes waarmee ik ben verbonden, die stuk voor stuk zorgen dat ik in evenwicht blijf

Ook trekken ze me heel langzaam naar een steeds gezondere ruimere en lichtere omgeving.

De zwaarte verdween vanochtend naar de achtergrond en voor deze blog sijpelde als vanzelf een mooi licht aanknopingspunt door mijn gedachten. En wel in de vorm van een grappige vraag:

“Heb je ooit een wandelaar overprikkeld uit het bos zien komen?”

Daarbij heb ik naast dit grappige beeld serieuze vragen in mijn achterhoofd. (Humor blijkt serieus ook bij je voorhoofd te zitten, voor mij ook weer een ontdekking, deze voor/achter-verdeling.)

  • Wat is natuurlijk gedrag en wat is onmenselijk gedrag?
  • Waar worden we in onze samenleving nou zo (psychisch) ziek van?
  • Hoe komt het dat wandelen in de natuur vaak als tip wordt meegegeven en dus wél werkt?
  • Wat lukt de natuur wel, wat de GGZ vaak niet lukt als het gaat over ‘je beter voelen’?
  • Kunnen dieren psychotisch worden?

En met deze laatste vraag, ook weer nieuwsgierig zoekend op internet, kwam ik direct op een site en op een antwoord: “Ja, als dieren in gevangenschap zijn.” Er is hiervoor een term bedacht: ‘Zoochosis’

Ik lees op internet:

Dieren hebben problemen met de grenzen van hun verblijf en ze vervelen zich, hierdoor raken ze gefrustreerd

Wanneer een dier geen invloed kan uitoefenen op zijn leefomgeving, gaat hij stereotype gedrag vertonen omdat dit, voor even, de frustraties vermindert.

Oké, dit is even incasseren. Bovenstaande beschrijving zou mij persoonlijk erg goed hebben gedaan als een behandelend arts twintig jaar geleden iets vergelijkbaars in mijn dossier had gezet:

Dhr. Zwaal, heeft moeite met de grenzen van zijn kunnen. Hij heeft het idee dat hij geen invloed heeft op het gezinssysteem waar hij in opgroeide. Het frustreert hem naar eigen zeggen mateloos. Ook lukt het hem niet om zijn huidige leefomgeving in te richten en aan zijn toekomst te werken. Gezien zijn talenten en potentie heb ik de indruk dat onderprikkeling en verveling een grote invloed hebben op zijn welzijn.

Mijn advies is dan ook dat dhr. op zoek gaat naar mooie uitdagingen, waardoor hij zich nuttig maakt en hij het gevoel heeft dat hij een zinvolle bijdrage levert aan zijn omgeving. Praktische aanbeveling: Elke week wandelen in het bos en veel met de handen bezig zijn: houthakken, tekenen, boetseren, beeldhouwen. In zekere zin is er niks mis met deze gevoelige jongeman, al vind ik hem op dit moment erg kwetsbaar.

Terug naar de realiteit. De verwarde man is een stereotype beeld, dat overal in de media opduikt. Ik was er verschillende keren ook een.

De verwarde man, het is een stereotype beeld

Dat klopt en met de term ‘Zoochosis’ in ons achterhoofd blijkt dit gedrag tijdens een psychotische crisis dus ook een stereotype reactie op de omgeving te zijn.

Als we naar de natuur kijken hebben we een mooi aanknopingspunt: dit verwarde gedrag ontstaat blijkbaar door het figuurlijk ‘gevangen zijn’ in onze samenleving: ‘Societychosis’ zou ik het willen noemen.

Er is gelukkig een mooie collectieve beweging in gang gezet die ruimte maakt voor persoonlijk herstel. Hoe kunnen we een gezonde samenleving vormen waarin niemand zich gevangen hoeft te voelen? Hoe zover te komen is een hele grote puzzel.

Door de bomen, zien steeds meer mensen op een bevrijdende wijze het bos weer. Ook mijn uitzicht is prachtig en dat wens ik iedereen toe.

Illustratie: Zwali

Reacties

3 reacties op “Ooit een wandelaar overprikkeld uit het bos zien komen?”

  1. Daniel

    Ik kan de conclusies van deze blog onderschrijven maar wil ook even antwoorden op de vraag of je ooit iemand overprikkeld uit het bos hebt zien komen, ja.. mezelf. Het zal moeheid (geestelijk) geweest zijn maar in mijn eigen revalidatie na een psychose door overdosis psychadelica en tevens het afkicken van cannabis (waardoor je amper tot geen slaap krijgt) liep ik een keer in het bos en raakte ik inderdaad zwaar overprikkeld en kreeg ik een panic attack. Elk takje van elke boom was me teveel. Overigens is het nu ongeveer een jaar later en sport ik erg veel en socialize ik tevens makkelijk weer met mensen. Die praktische invulling.. waarmee je direct in contact staat met je eigen lichaam maar ook de omgeving ipv in je kop vast te zitten en alles abstract te ervaren.. is wat mij staande houdt. Groeten. -D.

    1. Jeroen Zwaal

      Dank je voor het delen van deze ervaring Daniël, zo leer ik ook weer: sommige aannames worden snel achterhaald door de werkelijkheid en dat is maar goed ook 🙂 groeten retour, Jeroen

  2. Bibi (Sabine)

    Prachtige blog Jeroen. Ik deel hem op FB.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *