Veel gezochte termen

Psychosenet blog

Auteur

Jim van Os

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Jim van Os werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Antipsychotica en het Dopamine Supersensitiviteit Syndroom – door Jim van Os

antipsychotica en dopamine

Antipsychotica zijn middelen die een acute psychose kunnen dempen. Ook kunnen ze worden gebruikt om een nieuwe psychose te voorkomen. Soms gebruiken mensen ze gedurende vele jaren, of zelfs decennia lang. Meer over antipsychotica en dopamine in deze blog.

Hoewel data uit landen als Finland laten zien dat mensen met psychose die regelmatig antipsychotica gebruiken langer leven dan patiënten die geen antipsychotica gebruiken, worden er toch steeds meer vragen gesteld bij het langdurig gebruik van antipsychotica. In deze blog wordt beschreven wat precies de stand van zaken is, zodat mensen er hun voordeel mee kunnen doen.

Antipsychotica en gezondheid

Antipsychotica verhogen het risico op obesitas, hartritmestoornissen en stoornissen in de vetstofwisseling. In sommige gevallen zodanig dat er insulineresistentie en suikerziekte kan ontstaan. Nieuwere, zogenaamde tweede-generatie antipsychotica doen dit meer dan eerste-generatie antipsychotica. Antipsychotica dragen op deze manier bij aan de kortere levensverwachting van mensen die behandeld worden voor psychose.

De implicatie is: het gebruik van antipsychotica op de langere termijn moet in ieder geval tot een minimum worden gereduceerd of, waar mogelijk, worden gestopt. Er moet actief beleid zijn rond risico op gewichtstoename en suikerziekte.

Lange termijn onderzoek laat zien dat minstens 20%-30% van de mensen met psychose die antipsychotica gebruiken kan stoppen met de medicatie. Per persoon dient een balans te worden gevonden tussen de beschermende en de toxische effecten van de medicatie.

Antipsychotica en het brein

Neuroimaging onderzoek (MRI) van het brein bij patiënten met psychose laat veranderingen zien. Sommige van die veranderingen hebben mogelijk te maken met de psychosegevoeligheid zelf (of de omgevingsrisicofactoren die bijdragen aan psychosegevoeligheid, zoals trauma) maar het is ook duidelijk dat veel van de veranderingen te maken hebben met een reeks aan non-specifieke factoren zoals antipsychotica, roken, obesitas en gebruik van drugs.

Dieronderzoek heeft bevestigd dat antipsychotica bijdragen aan breinveranderingen. Het is niet bekend in hoeverre de effecten van antipsychotica op de geobserveerde breinveranderingen gepaard gaan met specifieke risico’s en in hoeverre er blijvende veranderingen kunnen optreden.

Antipsychotica en negatieve symptomen

Antipsychotica werken door mensen een beetje onverschillig te maken. Hierdoor neemt de ‘importantie’ of ‘belangrijkheid’ van de psychose af, en kunnen symptomen uiteindelijk verbleken. Het probleem echter is dat de door antipsychotica geïnduceerde onverschilligheid niet specifiek de psychose betreft, maar zich uitstrekt over alle ervaringen van de persoon. Emoties worden gedempt met als gevolg dat de persoon vlakker wordt en minder initiatief gaat nemen.

De mate waarin dit gebeurt verschilt van persoon tot persoon, maar kan een zeer beperkende impact hebben. Men noemt deze vervlakking door antipsychotica wel ‘secondaire negatieve symptomen’. Dit is verwarrend, want het is niet mogelijk om primaire (door de psychose) van secondaire (door de antipsychotica) negatieve symptomen te onderscheiden.

In de praktijk moet de vuistregel dan ook zijn: negatieve symptomen (vervlakking, initiatiefverlies) zijn een gevolg van de antipsychotica tot het tegendeel bewezen is.

Met andere woorden: het moet behandeld worden – en niet ten onrechte worden toegeschreven aan de psychose in plaats van aan de medicatie.

Maakt antipsychotica de psychose erger?

Het Dopamine Supersensitiviteit Syndroom (DPS)

Als iemand lang antipsychotica gebruikt zal het lichaam proberen te compenseren voor de effecten van de medicatie. Aangezien antipsychotica werken door de dopamine -D2-receptor te blokkeren, zal het lichaam trachten deze blokkade op de een of andere manier ongedaan te maken. Al in de jaren 60 van de vorige eeuw beschreef de wetenschapper Chouinard dat dit kan leiden tot “’supersensitiviteit’ van de dopamine-D2-receptor waardoor de psychosegevoeligheid juist kan toenemen in plaats van afnemen.

Symptomen van het Dopamine Supersensitiviteit Syndroom zijn dan ook:

  • Abnormale bewegingen – ook wel tardieve dyskinesie genoemd
  • Toenemende psychosegevoeligheid
  • Steeds meer medicatie nodig hebben om psychose te onderdrukken
  • Steeds vaker psychotische ontregeling na stressvolle gebeurtenissen

Hoewel het bestaan van DPS nog niet ‘keihard’ is aangetoond, wordt er in de praktijk in toenemende mate rekening mee gehouden. Zo is er onderzoek dat suggereert dat mensen die minder medicatie gaan gebruiken, of zelfs stoppen met medicatie, de eerste jaren weliswaar meer kans hebben op een nieuwe psychose (mogelijk door de ‘supergevoelige’ D2-receptor), maar op de langere termijn (als de ‘supergevoelige’ D2-receptor tot rust is gekomen) beter functioneren dan mensen die doorgaan met de normale, hogere dosis.

Veel psychiaters zijn echter nog weinig bekend met DPS

Het is belangrijk om DPS in een vroeg stadium te herkennen, om te voorkomen dat mensen eindigen met een mega-dosis antipsychotica en een sterk toegenomen psychosegevoeligheid.

Het gebruik van het antipsychoticum clozapine kan soelaas bieden, omdat dit minder sterk ‘plakt’ op de D2-receptor zodat de receptor als het ware tot rust kan komen en de psychosegevoeligheid kan afnemen, net als de abnormale bewegingen. Ook laat dieronderzoek zien dat de zogenaamde ‘partiele dopamine agonisten‘ mogelijk minder risico geven op DPS.

Conclusie antipsychotica en dopamine

Het denken rond antipsychotica is snel aan het veranderen (zie ook de blogs van Tom van Wel hierover). Wie antipsychotica gebruikt moet in ieder geval rekening houden met het risico op DPS. Artsen die antipsychotica voorschrijven moeten dit eveneens.

Reeds vanaf het allereerste begin van het antipsychoticagebruik moet actief gestreefd worden naar strategieën om de dosis tot een minimum te reduceren, met oog voor de lichamelijke gezondheid en effecten op het brein. Partiele dopamine agonisten of clozapine kunnen een alternatief zijn.

De site Act in Actie is gericht op leren omgaan met psychotische verschijnselen, dit wordt in de praktijk veel te weinig toegepast. Mensen de weg terug helpen vinden naar opleiding en werk – op aangepast niveau waar nodig – is wellicht nog het beste medicijn: meedraaien in de sociale wereld is helend voor brein en geest.

Heb je een vraag?

De experts van PsychoseNet beantwoorden je vraag in het online Spreekuur, bijvoorbeeld over het Dopamine Supersensitiviteit Syndroom.

Meer lezen over dit onderwerp?

Ken je de webshop van PsychoseNet al?

We verkopen boeken met goede, betrouwbare informatie over psychose, trauma, herstel en meer.

Reacties

41 reacties op “Antipsychotica en het Dopamine Supersensitiviteit Syndroom – door Jim van Os”

  1. Luc De Bry

    Jim, u schreef: “Hoewel data uit landen als Finland laten zien dat mensen met psychose die regelmatig antipsychotica gebruiken langer leven dan patiënten die geen antipsychotica gebruiken”

    Feitelijk, is het omgekeerd: antipsychotica verkorten het leven door een gemiddelde van 25 jaar.

    1. Karsten Matthijs Hartog

      Alsjeblieft ik heb bronnen nodig! Tenminste één.

      1. Jeroen

        “Als iemand lang antipsychotica gebruikt zal het lichaam proberen te compenseren voor de effecten van de medicatie …” Hoe lang precies, of ongeveer, of gemiddeld, dan weten we tenminste wanneer het echt niet meer baat om antipsychotica te slikken.

        1. Jeroen

          Verder, als de hersenen zich hebben gecompenseert (na lang gebruik), door meer receptoren aan te maken, wat doet de antipsychotica? De nieuwe balans in stand houden? En wat nog meer?

  2. Jim van Os

    Dank Robert, autonomie is belangrijk, helemaal mee eens.

  3. Robert

    Weer voortschrijdend inzicht in de werking van antipsychotica. Heel goed, Jim. Wel wil ik hier graag benadrukken, dat van de 7 jaar antipsychotica er naar mijn overtuiging slechts een paar maanden echt nodig waren. En dat het high zijn onder invloed van THC eigenlijk ook een psychose is. Dat laatste levert door een falend gedoogbeleid grote risico’s op voor veel mensen. Sommigen worden juist beter geholpen, doordat er kortdurend een psychose wordt geregistreerd. Stoppen met THC én medicatie was uiteindelijk de oplossing, al heb ik met een familie te kampen die verstarde denkbeelden heeft en daardoor nog steeds een risico vormt. Dat laatste verdient meer nadruk, omdat ik denk dat dat bij veel anderen fnuikend kan zijn. Verder is er veel te weinig aandacht voor autonomie vanuit een simplistische arbeidsmoraal. Autonomie kan je leven redden.

  4. Ringo No Starr

    Clever people there is thankfully.

  5. Geertje

    Dag Jim,

    als onhandelbare (lees angstige) puber ongeveer een jaar opgenomen geweest in een kliniek. Destijds was er al weinig tijd om te zorgen voor de mensen die er woonden. Gevolg was dat ik, totaal niet psychotisch, noch depressief/suïcidaal, eerst aan de Seroxat werd gezet. Hier werd ik zwaar depressief van en suïcidaal. Overgestapt op Risperdal. Hiervan werd ik een Zombie, totaal mijn eigenwaarde verloren etc etc. Na elf jaar van Risperdal kunnen komen. Wel overgestapt op andere medicatie.

    Nu merk ik al een aantal jaren dat ik dingen begin waar te nemen die er niet zijn, totaal mezelf onderwaardeer, complot denk etc etc.
    Hiervan had ik naar mijn weten geen last, voordat ik ooit begon met risperdal, maar na het stoppen lijkt het steeds erger te worden. Ik ben nu zo’n 6 jaar van de risperdal af.

    Zou het kunnen dat mij brein is veranderd door dit alles en dat dit soort dingen ontstaan? Ik probeer mezelf keer op keer rustig te houden, maar toch beangstigd het mij steeds meer. Ik ben heel gevoelig voor elk soort medicatie (ook bijvoorbeeld suppelementen) en zie er tegenop om uberhaupt een medicament te nemen.

    Goed, in ieder geval wil ik laten weten dat dit weer een heel verhelderend stuk tekst is en ik wil laten weten dat ik uw werk waardeer. Jammer dat ik in Friesland woon waar de GGZ zorg zo slecht is. Ik hoop dat u daar een hoop kunt verbeteren 🙂

    Met vriendelijke groet,
    Geertje

  6. Lee

    Hi Jim,
    Wat vind je eigenlijk van orthomoleculair behandeling voor psychose of naast reguliere medicijnen? Ikzelf doe allebei. De antipsychotica omdat ik niet zonder kan een de supplementen om de dosis zo laag mogelijk te houden. Ik weet dat ik zonder alpha liponzuur bijvoorbeeld zeer lethargisch ben. Ik vermoed ook dat mijn psychische problemen voor een groot deel komen door reacties op voedsel.

    1. Jim van Os

      Hey Lee, het is met orthomoleculaire benaderingen als met alle benaderingen: mensen moeten uitvinden wat voor hen werkt en dat is soms een hele zoektocht. Blij dat het bij jou werkt, succes! Jim

  7. Max Oranje

    Bedankt Jim, voor het delen van reeds veel normaliserende info!
    De uitleg betreft demping van emoties is helder. En zoals je schrijft noemt men deze vervlakking door antipsychotica wel ‘secondaire negatieve symptomen’. Maar bijzonder vervelend is ook dat je jezelf niet meer goed ‘herkent en voelt’ en de koppeling met gevolgen dus ook niet goed herkent. Tenzij je lang genoeg (decennia?) medicatie gebruikt om niet meer te ‘weten’ hoe je ervoor reageerde, blijft dat lastig! Ik bleef snel een verkeerde inschatting maken van mijn kunnen en zie dat ook om mij heen, dat vind ik gevaarlijk!! Een spiegelend persoon is dagelijks nodig, zeker bij afbouw. (Zie ook mijn achtergrondartikel alturl.com/4m9ox) Zelfs daarna moet je je opnieuw aanleren welke emoties je voelt. De overschatting door gebrek aan ‘kennis over jezelf’ ervaren is nog moeilijker dan de afvlakking, het lijkt me zeker moeilijk voor alleenstaanden …
    Vraag: Wordt hier rekening mee gehouden in De Nieuwe GGZ door bijvoorbeeld dagelijks contact met een vertrouwenspersoon uit een zelf gekozen netwerk?

  8. Daphne

    Dag Jim,
    Dank voor de blog.
    Ik ben nu aan het afbouwen met de Haldol, ik hoop volgende week volledig te stoppen. Ik heb het 4,5 jaar geslikt. Begonnen met 2 milligram en nu op 0,25 mg.
    Ik slik nog 12,5 mg quetiapine om op te kunnen slapen.
    Mijn doel is om dit jaar volledig anti-psychoticavrij te worden en blijven.

    Wat ik erg jammer vind is dat aan de ernstige bijwerking van het ‘niet meer geil kunnen worden’ praktisch geen aandacht wordt gegeven. Zo ook niet in dit artikel en dat vind ik wel een gemis.

  9. Marianne de Ruiter

    Hartelijk dank voor dit artikel, als zeer betrokken oma is het fijn om duidelijke uitleg te krijgen, zodat ik ook kan begrijpen wat er gaande is, wat de medicijnen doen en vooral een beetje inzicht te krijgen waar mensen die deze medicijnen gebruiken doorheen gaan, ik vind het soms heel moeilijk.

    gr. Marianne

  10. Wings

    Blij met psychiaters als jou Jim. Ik ben inmiddels ruim een jaar van medicatie af, nadat ik het kort gebruikt heb om weer te landen. Nooit spijt van gehad, dat ik kon stoppen. Ik heb van nature aanleg voor overgewicht. En ik wilde graag mijn intense ervaring verwerken van psychose, maar dat ging bijna niet, doordat de Zyprexa mijn gevoelens en denkprocessen grotendeels blokkeerde. Door balans, aarden, rust, ontspanning, je nuttig voelen, praten en schrijven en inzicht krijgen ben ik hersteld. Echt hersteld. En eigenlijk is deze versie beter dan de oude. Ik sta zoveel beter in contact met mezelf en door de hele ervaring zoveel geleerd. Ik snap dat er allerlei gradaties zijn van psychose gevoeligheid en dat het niet altijd mogelijk is. Dankjewel voor dit stuk erkenning wat je geeft dat de medicatie van alles met je doen…. Door de pillen ging ik me ziek voelen! (kwijlen, slapen, zombie etc.) Groetjes Wings. (Forum)

  11. russel cummins

    Jim,
    Nadenkend over wat jij hier schrijft komt het volgende bij mij op:
    De eerste diagnose die gesteld werd bij mijn eerste opname tijdens psychose was “Vietnam syndroom”.
    Wat wil dat voor mij zeggen;dat het primaire “reptielen”stuk in mijn brein ( fight-flight-freeze) totaal de controle had over mijn zijn en ik op reflexniveau handelde en dacht. Dit deel werd “gevoed”door het inmiddels als hoogbegaafd geconstateerde meer menselijke deel (in aanleg iedere universitaire of HBO opleiding).
    De voeding bestond uit alle prikkels die op mij afkwamen, dus ook de voor anderen schijnbaar onwillekeurige , die vervolgens door mijzelf ontwikkelde(niet empirisch,onbewust) vertaalsleutels geïnterpreteerd werden en gewogen werden op gevoelsniveau (waar/niet waar). Dit werkte betrekkingswanen in de hand en verergerde de overspoeling met prikkels cumulatief. Na veel omzwervingen langs vele middelen ben ik uitgekomen op de volgende medicatie sleutel: Abilify 15.mg, Ritalin 70 mg, Marihuana 1 gram per week (dat laatste is alleen mogelijk in combinatie met de Abilify). De Anti psychotica vervlakt voor mij de aanleg tot overprikkeling (herstelt de “focus buffer”) waardoor niet alles wat mijn brein potentieel kan waarnemen ook als mogelijk belangrijk wordt onderzocht (een vallend herfstblaadje, de woorden van een voorbijganger, de formatie wolken boven mijn hoofd, de kleuren van iemands kleding, lichaamstalen etc etc etc.) Mijn laatste diagnose is dan ook Schizofrenie van het gedesorganiseerde soort en ADD , wonderlijk genoeg zie ik veel raakvlakken tussen beide diagnoses en de medicatie aan beide gekoppeld gaat bij mij (25 jaar na de laatste volledig psychotische periode) goed samen. Het reptielen deel in mijn brein wat ook continue verslavingsgevoelig is werkt tegenwoordig mee(krijgt ritalin), en het menselijke deel wordt niet meer overspoeld(abilify). Gezien het tegenwoordige spectrum , de bandbreedte , waarbinnen mijn gevoelsleven zich kan bewegen en mijn fysieke fitheid ben ik nu naar mijn mening zoals ik ooit bedoeld was, mede nemend mijn levenservaringen tot nu toe. Persoonlijk ga ik niet volledig stoppen met medicatie riskeren , Het eerder genoemde Vietnam syndroom wat eigenlijk wanneer niet in oorlog een zeer gevaarlijke modus in de burger maatschappij is , is altijd latent aanwezig gebleven en dat heb ik ook bewust in “leven gehouden” dmv dansen en marihuana , omdat aan de “light side”van dit deel ook de spiritualiteit en de beleving van algehele verbondenheid zitten. Het een gaat niet zonder het ander bij mij.
    Bij deze bedankt voor de inspiratie door jouw blog waardoor ik e.e.a. in mijn leven weer wat verfijnder heb kunnen ordenen.met hartelijke groet, Russel

  12. Lilian Leunissen

    Helder en informatief, zowel artikel van Jim als de gedeelde ervaringskennis .
    Momenteel ben ik bezig met gelijktijdige afbouw van anti-psychoticum en ant-depressivum. Spannend avontuur waarbij veel energie en creativiteit vrijkomt. Ik voel me steeds wakkerder! Mijn nachtrust is wat onregelmatig, ik doe aan nachtelijke activiteiten, maar dat neem ik voor lief. Ik vertrouw voortaan op mijn eigen gestel.

    1. Jim van Os

      Succes Lilian!

  13. Mario Domen

    Dag Jim,
    Ik lees steeds vaker dat de hersenen in staat zijn tot het vormen van nieuwe netwerken om belemmeringen op te heffen. Hoe staat dit in verhouding tot de m.i. eenzijdige opvatting van overdracht van neurotransmitters?

    1. Jim van Os

      Hey Mario, klopt: de hersenen reageren op alles, dus ook op medicatie, maar ook op psychotherapie, werk, andere woonomgeving, etc. De reactie kan op allerlei manieren vorm krijgen – dus ook in de vorm van nieuwe netwerken. Dus inderdaad – overdracht van neurotransmitters is slechts een onderdeeltje van een veel breder verhaal – dat we nog niet begrijpen.

  14. Jeannette

    Goed en helder artikel! Helaas zijn niet alle psychiaters zo ruimdenkend. Neem de ” mijne “: k mag absoluut niet stoppen met mijn nogal hoge dosering quetiapine (600-900mg )en dreigt anders zelfs met opname! Misschien eens tijd voor een andere arts!

  15. Kim

    Hoi Jim,

    Wat een logisch en belangrijk verhaal. Tijdens mijn opname schrok ik me helemaal kapot van de pillen rituelen, iedere dag weer. Ik heb zelf altijd een hele sterke afkeer gehad van medicijnen en ben daarom wellicht iets teveel tegen medicatie, maar ik ben er ook van overtuigd dat het anders kan. Het is toch te gek dat een psychiater je al zware medicijnen voorschrijft voordat hij je achternaam kan onthouden? Vervolgens verander je door de bijwerkingen en is het veel moeilijker geworden de echte persoon en echte problematiek te zien. Met het huidige pillenbeleid wordt het lerend vermogen van de mens teveel aan de kant gezet. Bedankt voor je werk!

  16. Karin Rozendaal

    Mijn dochter gebruikt sinds een aantal maanden quetiapine. Ze heeft het middel voorgeschreven gekregen omdat ze last heeft van angst en paniek. We zien echter geen verbetering. De psychiater adviseert haar om de dosis te verhogen van 100 mg. naar 200 mg. Ze zit sinds een week op 150 mg. Heeft iemand ervaring met dit medicijn bij deze klachten? Mijn dochter is jaren geleden gediagnosticeerd bipolair type 1. Heeft 1 keer een hypomanie gehad maar daarna nooit meer. Wij vragen ons af of ze de juiste medicijnen gebruikt. Ze functioneert heel slecht. Problemen sinds haar 14de jaar. Heeft iemand een goed advies, wij zijn radeloos.

    1. Jim van Os

      Hey Karin, als je me via online spreekuur vraagt zal ik proberen te antwoorden! Jim

    2. Luc Schoot

      Hi Karin, ik heb ervaring met quetiapine en gelabeld met bipolair 1. Nu medicatievrij. Je kan me altijd een mailtje sturen. Hoop dat het inmiddels beter gaat met je dochter. luc@knowmads.nl

  17. Olav van Oranje

    Mooi artikel! Ben gestopt met medicatie na vier keer (elk half jaar) te minderen. Helaas zijn er voor Olanzapine nog geen taperingstrips, want ik heb bij elke afbouw zo’n ‘hoofdpijn’ cq druk boven in ’t hoofd drie maanden lang… Kon vorig jaar bijna alleen op de bank hangen, zo chaotisch werd het. Sinds november de laatste afbouw heb ik wel iets gevonden wat het vermindert. Mijn psychiater kende het niet, maar kon zich wel voorstellen dat het hielp: Voedingssupplement ‘Moederkruid’. Doordat de Olanzapine o.a. serotonine remde, maakt mijn lichaam als tegenreactie waarschijnlijk teveel aan. Wanneer de Olanzapine wordt verminderd duurt het een paar maanden voor de bloedspiegel op peil is. In deze periode helpt het mij erg goed, het ‘verlaagt’ de serotonine.
    Daarnaast kreeg ik last van slapeloosheid, elk uur wakker met dromen, waarbij direct weer Oxazepam of Temazepam werd voorgeschreven… Hier wilde ik niet direct aan, want het is ook lastig weer af te bouwen. Ik werd geadviseerd door een verpleegkundige in de familie Melatonine Time Released te nemen, gebruik hier nu per avond 5 mg van en dat werkt bijna de hele nacht.
    Oftewel, ben met twee voedingssupplementen gered tijdens afbouw. Afwachten tot hoofdpijn verdwijnt.
    Ben benieuwd of meer mensen ervaring hebben met zo’n zware druk op hoofd tijdens afbouw?

  18. Clara Koek-Michels

    Dag Jim, ik heb ongeveer 4 maanden haldol gebruikt tijdens opname, daarna nog een jaar psychotisch rondgelopen in Leiden, zonder medicatie maar wel onder vrienden geleefd en colleges gevolgd, op mijn manier laat ik maar zeggen. Ik leefde dus met psychose en al in de sociale wereld. Heel geleidelijk is de psychose uitgedoofd en nooit meer in die heftigheid teruggekomen. Ik vraag me af of mijn herstel mede te danken was aan het feit dat ik maar zo kort medicatie heb gehad, naast dat ik het geluk had enkele heel lieve en geduldige vrienden te hebben. Ze hebben toen op me gepast, en me vaak behoed, een soort eigen fact team 24 uur. Misschien heeft mijn brein door deze loop der dingen tijd gehad tot rust te komen en zich aan kunnen passen.
    Hoeveel ik veel risico heb gelopen, ik heb een engeltje op mijn schouder gehad, ben ik heel dankbaar toch dat het zo is gegaan. Maar ieder verhaal is weer anders en er zijn vele wegen naar herstel. Ik vertel het mijne wel aan anderen om aan te geven dat het ook zo kan lopen. Bedankt weer voor je informatieve blog!

    1. Jim van Os

      Dank Clara, we moeten denk ik heel zorgvuldig luisteren naar ervaringen als de jouwe en ons de vraag stellen: is dit misschien hoe antipsychotica het beste kunnen bijdragen aan het lange termijn herstel? Vanuit de vigerende traditie zijn we vaak geneigd te denken: die heeft veel risico genomen, ze had onderhoudsmedicatie moeten nemen. Maar wat als je het inderdaad op deze manier het beste kunt doen? Moeten we daar niet veel meer naar kijken en onderzoeken als hypothese? Kortom, laten we openstaan voor hypothesen die ons kunnen helpen beter gebruik te maken van bestaande behandelingen.

  19. Jort Bonne

    Bedankt, wat een helder verhaal Jim!

  20. Stephani Faneker

    Super goed artikel. Ik ben psychose gevoelig, compleet gestopt met medicatie. Zelf veel moeten uitvogelen en idd het ermee eens dat terugkeer naar werk heel helend werkt en dat de artsen en psychiaters nog weinig helpend zijn bij afbouw medicatie en eigen regie van de patiënt. Je moet sterk in je schoenen staan en je eigen beslissingen durven nemen, soms tegen het advies van de medici/ psychiaters in.
    Ik ben erg blij met alle kritische noten, onderzoeken en veranderingen/ verbeteringen in beleid zodat iedereen een bij hem of haar passende behandeling krijgt met eigen regie.

  21. Jim van Os

    Hey Jim,

    Het klopt dat ik niet heb geschreven dat antipsychotica schadelijke chemische middelen zijn die een chemische lobotomie teweegbrengen en te allen tijde vermeden moeten worden.

    Eerder denk ik dat iedereen zijn eigen weg moet vinden in wel of niet, en hoeveel, en hoelang, te gebruiken.

    Daar hebben mensen informatie voor nodig.

    Groet Jim

    1. Lotte

      Nou, Jim, ik ben heel erg blij met mijn antipsychotica, mijn vegetatieve toestand is opgeheven, mijn stemming is stabiel, Ik voel me niet vlak of gevoelloos, het maakt het gewoon allemaal een stuk makkelijker om te functioneren. Ik solliciteer zelfs weer en heb nu al een jaar 40 uur per week vrijwilligerswerk gedaan. Zonder pillen was er nooit een einde gekomen aan die hel: Ik heb er 30 jaar op moeten wachten, eerst 20 jaar met de diagnose en toen nog 10 jaar voordat ik het juiste middel kreeg. Ik stop er nooit meer mee. Ik heb teveel handicaps en ellende als ik het niet slik. Ik beschouw mezelf als bijna hersteld, ik heb een GAF van 70, en daar komt nog wel meer rek in, het gaat al zes jaar iedere dag beter. Maar stoppen met medicijnen vind ik geen criterium voor herstel. En vaak risicovol. Ik geloof voor geen seconde dat mijn stoornis met trauma te maken heeft, in mijn ogen is het een erfelijke hersenaandoening. Die trauma’s die ik erbij heb, zijn geen doorslaggevende factor en dat is iets wat ik erbij heb, namelijk CPTSS. Het lijkt me wel belangrijk om dit verschil te blijven maken.

      1. Jim van Os

        Hoi Lotte, dank voor je reactie en goed dat je je weg hebt gevonden! Jim

  22. H. vd. Giessen

    hoe werkt dit dan, als je al een dopamine tekort hebt? Zoals bij AD(H)D? En ook nog psychotisch bent? De vervlakking herken ik idd bij onze zoon. Ik stuur dit artikel door naar zijn psychiater. 🙂

    1. Nicolas

      Gewoon op judo gooien, kinderen/jongeren met ADHD hebben meestal behoorlijke energie. Sporten kan dat goed helpen..

  23. Nanette waterhout

    Dag Jim,

    Ik hoop dat mede door dit soort artikelen niet alleen het denken maar vooral het handelen gaat veranderen. Dank je wel weer voor het delen van deze belangrijke informatie. Ik herken er veel in betreffende mijn broer. Ik ga dit artikel dan ook doorsturen naar zijn psychiater.

  24. peter dierinck

    Ik stuur dit door naar alle psychiaters van onze instelling…

    1. Nicolas

      ‘K heb het zojuist doorgestuurd naar de hoofdbehandelaar/psychiater van onze instelling..

  25. stef linsen

    een helder en praktisch bruikbaar verhaal

  26. Nicolas

    Bedankt voor dit artikel, meneer van Os. Wederom een interessant en inspirerend artikel. Sowieso veel respect voor het opzetten van deze website (en schizofreniebestaatniet.nl). Zo doorbreekt u veel stigma’s en dit betekent veel voor het herstel van velen mensen.

    Big up!

    1. Jim van Os

      Dank Nicolas means a lot!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *