Veel gezochte termen

Psychosenet blog

Auteur

Nanette Waterhout

Nanette Waterhout is zowel ervaringsdeskundige als familie-ervaringsdeskundige. Zelf herstelde ze van een ernstige depressie. Ze werk als ervaringsdeskundige bij GGZ-NGN. Daarnaast is ze mantelzorger van haar broer, die al een groot deel van zijn leven aan psychoses lijdt.

Eigen regie met behulp van de WRAP (Wellness Recovery Action Plan)

Schrijf je WARP

Een lange periode in mijn leven werd ik geregeld letterlijk overvallen door psychische klachten die bij mij bestonden uit depressiviteit, chaos, vermoeidheid, paranoïde en spanningen. Meestal waren het milde klachten en ging het vanzelf weer voorbij.

Maar er waren ook periodes bij dat ze matig en zelfs ernstig werden en het een lange tijd van overleven werd om er weer bovenop te komen. Ik slikte in die periodes antidepressiva. Ik herkende op een gegeven moment wel enkele waarschuwingssignalen. Vooral die van spanning, vermoeidheid en somberheid. Maar ik liep te vaak nog ´even´ door. Al was het op mijn tenen. Omdat ik vond dat het moest en ik niet `zwak` wilde zijn, het niet anders kon (want ik moest zorgen voor anderen), ziek melden niet bij mijn perfectionistische houding paste, omdat ik mij schaamde en mij dus beter voor deed dan ik mij voelde.

En in mijn geval moet ik na jaren van periodes van ´overleven´ (ik ben er een meester in), eerst helemaal onderuit gaan en letterlijk en figuurlijk helemaal niets meer kunnen voordat ik accepteerde en leerde dat het echt voortaan anders moet. Maar hoe dan?

Naast het volgen van therapie heb ik heel veel gehad aan zelfmanagement instrumenten in mijn weg naar acceptatie en herstel

Eerst stelde ik een signaleringsplan op met mijn psychiater en een jaar later de WRAP. Een WRAP staat voor Wellness Recovery Action Plan.

Ik kreeg door deze instrumenten het gevoel dat ik inzicht kreeg in en regie over mijn kwetsbare kant. Alles wat ik in de afgelopen jaren heb ervaren en geleerd tijdens periodes met psychische uitdagingen is voor mij samen gekomen in die WRAP. Het is mijn houvast, mijn ontwikkelingsdocument en kompas voor de verdere ontdekkingsreis naar mijzelf geworden. Ik heb vooral veel gehad aan het inzicht in mijn triggers, patronen en vroege waarschuwingstekens. Deze serieus nemen en hier actie op ondernemen kan een verdere terugval en crisis voorkomen. Nadenken en vastleggen van wat ik soms onbewust wel wist en soms nog niet wist heeft mij bewust bekwaam gemaakt in het omgaan met mijzelf.

Soms heb ik nog een terugval

Dat herken ik nu op tijd en ik weet hoe ik zelf kan handelen om bij te sturen. Soms betekent dat extra lang slapen, vroeg naar bed, structuur, tussendoor rust inlassen, soms ontspanningsoefeningen en als dat onvoldoende werkt in het uiterste geval wat rustgevende medicatie. Maar er vooral acht op slaan en het niet negeren.

In vervolg op het zelf maken en werken met de WRAP mocht ik in 2012 de facilitator training gaan volgen. Inmiddels heb ik al vele groepen mogen faciliteren. Iedere groep is weer anders en zelf leer ik nog steeds mee. De cursus duurt zo’n 8 bijeenkomsten (meestal 1 x per week).

Het voorbeeld van een ervaring van de ene deelnemer lokt een voorbeeld van de ander uit. Ik zie blikken van herkenning, begrip en verwondering. En ondertussen vallen er hele belangrijke muntjes die helpen bij het verkrijgen van inzicht in klachten, signalen en mogelijkheden om bij te sturen. Er wordt in de groep gebruik gemaakt van de vele ervaringen die iedereen heeft, er wordt met elkaar gedeeld en met en van elkaar geleerd. Dan blijkt dat je niet zomaar van het ene in het andere moment in een terugval terechtkomt. Dat er een hele rij triggers en waarschuwingstekens aan vooraf zijn gegaan. En dat je misschien nog wel na vele triggers wantrouwend wordt maar door herkenning en bijsturen voorkomt dat je leven in de greep komt van een heel complot dat hierop kan volgen. Door de triggers en waarschuwingstekens te kennen, te herkennen en erkennen en als laatste maar misschien wel het belangrijkste ernaar te gaan handelen.

Bijsturen om zelf de regie in handen te hebben en houden

Het vraagt wat werk en oefening met die WRAP, maar dan heb je wel wat. En soms volgen mensen hem wel 2 of 3 keer. Dat kan en mag allemaal. En o ja, voor de WRAP gelden geen criteria voor deelname. Dus het ´hij is er nog niet aan toe, of is nog niet stabiel genoeg´ daar doen wij niet aan. Meerdere keren heb ik mensen in groepen gehad die nog in opname of crisis waren. Want al krijg je maar de hoop mee van mededeelnemers of herken je dingen, het kan je allemaal hoop geven en je vooruit helpen.

Een mevrouw die de cursus heeft gevolgd geeft regelmatig aan dat zij dankzij de WRAP zelf al twee keer een psychose heeft kunnen voorkomen

Wat een vertrouwen in jezelf geeft dat weer! Of de man die zelf ontdekte dat hij niet alleen een WRAP moest maken voor zijn depressieve uitdagingen maar vooral ook een voor zijn manische kant. Hij onderkende zelf tijdig dat hij te euforisch werd en we hebben toen in een razend tempo een tweede WRAP gemaakt en hij heeft weer goed bij kunnen sturen. Met daarbij zijn opmerking: het is dan wel zo heerlijk dat euforische gevoel maar als ik doorschiet weet ik dat ik daarna in het depressieve gat terechtkom waar ik de afgelopen jaren lang in gevangen heb gezeten. En dat wilde hij zeker niet meer en dat heeft hij dus zelf kunnen voorkomen. Het allermooiste compliment in een evaluatieformulier van de cursus was dat betreffende deelnemer het zijn beste en meest bruikbare hulpmiddel binnen zijn 20-jarige ervaring binnen de ggz heeft gevonden.

Het geheime recept van de WRAP wil ik hier best verklappen: facilitators met eigen ervaring, gelijkwaardigheid, een veilige sfeer, de kracht van lotgenotencontact en ervaringen, leren van en met elkaar, kennis en kunde die gelijk in de praktijk is toe te passen.

Ik gun iedereen zijn eigen WRAP omdat daarmee eigen regie en zelfhulp echt invulling krijgt. En niets geeft meer zelfvertrouwen en is krachtiger dan dat!

That’s a WRAP!

Reacties

10 reacties op “Eigen regie met behulp van de WRAP (Wellness Recovery Action Plan)”

  1. L. van Zanten

    Waar worden wrap bijeenkomsten georganiseerd in de Randstad?

  2. mariska

    hallo nanette…ik volg de wrap nu in opmeer en gelijk de eerste keer was ik weer erg enthiausiast…………ik maak hem nu wel af ik ben zeer gemotiveerd en het is fijn om met lotgenoten te zijn en te delen………………het werkt als je er aan werkt

  3. Kitty

    Wat mooi dat WRAP zo werkt, ik had er nog nooit van gehoord. De beschrijving van je ervaringen en het delen ervan komt heel positief en bemoedigend op mij over. Ben het met je eens, dat lotgenotencontact – al heb ik dat in een ander traject ervaren dan jij – emotioneel heel veel kan betekenen… voorbij de eenzaamheid dankzij onderlinge herkenning (en erkenning?). En het kan inzichten genereren waar je misschien alleen niet opgekomen zou zijn. Het op tijd leren zien van triggers en waarschuwingssignalen heb ik zelf ervaren als een ´must´ op de weg naar vermindering en zelfs herstel van psychische klachten. Onwetendheid is een niet te onderschatten ´vijand´. Het allerbeste met jou en dank voor je bijdrage. Jullie maken met elkaar deze site tot een prachtig informatief platform!

    1. Nanette waterhout

      Dank je wel Kitty. Ik ben inderdaad blij dat ik af en toe een bijdrage kan leveren aan deze site. Het is een prachtig team. En inderdaad niets mooier, krachtiger en empowerender dan lotgenotencontact.

  4. Jeroen Zwaal

    Inderdaad heel helder, vlot en toegankelijk geschreven! Ik hoop van harte dat deze manier van zelfregie zich verbreidt, ook buiten de GGZ. In de VS wordt het bijvoorbeeld ook ingezet bij veteranen, mensen die stoppen met roken. Het thema ‘je dagelijks goed voelen’ is op velerlei gebieden toe te passen. Het preventieve karakter vind ik prachtig! En ook de post-crisis focus, wat doe je concreet na een terugval en wat heb je dan nodig? Ik heb vorig jaar contact gehad met defensie en heb ze over de WRAP geïnformeerd. Zonder succes helaas. Hoe om te gaan met ptss of als partner van een militair: hoe ga je in het gezin om met voor tijdens en na een uitzending van je partner? Hiervoor zou de WRAP ook prima toepasbaar zijn.

    1. Nanette waterhout

      Dank je Jeroen. Ik ben het helemaal met je eens dat de WRAP op veel meer plekken een toegevoegde waarde hebben. Ik denk bijvoorbeeld zelf dat het ook prachtig zou passen bij ziekteverzuim management. Ach, eerlijk is eerlijk…eigenlijk zou iedereen wel iets kunnen hebben aan zo’n WRAP

  5. Rene de Jong

    Mooi en compact beschreven Nanette. Nodigt uit tot gebruik WRAP

    1. Nanette waterhout

      Dank je René. Altijd welkom om een wrap ronde mee te draaien.

  6. Jim van Os

    Dank Nanette – de gedachte die aan WRAP ten grondslag ligt zou de inspiratie moeten zijn voor alles wat plaatsvindt in de GGZ. Het is niet altijd makkelijk uit te leggen waarom – maar jij weet de juiste woorden te gebruiken!

    1. Nanette waterhout

      Dank voor je reactie Jim. Ik herken dat het niet altijd makkelijk uit te leggen is, dit is iets wat je zelf moet ervaren om de kracht ervan te begrijpen. Ik ben erg blij met de inzichten die ik heb gekregen door de WRAP.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *