Dr. Peter C. Groot is onderzoeker en ervaringsdeskundige bij User Research Center NL, UMC Utrecht. Hij is deskundige medicatie afbouw en taperingstrips. Taperingstrips (ook wel: afbouwmedicatie) maken veilige afbouw praktisch mogelijk van medicijnen die bij te snel stoppen problemen kunnen veroorzaken.
Hallo,
Na meer dan 20 jaar Risperdal én sertraline genomen te hebben, wens ik met beide middelen te stoppen.
Wat is uw algemeen advies?
Welk middel eerst? Hoelang gaat het ongeveer duren? Moet ik even wachten voordat ik het tweede middel ga afbouwen?
Alvast veel dank.
Beste P.,
Het belangrijkste advies dat ik je denk ik kan geven is om niet te proberen om twee medicijnen tegelijk af te bouwen. Omdat je dan, als je tijdens het afbouwen klachten krijgt, niet weet waardoor die worden veroorzaakt. Als je meerdere medicijnen wilt afbouwen dan kun je dat dus het beste één voor één doen. Wat jij dus al van plan was.
Nadat je het eerste medicijn hebt afgebouwd kun je het beste even wachten tot je je stabiel voelt en het gevoel hebt dat je van dat eerste medicijn verder geen last meer hebt. Hoelang dat precies moet duren kan ik niet zeggen omdat dat van persoon tot persoon sterk kan verschillen. Je kunt dit daarom het beste met je behandelaar bespreken.
Omdat er voor zover ik weet geen onderzoek is gedaan naar welk medicijn jij het beste als eerste kunt afbouwen, kan ik je daar ook niet in adviseren. Daarover moet je dus samen met je behandelaar een beslissing nemen. Waarbij het waarschijnlijk verstandig is om het medicijn waarvan jullie denken dat het het lastigst zal zijn om af te bouwen, voor het laatst te bewaren. Ik vermoed dat dat voor jou risperidon (Risperdal) zal zijn. Hieronder vind je ten slotte een algemene uitleg over verantwoord afbouwen.
Ik hoop dat dit antwoord duidelijk is en dat je daarmee verder komt, en wens je bij voorbaat veel succes bij het afbouwen.
Met vriendelijke groet,
Peter
ALGEMENE UITLEG OVER VERANTWOORD AFBOUWEN IN DE PRAKTIJK
Als je medicatie gebruikt raakt je lichaam daaraan gewend. Over wat er dan in je lichaam allemaal kan gebeuren is best veel bekend maar nog lang niet genoeg om te kunnen voorspellen of en wanneer en hoe snel iemand onttrekkingsklachten zal krijgen, hoelang die dan zullen duren en hoe erg die dan zullen zijn.
Omdat je niet van tevoren precies kunt weten of de snelheid waarmee je gaat afbouwen voor jou goed is, moet je tijdens het afbouwen proberen om iedere dag bij te houden hoe goed dat voor jou gaat. Zolang het goed gaat kun je verder gaan met afbouwen volgens het schema dat was gekozen. Als je merkt dat je tijdens het afbouwen (onttrekkings)klachten begint te krijgen, dan is dat een teken dat het afbouwen voor jou te snel begint te gaan.
Wat je dan NIET moet doen is zomaar verder gaan met het verlagen van de dosis, omdat onttrekkingsklachten dan nog erger zullen worden. En dat wil je niet. Wat je WEL moet doen is contact opnemen met je behandelaar en bespreken of je bijvoorbeeld een tijdje op dezelfde dosis gaat blijven. We noemen dat stabiliseren. Stabiliseren doe je om je lichaam de tijd te geven om te wennen aan de dosis waarop je zat toen je klachten begon te krijgen. Onttrekkingsverschijnselen zullen hierdoor verminderen en hopelijk weer helemaal verdwijnen. Dat kan heel snel gaan. Als dat gebeurd is, dan kun je daarna als je je weer goed en sterk genoeg voelt verder gaan met afbouwen. Alleen moet je dat dan langzamer doen dan je eerder deed.
Als je op deze manier met je behandelaar goed kunt samenwerken dan heb je de minste kans op problemen en de grootste kans dat het afbouwen zal lukken. Als je daarvoor meer tijd nodig hebt, dan moet je die tijd ook nemen.
De beste manier om geleidelijk en verantwoord af te bouwen zoals hierboven bedoeld is, is om de dosis in een aantal kleine stapjes te verlagen waarbij ervoor gezorgd wordt dat die stapjes naar het einde toe steeds kleiner worden. In technische termen noemen we dat hyperbolisch afbouwen. Je kunt dit vergelijken met de manier waarop een kind van een glijbaan afgaat. In het begin gaat dat sneller maar door de curve van de glijbaan gaat dat naar het einde toe steeds langzamer. Dat zorgt ervoor dat het kind, ook al gaat dat in het begin heel snel, aan het eind toch zonder schok en heel gelukkig tot stilstand kan komen. Bij afbouwen probeer je hetzelfde te bereiken. Waarbij je jezelf kunt helpen door tijdens het afbouwen goed op te letten hoe dat voor jou gaat zodat het afbouwschema op tijd kan worden aangepast als je merkt dat het voor jou te snel begint te gaan (dat wil zeggen als je door het afbouwen klachten krijgt).
Bij afbouwmedicatie zit altijd een zelfmonitoringformulier dat je één keer per dag moet invullen. Dat is niet moeilijk en het kost je niet veel tijd. Als je dat iedere dag doet dan kun je veel beter zien hoe het afbouwen voor jou gaat, en als je het ingevulde formulier aan je behandelaar laat zien dan kan hij of zij dat ook zien. Dat helpt jullie om samen goede beslissingen over jouw afbouw te nemen.
