Als je al jong bent blootgesteld aan trauma’s heeft dat diepe gevolgen
Hoe je de wereld en de mensen om je heen beleeft is anders. Het kan door trauma heel moeilijk voor je zijn om andere mensen te vertrouwen en veilige relaties met andere mensen te ontwikkelen. Je bekijkt de wereld door een hele andere bril dan iemand die een veilige jeugd heeft gehad.
Betrouwbare informatie over trauma
De informatie in onderstaande hoofdstukken is met zorg geschreven door de professionals van PsychoseNet.
Wat is trauma?
Veel psychisch lijden kan herleid worden tot ingrijpende ervaringen die nog niet geheel of goed verwerkt zijn.
page
10 september 2021 –
Jim van Os
page
11 april 2024 –
Jim van Os
page
10 september 2021 –
Jim van Os
page
17 juli 2015 –
Jim van Os
Impact en behandeling
Welke gevolgen trauma en vroege tegenslag bij je hebben, lichamelijk en mentaal, is voor iedereen anders. Je kunt bijvoorbeeld last krijgen van dissociatie, DIS en (complexe) PTSS.
page
10 september 2021 –
Jim van Os
page
10 september 2021 –
Jim van Os
page
10 september 2021 –
Jim van Os
Het boek Trauma begrijpen in 33 vragen geeft duidelijkheid over trauma. Dit fijne boek brengt oorzaken, behandelingen en bejegening samen.
Steun ons
Wil je Stichting PsychoseNet financieel steunen? Dankzij donaties kunnen we onder andere meer informatie, filmpjes en tools toevoegen aan deze site. We hebben ambities genoeg. Wij zijn heel blij met iedere bijdrage!Doe een donatie
Crisiskaart
Met een crisiskaart heb je de mogelijkheid zaken rond een (psychische) crisis vooraf te regelen. Samen met een crisiskaartconsulent maak je een crisisplan waarin wordt beschreven wat voor jou belangrijk is in geval van een crisis. Bekijk de crisiskaart
Trauma verandert je leven radicaal. Bessel van der Kolk geeft je in het boek Traumasporen inzicht in de oorzaken en gevolgen van trauma.
Mogen we je helpen?
Heb je een vraag voor een psychiater of ervaringsdeskundige? Wil je chatten met een chatprofessional met eigen ervaring? Of zoek je contact met lotgenoten?
De hulplijnen van PsychoseNet
Klik op een button voor meer informatie.
Word donateur van PsychoseNet!
PsychoseNet is het eerste online zelfregiecentrum. Dankzij jouw donatie kunnen we ons blijven ontwikkelen.
boek
3 juni 2025 –
Redactie PsychoseNet
blog
30 mei 2025 –
Gastblogger
blog
28 mei 2025 –
Gastblogger
boek
16 mei 2025 –
Redactie PsychoseNet
blog
5 mei 2025 –
Gastblogger
nieuws
26 maart 2025 –
Redactie PsychoseNet
Blijf op de hoogte
De nieuwsbrief van PsychoseNet wordt veel gelezen. Wil je ook op de hoogte blijven van de nieuwe artikelen die we plaatsen?
Jim van Os
Psychiater – Familielid van mensen met psychosegevoeligheid
Clara Koek
Psychotherapeut – met ervaringskennis rondom psychose
Jim van Os
Psychiater – Familielid van mensen met psychosegevoeligheid
Heb je een vraag?
Stel je vraag gratis en anoniem aan onze experts via het eSpreekuur.
Zoeken in de kennisbank
Wat wil je weten over Trauma? Vind het antwoord op je vraag over trauma in onze kennisbank.
Waar ben je naar op zoek?
Er zijn in totaal 4282 vragen gesteld aan 11 experts
De boeken van PsychoseNet
In onze digitale bibliotheek vind je een gevarieerde verzameling boeken over Trauma.
Eva gaat op zoek naar de angsten uit haar vroegste jeugd. Haar vader, die lange tijd in een GGZ instelling verbleef, speelt daar een rol in.
Hoe een jonge vrouw seksueel misbruik, extreem geweld, ontvoering, een sekte en haar persoonlijkheidsstoornissen overwon en ervaringsdeskundige werd.
Het op wetenschap gebaseerde stripverhaal Aanraking is iets wonderlijks onthult de complexiteit van aanraking.
Ruppert beschrijft zowel vanuit slachtoffer- als daderperspectief hoe seksueel trauma ontstaat en welke diepingrijpende gevolgen het heeft.
Met Onzichtbare wonden helpt ervaringsdeskundige Kay Douglas je stap voor stap op weg om je uit relatieverstrikkingen te bevrijden.
Marleens moeder heeft gevangen gezeten in een concentratiekamp in Nederlands-Indië. Boek over tweede generatieproblematiek.
Niet alle ouders zijn emotioneel volwassen, of emotioneel beschikbaar voor hun kinderen. Lindsay Gibson schreef er een boek over.
Tessel durft in Dat zou jij nooit toelaten de waarheid niet onder ogen te zien: Ze heeft een partner die haar psychisch en fysiek mishandelt.
Dit boek is het langverwachte en niet minder heftige vervolg op Het Duivelskind. Over foute ouders en falende jeugdzorg.
Lindsay Gibson toont in Emotioneel onafhankelijk hoe mensen die ongezien zijn opgegroeid zich kunnen wapenen tegen de buitenwereld.
Lamb laat zien hoe verkrachting wordt ingezet als oorlogswapen om vrouwen bang te maken, te vernederen en te verminken.
Het boek Niet jouw schuld! is voor jongeren van 12 tot 18 jaar, het gaat over verschrikkelijke gebeurtenissen waar we vaak niet over praten.
Kushner leerde uit eigen ervaring dat elk mensenleven verdriet en pijn kent. Als student in de theologie boog hij zich over het bijbelboek Job.
In Veel succes met je PTSS van Marijke Groot komt veel meer aan bod dan alleen PTSS. Dit is haar 2e bundel met berichten uit de GGZ.
Met ‘Alle delen welkom’ introduceert dr. Richard Schwartz een baanbrekend paradigma om onszelf te begrijpen en te aanvaarden.
Getraumatiseerde mensen hebben handvatten nodig om te kunnen werken aan de symptomen die hun dagelijkse bezigheden bemoeilijken.
Desirée van Nieuwenhoven is 22 weken zwanger wanneer ze het HELLP-syndroom krijgt. Ze hoort dat de zwangerschap afgebroken moet worden.
Yiyun Li verloor haar kind aan zelfmoord. Een roman die de plek betreedt tussen leven en dood, waar moeder en kind met elkaar kunnen praten.
Israel van Dorsten: “Op zondag 13 oktober 2019 maakte ik me definitief los van mijn vader, die mij vijfentwintig jaar lang in zijn macht had.
Het boek Trauma begrijpen in 33 vragen geeft duidelijkheid over trauma. Dit fijne boek brengt oorzaken, behandelingen en bejegening samen.
In De mythe van normaal laat Gabor Maté zien wat ‘normaal’ in een toxische maatschappij betekent voor trauma, ziekte en heling.
Wat als je het ziekenhuis niet in durft, en je plotseling een bobbel in je nek voelt? Roos Steen schreef er het boek Tegelijkertijd over .
Het boek Van waanzin naar Wijsheid van Iris van Zomeren is behulpzaam voor iedereen die trauma meemaakt en die daar inzicht in wil krijgen.
Het boek Laat je kind niet los van Gordon Neufeld en Gabor Maté pleit voor een effectieve opvoeding in deze complexe maatschappij.
Lees het verhaal van Angelique Rijk. Als jong kind wordt ze misbruikt. Ze beschrijft haar ervaringen omdat ze niet meer wil zwijgen.
De columnist Gabor Maté over de rol die de mind-bodyconnectie speelt in het ontwikkelen van lichamelijke en geestelijke ziektes.
In de schaduw van PTSS is het eerste boek dat PTSS belicht vanuit het perspectief van de ervaringsdeskundigen zelf.
In deze enerverende autobiografie vertelt Anja Vlasblom op een aangrijpende maar toch luchtige manier over de gevolgen van haar opvoeding.
Breng het traumatisch verleden tot rust in lichaam, hoofd en hart. De eigen ervaring van Deirdre Fay is de basis voor haar benadering.
Veel kinderen maken ernstige gebeurtenissen mee. Dit kan leiden tot relationeel trauma, ook wel complex of ontwikkelingstrauma genoemd.
Veilig bij jezelf zijn. Fleur van Groningen over de uitgestrekte hand & troostende schouder. Ga veiligere connecties aan met anderen.
Schadelijke intergenerationele gevolgen van trauma voorkomen door ouders te helpen hun traumatische klachten beter te begrijpen.
Van weerzin naar weer zin is gericht op het traject ná traumaverwerking van een nare seksuele ervaring. Een boek over herstel.
Wat je van bloed weet is een roman over opgroeien in een gewelddadig gezin, over de wording van kind tot man, en over de liefde.
Na ellende sterker tevoorschijn komen? In de wetenschap heet dat Post Traumatische Groei -> ‘what doesn’t kill you, makes you stronger’.
Vluchten, vechten of bevriezen, dat geldt volgens Peter Levine, auteur van De tijger ontwaakt, ook voor mensen in een traumatische situatie.
Sadistisch (seksueel) misbruik, doorgegeven van generatie op generatie. In Jij bent van ons van Herry Vos vind je verhalen van de overlevers.
Vallen is als vliegen is een indringend boek over seksueel misbruik en herstel daarvan. Geschreven door bekroond schrijfster Manon Uphoff.
Jennette McCurdy’s relaas over haar manipulatieve moeder en de weg naar weerbaarheid en onafhankelijkheid is hartverscheurende én hilarisch.
José Al belicht de specifieke sfeer van het opgroeiende kind in een gezin waarin beide ouders onveilig zijn voor het kind.
In Ik ben omdat wij zijn verhaalt Marijn Louis Willems / Omo Osa Meji op openhartige wijze over zijn weg en over zijn wording tot sjamaan.
De taal van het lichaam onthult de erfenis van trauma en van vroegkinderlijke of vergeten dynamieken met gehechtheidspersonen.
Het boek ‘Onzichtbaar’ van Jolanda den Heijer is gebaseerd op een waargebeurd verhaal over een jeugd van mishandeling en verwaarlozing.
Het dagboek van Etty toont de persoonlijke, innerlijke ontwikkeling te midden van de turbulentie van de Tweede Wereldoorlog.
Jelte Krijnsens Broertje dood is een eerbetoon aan zijn kleine broertje, dat hij nooit heeft gezien, maar levenslang op zijn netvlies heeft.
In De stem van je lichaam gaat Peter Levine dieper in op de effecten van een trauma op het menselijk lichaam, het brein en de psyche.
Hoe ga je om met een partner die PTSS heeft? Wat voor invloed heeft PTSS op een relatie of huwelijk? Leefden ze nog lang en gelukkig?
In het boek Trauma en identiteit gaat Vivian Broughton diepgaand in op de onderwerpen trauma, traumaoverleving en identiteit.
Opgroeien als kind van ouder(s) met psychische of verslavingsproblemen. Hierbij heb je in je jeugd weinig ruimte om kind te zijn.
Rood is ja is Sara Kroos’ eerlijke en confronterende verhaal over herhalend misbruik, leven met psychische klachten en de weg naar herstel.
Trauma verandert je leven radicaal. Bessel van der Kolk geeft je in het boek Traumasporen inzicht in de oorzaken en gevolgen van trauma.
Suzette Boon schrijft over op de diagnostiek van trauma en dissociatie, aan de hand van het door haarzelf ontwikkelde diagnostisch instrument.
Hoe kunnen we de risico’s van mindfulness voor mensen met een traumaverleden minimaliseren en ze er toch de vruchten van laten plukken?
Deb Dana biedt therapeuten een selectie aan polyvagaal-bewuste oefeningen aan, die cliënten in en buiten de therapiesessies kunnen doen.
Deze flipover biedt therapeuten een visueel hulpmiddel om de polyvagaaltheorie aan cliënten uit te leggen tijdens de sessies.
Dat trauma alleen zou gaan over afschuwelijke gebeurtenissen is een misverstand. Kassandra Goddijn legt begrijpelijk uit wat trauma wél is.
Jessica Baum: Als je er als kind niet op kon vertrouwen dat je de liefde zou ontvangen, is de kans groot dat je een angstige gehechtheidsstijl hebt.
Gebroken Spiegelbeeld, Hanneke Raidt heeft een dissociatieve identiteitsstoornis (DIS) door traumatische gebeurtenissen uit haar kindertijd.
Ieder mens heeft meerdere en vaak tegengestelde kanten of subpersonen in zichzelf. Hoe leer je daarmee ‘dansen’?
Een diepgravend onderzoek naar familiebanden, onverwerkte trauma’s, vergeten geschiedenis en kind-zijn. Een autobiografie.
Emma O’Donovan woont in een dorpje waar iedereen elkaar kent. Ze is bijzonder: mooi, populair. Tot die ene nacht waarin ze werd verkracht.
Dit boek laat zien wat de identiteitgeoriënteerde psychotraumatheorie en -therapie (IoPT) kan bijdragen aan algehele genezing van de mens.
Over ervaringen die vrouwen nog altijd verborgen houden: van verslaving, seksueel overschrijdend gedrag en woede tot sensualiteit en liefde.
Het boek Niemandskinderen’ is voor volwassenen die worstelen met de last die een onveilige jeugd met zich meebrengt.
Het boek Traumasporen van Bessel van der Kolk geeft een inzicht in de oorzaken en gevolgen van trauma, het biedt hoop na ervaren trauma.
Met de transformatieve aanpak uit Het is niet bij jou begonnen is het mogelijk de cyclus van trauma te doorbreken.
Als medicus, veteraan, maar bovenal als mens vertelt Erik over hoe hij de strijd is aangegaan met zichzelf en zijn herinneringen.
Zegen de dochter van Warsan Shire gaat over een meisje dat opgevoed wordt door de stemmen in haar hoofd zonder dat iemand voor haar zorgt.
Dit boek laat zien wanneer een trauma ontstaat, wat de gevolgen ervan kunnen zijn en hoe deze herkend en geheeld kunnen worden.
Uniek boek over gebeurtenissen in je jeugd die te groot zijn om te kunnen bevatten. Mijn naam is haas is geschreven door Judith Bruynzeels.
Ons levensverhaal wordt voortdurend door anderen gevormd; genen, ervaringen, omgeving, opvoeding. Dit is het verhaal van Maurits.
Het boek Hoe overleven we? is een autobiografische zoektocht naar seksueel misbruik. Deze graphic novel is openhartig en taboedoorbrekend.
Bovenal is dit een boek dat je helpt je hart opnieuw te openen, en te leven. Want leven is… sterker worden waar het pijn doet.
Door de polyvagaaltheorie hebben we inzicht gekregen waarom mensen na trauma zo moeilijk terugkeren naar een toestand van rust en vertrouwen.
Het boek Een trauma is zo geboren vertelt hoe stress tijdens de bevalling te verminderen is en wat te doen bij trauma (PTSS).
“A groundbreaking book showing the link between Adverse Childhood Experiences (ACEs) and adult illnesses such as heart disease, autoimmune disease.”
In dit belangrijke boek schept Martha Nussbaum helderheid in het pijnlijke vraagstuk van seksueel misbruik en seksuele intimidatie.
Wanneer de (alarm)bel rinkelt is een handleiding bij traumasensitieve ondersteuning. Uitleg over trauma aan de hand van symbolen.
Er worden technieken en handvatten aangereikt om een gevoel van veiligheid te ontwikkelen en een verbinding tot stand te brengen.
In het boek Het geschenk leer je om je slechtste momenten te zien als je beste leermeester, en vind je vrijheid door de kracht die erin zit.
Door te vertellen zie je de richting kan herkenning opleveren en richting geven aan herstel van een multitrauma na bijvoorbeeld een ongeval.
Noa Pothoven over Winnen of leren: “Op jonge leeftijd overleven met PTSS, depressiviteit, anorexia en zelfbeschadiging”.
Ieder van ons heeft een innerlijk kind in zich. Maar hoe kun je met dat kind in contact komen en het geven wat het nodig heeft?
Rosenberg toont hoe we ons autonome zenuwstelsel optimaal kunnen laten werken en hoe we een gevoel van veiligheid cultiveren.
We kunnen beginnen met de aanpak van seksueel geweld, als we het doorbreken van de stilte gepaard laten gaan met kennis en wezenlijk begrip.
Bram Bakker blikt in Oud zeer terug op zijn verleden en de oude, niet verwerkte pijn die dit soms lastige verleden met zich meebracht.
De geur van een moeder gaat over Lentl als kind en als dertig jarige. Over onveilig opgroeien. Wat dat met je doet.
In het taboedoorbrekende boek Verlamd van angst wordt precies uitgelegd welke instinctieve overlevingsreacties (verlammen, vluchten, vechten of vermijden) in werking treden tijdens en na seksueel misbruik.
De vader van Belonisia en Bibiana is een sjamaan. Hij heeft een crisis doorleefd, waarna hij besloot de opleiding tot sjamaan te doen.
“Er is nog zoveel te winnen” schrijft Annechien Scholte – van der Veen. “Het trauma dat we vaak geen trauma noemen, kost ons vaak het meest.”
Alberto Villoldo leert je ziekten te helen en emotionele problemen op te lossen met oude wijsheden van medicijnmannen en -vrouwen.
Dit unieke stripboek legt het wonderlijke van trauma uit, hoe het de hersenen verwart en het lichaam beïnvloedt.
In Het Duivelskind vertelt bestsellerauteur Maria Genova het waargebeurde verhaal van Angel. Haar ouders denken dat Angel een duivelskind is.
Zie je mij? Therapie laat trauma niet verdwijnen. Hameeda Lakho en Jeroen Wapenaar: “Het helpt om de persoon te helpen littekens te omarmen”.
Sinead O’Connor heeft PTSS, ze heeft haar trauma verwerkt in kunst en bereikte een groot publiek. Ze is vaker keren opgenomen geweest.