Er is steeds meer aandacht voor de gevolgen van trauma. Veel psychisch lijden kan herleid worden tot ingrijpende ervaringen die nog niet geheel of goed verwerkt zijn. Wat is trauma en hoe ontstaat het?
Trauma kan op ieder moment in het leven ontstaan. Trauma vroeg in het leven geeft relatief vaak aanleiding tot stapeling van trauma daar bovenop, zodat er een cluster van traumatische ervaringen ontstaat.
Oorzaken van trauma
Je kunt bij zo’n cluster van gestapelde traumatische ervaringen bijvoorbeeld denken aan:
- Chronische schulden
- Aanhoudende bestaansonzekerheid
- Geweld (emotioneel en/of fysiek)
- Getuige zijn van geweld en oorlog
- Pesten
- Opgroeien met verslaving
- Verwaarlozing
- Misbruik
- Ernstige niet-erkende medische missers
- Discriminatie
- Onrechtvaardigheid
- Chronische werkeloosheid
Als je te maken krijgt met een of meer van de factoren in het cluster, en onvoldoende weerbaarheid, krijg je later vaak te maken met psychisch lijden door trauma.
Ongeveer 30-40% van alle psychisch lijden bij jongvolwassenen komt voort uit blootstelling aan het cluster vroegkinderlijke tegenslag. De manifestaties van vroegkinderlijke tegenslag gaan dwars door de hele psychiatrie: eetstoornis, persoonlijkheidsproblematiek, psychose, angst, depressie, dissociatie, bipolariteit en posttraumatische stress – het loopt allemaal door elkaar heen en gaat in elkaar over als gevolg van tegenslag en trauma.
Misschien ben je je hier nog niet bewust van, en ben je op zoek naar verklaringen voor dingen in je die je niet begrijpt.
Lees dan vooral verder in dit hoofdstuk.
Gevolgen van interpersoonlijk geweld en misbruik
Met name interpersoonlijk geweld en vormen van misbruik tijdens je jeugd kunnen belangrijk zijn als bron van lijden. Er is een verschil tussen eenmalig een auto-ongeluk meemaken als volwassene enerzijds, en als kind jarenlang slachtoffer geweest zijn van seksueel misbruik anderzijds. Om dit verschil duidelijk te maken spreekt men wel van ‘complex trauma’ als het gaat om ernstig vroegkinderlijk trauma.
Gelukkig is er meer aandacht voor de gevolgen van vroegkinderlijke tegenslag en trauma. Zo groeit de erkenning dat trauma ook impact heeft op psychosegevoeligheid. Ook is er consensus dat er aandacht moet zijn voor de lichamelijke manifestaties van trauma, die te herleiden zijn tot de overlevingsstrategieën van het kind dat hiermee te maken kreeg.
Heb je last van je traumatische ervaringen? Heb je hulp nodig? Worstel je met dingen uit het verleden? Ga dan naar onze chat, ons online spreekuur of ons forum – je kunt hier altijd (anoniem) terecht en van gedachten wisselen met een ervaringsdeskundige of andere professional.
PsychoseNet wil een bron zijn die je helpt bij bewustwording van traumatische ervaringen. We helpen je bij traumagerichte psycho-educatie en behandelwijzen bij het spectrum van tegenslag — pijn — trauma in de jeugd. Daar zijn deze pagina’s voor bedoeld.
Meer lezen over goede zorg?
Jim van Os is auteur van deze boeken:
