Hulplijnen

PsychoseNet Shop
Steun PsychoseNet

Onderwerpen

Series & Tools

Stichting PsychoseNet

Veel gezochte termen

Antidepressiva Keuzetool

De antidepressiva vergelijkingstool

Hier is ie dan eindelijk: De antidepressiva keuzetool, gebaseerd op het bijwerkingenprofiel. Hoe zit het met antidepressiva en de keuze voor een middel in 10 punten:
  1. ‘Antidepressiva’ worden voorgeschreven bij angst, trauma, dwang, psychose, pijn, bedplassen – en ook voor depressie;
  2. Iedere persoon reageert anders op die verschillende medicijnen – dus of het bij jou zal gaan werken is niet te voorspellen;
  3. Verschillen in bijwerkingen zijn consistenter. Dus als je een antidepressivum wil kiezen kun je dat beter doen op basis van de bijwerkingen;
  4. Het bewijs van de werkzaamheid van antidepressiva is niet erg sterk en hoe ze werken weten we niet;
  5. Als ze werken is dat mede dankzij het grote ‘placebo’-effect dat ze vertegenwoordigen;
  6. Ongeveer 1 op de tien heeft er echt baat bij – maar wie is niet te voorspellen.
  7. Een probleem van antidepressiva is dat artsen mensen er wel op zetten, maar vervolgens niet opgeleid zijn in hoe mensen weer te laten stoppen;
  8. Langdurig gebruik van antidepressiva kan het brein ontregelen. Dit uit zich als onttrekkingsverschijnselen als mensen proberen te stoppen.
  9. Dergelijke onttrekking wordt dan vaak ten onrechte gediagnosticeerd als “terugval van de ziekte”.
  10. Met name de antidepressiva paroxetine (seroxat) en venlafaxine (efexor) hebben een hoog risico op onttrekking bij het stoppen van de medicatie. Wij raden ze daarom af.

Welke medicijnen wil je vergelijken?

Kies je medicatie

Maak hier je keuze

Kies 2 antidepressiva

Wat zijn antidepressiva?

Antidepressiva zijn een groep medicijnen die invloed hebben op de chemische boodschappers in het brein. Uit onderzoek blijkt dat sommige mensen hier baat bij kunnen hebben in het kader van angst, depressie, trauma, dwang, psychose, pijn, bedplassen en andere problemen. 

Antidepressiva worden vooral voorgeschreven aan vrouwen. In sommige delen van Nederland krijgt tot 12% van de volwassenen een antidepressivum voorgeschreven. De vraag is wat dit betekent en of ze niet te veel worden voorgeschreven, met name door huisartsen.

Hoewel antidepressiva bij sommige mensen echt het verschil kunnen maken zijn ze in het algemeen niet erg effectief terwijl ze wel veel bijwerkingen veroorzaken. 

Wie een goede respons gaat hebben op een middel is niet te voorspellen.

Een probleem van antidepressiva is dat artsen mensen makkelijk op een antidepressivum zetten, maar weinig vaardigheden en aandacht hebben voor hoe je mensen er weer vanaf kunt halen (de-prescribing). Patiënten blijven daardoor niet zelden tientallen jaren op een middel. Hierdoor verandert het brein en kunnen mensen niet meer stoppen vanwege het optreden van heftige onttrekkingsverschijnselen als ze proberen te stoppen.

Huisartsen hebben in de praktijk weinig kennis en ervaring op het gebied van antidepressiva. Ook psychologen schrijven niet zelden een antidepressivum voor via de huisarts – maar ook zij hebben te weinig kennis en ervaring.

Met name middelen als paroxetine (seroxat) en venlafaxine (efexor) gaan gepaard met onttrekkingsverschijnselen als mensen willen stoppen. Deze middelen worden door PsychoseNet dan ook ontraden.

Bottom line: antidepressiva kunnen soms zeker helpen, maar wees kritisch voordat je een antidepressivum accepteert, met name bij de huisarts / psycholoog. 

Maximaal 3

Select at least 2 antidepressant.

Kies minstens 2 antidepressiva.

Wat zijn antidepressiva?

Antidepressiva zijn een groep medicijnen die invloed hebben op de chemische boodschappers in het brein. Uit onderzoek blijkt dat sommige mensen hier baat bij kunnen hebben in het kader van angst, depressie, trauma, dwang, psychose, pijn, bedplassen en andere problemen. 

Antidepressiva worden vooral voorgeschreven aan vrouwen. In sommige delen van Nederland krijgt tot 12% van de volwassenen een antidepressivum voorgeschreven. De vraag is wat dit betekent en of ze niet te veel worden voorgeschreven, met name door huisartsen.

Hoewel antidepressiva bij sommige mensen echt het verschil kunnen maken zijn ze in het algemeen niet erg effectief terwijl ze wel veel bijwerkingen veroorzaken. 

Wie een goede respons gaat hebben op een middel is niet te voorspellen.

Een probleem van antidepressiva is dat artsen mensen makkelijk op een antidepressivum zetten, maar weinig vaardigheden en aandacht hebben voor hoe je mensen er weer vanaf kunt halen (de-prescribing). Patiënten blijven daardoor niet zelden tientallen jaren op een middel. Hierdoor verandert het brein en kunnen mensen niet meer stoppen vanwege het optreden van heftige onttrekkingsverschijnselen als ze proberen te stoppen.

Huisartsen hebben in de praktijk weinig kennis en ervaring op het gebied van antidepressiva. Ook psychologen schrijven niet zelden een antidepressivum voor via de huisarts – maar ook zij hebben te weinig kennis en ervaring.

Met name middelen als paroxetine (seroxat) en venlafaxine (efexor) gaan gepaard met onttrekkingsverschijnselen als mensen willen stoppen. Deze middelen worden door PsychoseNet dan ook ontraden.

Bottom line: antidepressiva kunnen soms zeker helpen, maar wees kritisch voordat je een antidepressivum accepteert, met name bij de huisarts / psycholoog. 

Je vergelijkt

  • Agomelatine (Valdoxan) (AGO)
  • Amitriptyline (Tryptizol) (AMI)
  • Buproprion (Wellbutrin) (BUP)
  • Citalopram (Cipramil) (CIT)
  • Clomipramine (CLO)
  • Dosulepine (Prothiaden) (DOS)
  • Duloxetine (Cymbalta) (DUL)
  • Escitalopram (Lexapro) (ESC)
  • Esketamine (Spravato) (ESK)
  • Fluoxetine (Prozac) (PRO)
  • Fluvoxamine (Fevarin) (FLU)
  • Imipramine (IMI)
  • Maprotiline (MAP)
  • Mianserine (MIA)
  • Mirtazapine (Remeron) (MIR)
  • Moclobemide (Aurorix) (MOC)
  • Nardil (Fenelzine) (NAR)
  • Nortriptyline (Nortrilen) (NOR)
  • Paroxetine (Seroxat) (PAR)
  • Sertraline (Zoloft) (SER)
  • Tracydal (tranylcypromine) (TRA)
  • Trazodon (Trazolan) (TR2)
  • Venlafaxine (Efexor) (VEN)
  • Vortioxetine (Brintellix) (VOR)
  • Hoog : bij meer dan 30 op de 100 mensen
  • Matig : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
  • Laag : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
  • Geen bijwerkingen

Agomelatine (Valdoxan) (AGO)

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Angst

  • Duizeligheid

  • Gewichtstoename

    Toename van het lichaamsgewicht, toegenomen eetlust

  • Leverproblemen

    Zoals verandering van leverenzymwaarde, verstoorde leverfunctie, leverontsteking, leverinsufficiëntie geelzucht, galstuwing of intra hepatische cholestase

Amitriptyline (Tryptizol) (AMI)

  • Agressie / Irritatie

  • Duizeligheid

  • Droge mond

  • Gewichtstoename

    Toename van het lichaamsgewicht, toegenomen eetlust

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

Buproprion (Wellbutrin) (BUP)

  • Droge mond

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Slaapstoornissen

  • Algehele lichaamszwakte

Citalopram (Cipramil) (CIT)

  • Droge mond

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Overmatig zweten

  • Slaapstoornissen

Clomipramine (CLO)

  • Duizeligheid

  • Droge mond

  • Gewichtstoename

    Toename van het lichaamsgewicht, toegenomen eetlust

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Maagklachten / Darmklachten

Dosulepine (Prothiaden) (DOS)

  • Duizeligheid

  • Droge mond

  • Plasproblemen

    Zoals vaak moeten plassen overdag en/of ’s nachts, plotseling gebrek aan controle over het plassen overdag en/of ’s nachts, niet kunnen plassen, bedplassen of moeite met plassen, achterblijven van urine in de blaas ten gevolge van een verstoorde blaaslediging (urineretentie)

  • Sufheid / Slaperigheid

  • Maagklachten / Darmklachten

Duloxetine (Cymbalta) (DUL)

  • Droge mond

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Sufheid / Slaperigheid

  • Allegische reactie

    Overgevoeligheidsreacties van de huid, jeuk, eczeem, galbulten, huidontstekingen, huiduitslag, netelroos, anafylactische reactie, huiduitslag met hevige jeuk en vorming van bultjes, allergische reacties die ernstig kunnen zijn met als gevolg zwelling van het aangezicht, lippen tong of keel, moeite met ademen of slikken en of plotselinge daling van de bloeddruk (waardoor u zich duizelig of licht in het hoofd voelt), fatale progressieve necrotische hepatocellulaire beschadiging, jeuk over het hele lichaam, huiduitslag met blaren, huiduitslag met rode vlekken, zwelling of vochtophoping, vochtophoping in het gezicht en bloeduitstortingen, plotselinge vochtophoping in de huid en slijmvliezen (bijv. keel of tong), ademhalingsmoeilijkheden en/of jeuk en uitslag, vaak als allergische reactie (angio-oedeem)

Escitalopram (Lexapro) (ESC)

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Angst

  • Duizeligheid

  • Droge mond

Esketamine (Spravato) (ESK)

Nieuw middel waar nog niet zoveel over bekend is in termen van veiligheid en effectiviteit

  • Dissociatie

    Jezelf of de wereld om je heen anders ervaren dan normaal 

  • Duizeligheid

  • Hoge bloeddruk

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Hypo-esthesie

    Minder gevoelige huid

Fluoxetine (Prozac) (PRO)

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Slaapstoornissen

  • Vermoeidheid

  • Aandacht / Geheugen / Concentratieproblemen

Fluvoxamine (Fevarin) (FLU)

  • Angst

  • Droge mond

  • Gewichtsafname

    Afname van het lichaamsgewicht, gebrek aan eetlust

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Onrust / Agitatie

Imipramine (IMI)

  • Droge mond

  • Sufheid / Slaperigheid

  • Gewichtstoename

    Toename van het lichaamsgewicht, toegenomen eetlust

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Plasproblemen

    Zoals vaak moeten plassen overdag en/of ’s nachts, plotseling gebrek aan controle over het plassen overdag en/of ’s nachts, niet kunnen plassen, bedplassen of moeite met plassen, achterblijven van urine in de blaas ten gevolge van een verstoorde blaaslediging (urineretentie)

Maprotiline (MAP)

  • Spierschokken of spiertrekkingen

  • Duizeligheid

  • Droge mond

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Vermoeidheid

Mianserine (MIA)

  • Gewichtstoename

    Toename van het lichaamsgewicht, toegenomen eetlust

  • Leverproblemen

    Zoals verandering van leverenzymwaarde, verstoorde leverfunctie, leverontsteking, leverinsufficiëntie geelzucht, galstuwing of intra hepatische cholestase

  • Sufheid / Slaperigheid

  • Allegische reactie

    Overgevoeligheidsreacties van de huid, jeuk, eczeem, galbulten, huidontstekingen, huiduitslag, netelroos, anafylactische reactie, huiduitslag met hevige jeuk en vorming van bultjes, allergische reacties die ernstig kunnen zijn met als gevolg zwelling van het aangezicht, lippen tong of keel, moeite met ademen of slikken en of plotselinge daling van de bloeddruk (waardoor u zich duizelig of licht in het hoofd voelt), fatale progressieve necrotische hepatocellulaire beschadiging, jeuk over het hele lichaam, huiduitslag met blaren, huiduitslag met rode vlekken, zwelling of vochtophoping, vochtophoping in het gezicht en bloeduitstortingen, plotselinge vochtophoping in de huid en slijmvliezen (bijv. keel of tong), ademhalingsmoeilijkheden en/of jeuk en uitslag, vaak als allergische reactie (angio-oedeem)

Mirtazapine (Remeron) (MIR)

  • Droge mond

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Slaapstoornissen

  • Algehele lichaamszwakte

Moclobemide (Aurorix) (MOC)

  • Duizeligheid

  • Droge mond

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Slaapstoornissen

Nardil (Fenelzine) (NAR)

Dit wordt nooit als eerste middel voorgeschreven ivm potentieel gevaarlijke interacties met voedsel

  • Lage bloeddruk / Flauwvallen

    Lage bloeddruk, ook tijdens het opstaan

  • Sufheid / Slaperigheid

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Droge mond

Nortriptyline (Nortrilen) (NOR)

  • Duizeligheid

  • Droge mond

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Onregelmatige, harde of snelle hartslag

Paroxetine (Seroxat) (PAR)

Wordt steeds minder voorgeschreven ivm hoog risico op onttrekkingsverschijnselen

  • Seksuele problemen

    Bijvoorbeeld een afgenomen of toegenomen zin in vrijen, uitblijven van orgasme, potentiestoornissen, erectiestoornis, vertraagde zaadlozing of geen zaadlozing bij mannen

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Droge mond

  • Sufheid / Slaperigheid

  • Wazig zien

Sertraline (Zoloft) (SER)

  • Seksuele problemen

    Bijvoorbeeld een afgenomen of toegenomen zin in vrijen, uitblijven van orgasme, potentiestoornissen, erectiestoornis, vertraagde zaadlozing of geen zaadlozing bij mannen

  • Duizeligheid

  • Droge mond

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Maagklachten / Darmklachten

Tracydal (tranylcypromine) (TRA)

Dit wordt nooit als eerste middel voorgeschreven ivm potentieel gevaarlijke interacties met voedsel

  • Lage bloeddruk / Flauwvallen

    Lage bloeddruk, ook tijdens het opstaan

  • Slaapstoornissen

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Algehele lichaamszwakte

  • Angst

Trazodon (Trazolan) (TR2)

  • Duizeligheid

  • Droge mond

  • Onrust / Agitatie

  • Sufheid / Slaperigheid

  • Blauwe plekken / Bloedingsneigingen

    Overmatig of onverklaarde bloeding, zoals blauwe plek, bloedneus, maag- darmstelsel bloeding, vaginale bloeding of zware vaginale bloedingen kort na de geboorte (postpartumbloeding), bloedafwijkingen (tekort aan bloedplaatjes) gepaard gaande met blauwe plekken en bloedingsneiging (trombocytopenie) of bloedingen van de huid of slijmvliezen (ecchymosis) 

Venlafaxine (Efexor) (VEN)

Wordt steeds minder voorgeschreven ivm hoog risico op onttrekkingsverschijnselen

  • Duizeligheid

  • Droge mond

  • Hoofdpijn

    Hoofdpijn of migraine

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Overmatig zweten

Vortioxetine (Brintellix) (VOR)

  • Maagklachten / Darmklachten

  • Slaapstoornissen

  • Duizeligheid

  • Allegische reactie

    Overgevoeligheidsreacties van de huid, jeuk, eczeem, galbulten, huidontstekingen, huiduitslag, netelroos, anafylactische reactie, huiduitslag met hevige jeuk en vorming van bultjes, allergische reacties die ernstig kunnen zijn met als gevolg zwelling van het aangezicht, lippen tong of keel, moeite met ademen of slikken en of plotselinge daling van de bloeddruk (waardoor u zich duizelig of licht in het hoofd voelt), fatale progressieve necrotische hepatocellulaire beschadiging, jeuk over het hele lichaam, huiduitslag met blaren, huiduitslag met rode vlekken, zwelling of vochtophoping, vochtophoping in het gezicht en bloeduitstortingen, plotselinge vochtophoping in de huid en slijmvliezen (bijv. keel of tong), ademhalingsmoeilijkheden en/of jeuk en uitslag, vaak als allergische reactie (angio-oedeem)

Vergelijk opnieuw Alle bijwerkingen

Alle bijwerkingen

Wat zijn bijwerkingen?

Je krijgt antidepressiva om je beter te voelen. Maar vaak zorgen de medicijnen voor nieuwe klachten. Dat zijn bijwerkingen. Van sommige bijwerkingen heb je niet veel last, andere zijn zo vervelend dat ze je leven beperken.

Veel antidepressiva veroorzaken in het begin forse klachten, ook psychische klachten zoals angst, nerveusheid, slaapproblemen en gejaagdheid. Deze gaan vaak na een paar weken weer liggen. Maar als de klachten langer aanblijven moet je met de behandelaar overwegen om te stoppen.

Het duurt een aantal weken voor je weet of het antidepressivum bij jou werkt. Van de bijwerkingen heb je helaas wél gelijk last, soms fors. Gelukkig gaan sommige bijwerkingen na een tijdje vanzelf over. 

Bespreek je klachten en zorgen met je behandelaar, dan zoeken jullie samen naar een oplossing.

  • Agomelatine (Valdoxan) (AGO)
  • Amitriptyline (Tryptizol) (AMI)
  • Buproprion (Wellbutrin) (BUP)
  • Citalopram (Cipramil) (CIT)
  • Clomipramine (CLO)
  • Dosulepine (Prothiaden) (DOS)
  • Duloxetine (Cymbalta) (DUL)
  • Escitalopram (Lexapro) (ESC)
  • Esketamine (Spravato) (ESK)
  • Fluoxetine (Prozac) (PRO)
  • Fluvoxamine (Fevarin) (FLU)
  • Imipramine (IMI)
  • Maprotiline (MAP)
  • Mianserine (MIA)
  • Mirtazapine (Remeron) (MIR)
  • Moclobemide (Aurorix) (MOC)
  • Nardil (Fenelzine) (NAR)
  • Nortriptyline (Nortrilen) (NOR)
  • Paroxetine (Seroxat) (PAR)
  • Sertraline (Zoloft) (SER)
  • Tracydal (tranylcypromine) (TRA)
  • Trazodon (Trazolan) (TR2)
  • Venlafaxine (Efexor) (VEN)
  • Vortioxetine (Brintellix) (VOR)
  • Hoog : bij meer dan 30 op de 100 mensen
  • Matig : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
  • Laag : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
  • Geen bijwerkingen
  • AGO AMI BUP CIT CLO DOS DUL ESC ESK PRO FLU IMI MAP MIA MIR MOC NAR NOR PAR SER TRA TR2 VEN VOR

Wat zijn bijwerkingen?

Je krijgt antidepressiva om je beter te voelen. Maar vaak zorgen de medicijnen voor nieuwe klachten. Dat zijn bijwerkingen. Van sommige bijwerkingen heb je niet veel last, andere zijn zo vervelend dat ze je leven beperken.

Veel antidepressiva veroorzaken in het begin forse klachten, ook psychische klachten zoals angst, nerveusheid, slaapproblemen en gejaagdheid. Deze gaan vaak na een paar weken weer liggen. Maar als de klachten langer aanblijven moet je met de behandelaar overwegen om te stoppen.

Het duurt een aantal weken voor je weet of het antidepressivum bij jou werkt. Van de bijwerkingen heb je helaas wél gelijk last, soms fors. Gelukkig gaan sommige bijwerkingen na een tijdje vanzelf over. 

Bespreek je klachten en zorgen met je behandelaar, dan zoeken jullie samen naar een oplossing.

Vergelijk opnieuw