Machteld Marcelis is psychiater en hoogleraar Transdiagnostiek in de Psychiatrie, bij de Vakgroep Psychiatrie & Neuropsychologie van de Universiteit Maastricht. Tevens is zij werkzaam bij GGzE.
Beste Machteld,
Al 6 jaar ben ik gepensioneerd maar ik heb ’s nachts veel last van angstdromen gerelateerd aan mijn werk.
Ik slik al jaren alprazolam 1.25 mg, maar dat helpt niet echt. De arts heeft in het verleden ook andere medicatie voorgeschreven maar ook deze hielpen niet.
Ik sport regelmatig en wandel veel. Overdag heb ik er niet zo’n last van, maar ’s nachts is een ramp.
Wat raad je mij aan?
Vriendelijke groet.
Beste M.,
Vervelend voor je dat je zoveel angstdromen hebt, gerelateerd aan je oude werksituatie. Angstdromen of nachtmerries kunnen veel invloed hebben op de slaap en het dagelijks leven, en kunnen ook eventuele onderliggende psychische klachten versterken, waarbij de psychische klachten op hun beurt weer de nachtmerries kunnen versterken. Daarom kan het belangrijk zijn om er iets aan te doen.
Je geeft aan al jaren alprazolam te gebruiken, maar dat helpt niet echt. Dit type medicijn, een benzodiazepine, geeft risico op verslaving en het is in het algemeen niet raadzaam om dit type medicijn langdurig te gebruiken. Bovendien zijn paradoxale reacties in de vorm van nachtmerries gemeld bij dit medicijn, met name bij kinderen en ouderen. Ik raad aan om dit met je arts te bespreken; afbouwen gaat altijd geleidelijk en onder zorgvuldige monitoring van de arts in verband met eventuele ontwenningsverschijnselen.
Je geeft tevens aan goed op je leefstijl te letten, zoals wandelen en sporten. Dat is inderdaad belangrijk want dat helpt bij het algemeen welbevinden en het bevorderen van een goede nachtrust, net zoals ander gezond gedrag en gezonde omstandigheden die de slaap kunnen bevorderen.
Ik kan enkele algemene tips en informatie geven en dus geen persoonlijk advies. Om te bepalen of/welke behandeling eventueel bij jou past, dien je overleg te voeren met jouw zorgverlener. Hier komen ze:
Maak samen met de arts een goede inventarisatie van alle psychische klachten (bijv. trauma, angst, depressie) die er zijn, naast het bestaan van de nachtmerries. Probeer samen de oorzaken en achtergrond van de nachtmerries te begrijpen. Let daarbij dus ook op voorgeschreven medicatie die nachtmerries kunnen veroorzaken.
Psychologische behandeling voor nachtmerries heeft meestal de voorkeur: bijv. Cognitieve Gedragstherapie gericht op slaapproblemen in combinatie met Imagery Rehearsal Therapy (waarbij de droom als het ware wordt herschreven, en via het verbeelden van de nieuwe droom worden de nachtmerries veranderd in een droom die minder angst oproept).
Ook andere psychologische therapieën kunnen ingezet worden voor de behandeling van eventuele onderliggende psychische klachten (bijv. traumagerelateerde klachten, angst, depressie); hierdoor kunnen de nachtmerries verdwijnen.
Qua medicamenteuze behandeling zijn er in het algemeen verschillende opties waar artsen gebruik van maken:
Hopelijk helpt dit.
Hartelijke groet,
Machteld
