Peter Groot is onderzoeker en ervaringsdeskundige bij User Research Center NL, UMC Utrecht. Hij is deskundige medicatie afbouw en taperingstrips. Taperingstrips (ook wel: afbouwmedicatie) maken veilige afbouw praktisch mogelijk van medicijnen die bij te snel stoppen problemen kunnen veroorzaken.
Goedemiddag Peter,
Mijn partner heeft tot en met vandaag citalopram gebruikt vanwege een depressie. Momenteel gebruikt zij 30 mg per dag wat geen effect heeft, behalve een aantal bijwerkingen.
Vandaag is ze bij de huisarts geweest, en is er escitalopram 10 mg voorgeschreven. De citalopram hoeft ze niet af te bouwen.
Is dit verstandig en geeft dit geen extra bijwerkingen?
Kan de escitalopram direct aanslaan bij een depressie?
Met vriendelijke groet,
R.
Beste R.,
Overstappen van 30 mg citalopram naar 10 mg escitalopram, zoals de huisarts heeft voorgeschreven, komt voor je partner effectief neer op een verlaging van de hoeveelheid escitalopram die haar lichaam krijgt: van 15 mg escitalopram (de hoeveelheid die aanwezig is in 30 mg citalopram) naar 10 mg escitalopram. Dat lijkt misschien verrassend, maar hieronder leg ik uit waarom dat zo is.
Waarom 30 mg citalopram overeenkomt met 15 mg escitalopram?
Citalopram is een mengsel van twee verschillende vormen van precies dezelfde chemische stof. Die twee vormen zijn elkaars spiegelbeeld, net zoals een linker- en een rechterhandschoen. Ze zijn chemisch identiek, maar passen anders op receptoren in het lichaam. Zulke spiegelbeeldvormen noemen we enantiomeren — een moeilijk woord dat je verder gerust mag vergeten.
Bij citalopram gaat het om R-citalopram (rechtsdraaiende vorm) en S-citalopram (linksdraaiende vorm), en dát is de vorm die als apart medicijn geregistreerd is onder de naam escitalopram. Je kunt dit het beste vergelijken met twee handschoenen: ze zien er hetzelfde uit en doen hetzelfde (je handen warm houden), maar toch past de linkerhandschoen niet op je rechterhand en omgekeerd. Zo is het ook met deze twee vormen van citalopram: ze lijken hetzelfde, maar het lichaam reageert er verschillend op. Alleen de S-vorm (escitalopram) werkt als antidepressivum.
Van de twee vormen is S-citalopram (escitalopram) de actieve variant die volledig verantwoordelijk is voor het gehoopte antidepressieve effect. De andere vorm, R-citalopram, draagt niet bij aan die werking en kan bij sommige mensen misschien zelfs bijwerkingen geven, al zullen de meeste mensen daar weinig van merken.
Het verschil tussen citalopram en escitalopram is dus niet dat het totaal verschillende medicijnen zijn, maar dat citalopram voor 50% bestaat uit escitalopram (de werkzame vorm), en dat escitalopram voor 100% bestaat uit alleen de werkzame escitalopram. Daarom geldt dat voor de beoogde antidepressieve werking 30 mg citalopram overeenkomt met 15 mg escitalopram.
Wat betekent dit voor je partner?
Voor je partner betekent dit dat wanneer zij overstapt van 30 mg citalopram op 10 mg escitalopram, ze niet overstapt op een gelijkwaardige dosis, maar dat de dosis van de escitalopram wordt verlaagd van 15 mg naar 10 mg. Er is dan dus effectief sprake van een dosisverlaging, en niet van een een-op-eenoverstap.
Of die dosisverlaging voor haar gunstig is, is iets dat jullie het best met de huisarts kunnen bespreken. Vooral wanneer er misschien sprake is van een onvoldoende werking of van mogelijke bijwerkingen door die dosisverlaging.
Ik hoop dat dit antwoord jullie daarbij kan helpen.
Met vriendelijke groet,
Peter
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Webinar met uitleg over afbouwen
Informatie over afbouwmedicatie
Vergoeding van afbouwmedicatie
