Antwoord
Hey X., dank voor je vraag!
Je verhaal raakt eigenlijk precies het spannende snijvlak van drie dingen: de enorme potentie van psychedelica, de gevoeligheid van het brein van je partner voor ontregeling, en de begrijpelijke wens om verder te groeien vanuit een ervaring die ooit heel helend voelde. Dat is helemaal geen raar verlangen.
Alleen… de crux zit hem niet in of psychedelica potentie hebben. Dat hebben ze absoluut. De crux zit hem in voor wie, wanneer en onder welke omstandigheden. En bij iemand met bipolaire stemmingsgevoeligheid, zeker iemand die al twee manieën heeft doorgemaakt, komen we op heel dun ijs. Niet omdat je partner zwak is of omdat psychedelica gevaarlijk zijn, maar omdat het brein van je partner al heeft laten zien dat het onder stress of activatie heel snel in een hoge versnelling kan schieten.
Er is een reden dat bijna alle serieuze klinische programma’s (MDMA-therapie, psilocybine-therapie, ayahuasca-onderzoek) bipolaire gevoeligheid als contra indicatie hanteren. En dat is niet conservatisme. Het is omdat het risico op ontremming, slapeloosheid, dopamine-activatie en een nieuwe manie bij psychedelica significant hoger ligt bij deze groep. Zelfs bij mensen die jarenlang stabiel zijn. Zelfs bij microdoseren. Psychedelica vergroten namelijk niet alleen openheid, maar ook energie, betekenis-intensiteit en mentale versnelling. Dat is precies de cocktail waardoor mensen met een bipolaire gevoeligheid kunnen doorschieten. En dan vooral ayahuasca. De MAO-remmende component kan zelfs direct een manie induceren. Die zou ik bij bipolaire mensen echt categorisch afraden.
Je zegt dat je veel onderzoek hebt gelezen. Dat herken ik. Het veld is inderdaad interessant en staat bol van hoopvolle resultaten. Maar let op: de meeste trials sluiten bipolaire mensen expliciet uit, behalve een paar hele kleine pilotjes. En die pilotjes zijn wetenschappelijk gezien te smal om daar conclusies uit te trekken.
En dan nog iets lastigs: in Nederland is er op dit moment geen klinisch programma waar bipolaire mensen psychedelische sessies kunnen doen onder medische supervisie. Simpelweg omdat de risico’s te groot worden geacht en de richtlijnen dat niet toestaan. Er is dus helaas geen plek waar je dit op een veilige, gecontroleerde manier met artsen kunt doen. Niet omdat het niet interessant is, maar omdat het óók schade kan geven.
Betekent dit dat jouw partner aan een soort spirituele groeigrens zit? Helemaal niet. Het betekent alleen dat psychedelica niet de juiste sleutel zijn voor haar zenuwstelsel. Maar de deur kan nog steeds open, alleen via andere routes.
Mensen met bipolaire gevoeligheid die verlangen naar diezelfde diepte-opening hebben vaak veel aan:
- intensieve meditatie-retreats, maar wel veilig opgebouwd, en zonder slaapdeprivatie;
- ademwerk, maar heel gecontroleerd zodat het niet ontremt;
- lichaamsgerichte therapie (sensomotorisch, somatic experiencing);
- resourcing-technieken zoals het comprehensive resource model;
- transpersoonlijke therapeutische processen zonder farmaca.
Deze dingen kunnen net zo diep gaan als psychedelica, maar zonder de neurobiologische turbo-boost die een manie kan triggeren.
Hope this helps,
Greetz Jim
Beantwoord door: Jim van Os op 28 november 2025
