Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Machteld Marcelis is psychiater en hoogleraar Transdiagnostiek in de Psychiatrie, bij de Vakgroep Psychiatrie & Neuropsychologie van de Universiteit Maastricht. Tevens is zij werkzaam bij GGzE.

Zijn er medicijnen die minder schadelijk zijn voor de nieren dan lithium?

Vraag

Mijn vriendin heeft drie keer een psychose gehad, de laatste inmiddels meer dan 15 jaar geleden. Ze gebruikt lithium, maar heeft een nierwerking van nog maar 29%.

Zijn er andere medicijnen die haar kunnen helpen?

Antwoord

Beste S.,

Lithium kan inderdaad soms een effect hebben op de nierfunctie. Vervelend dat daar sprake van is. Het is altijd van belang om te onderzoeken of iemand die al 15 jaar geen psychose meer gehad heeft nog medicatie nodig heeft, of dat dit wellicht geleidelijk afgebouwd of gestopt kan worden. Er zijn ook niet-medicamenteuze strategieën (zoals psychologische/psychotherapeutische interventies) die effectief zijn en een belangrijk bijdrage kunnen leveren bij de preventie van nieuwe episoden van psychose of manie.

Als het wel nodig blijkt om medicatie ter preventie van een psychose te blijven gebruiken kan je bijvoorbeeld denken aan olanzapine, aripiprazol of quetiapine. Dit zijn drie antipsychotica die antipsychotisch werken en die daarnaast ook een stemmingstabiliserende werking hebben, waarbij olanzapine en aripiprazol preventief op een manie werken en quetiapine zowel preventief op zowel een manie als een depressie werkt.

Lithium is geen antipsychoticum, maar wordt wel voor een manie, of manische-psychose in het kader van een bipolaire stoornis gebruikt en ter preventie van een nieuwe manie. Als er vooral een stemmingsstabilisator nodig is, zoals lithium is, dan kan je als alternatief aan Depakine of lamotrigine denken. Depakine werkt wat meer op de manische kant en lamotrigine werkt wat meer op de depressieve kant bij een bipolaire stoornis.

Hopelijk helpt dit en ik adviseer haar de overwegingen rondom medicatiegebruik samen met haar zorgverlener/psychiater te maken om tot de voor haar passende keuze te komen.

Hartelijke groet,

Machteld

Beantwoord door: Machteld Marcelis op 28 februari 2025

Gerelateerd

Meer over

Lithium
Medicatie
Psychosegevoeligheid

Lees ook