Is er verschil tussen wanen bij psychose en wanen bij dementie?

Antwoord

Hey M.,

Dank voor je vraag!

Hoewel er overeenkomsten zijn, zijn er ook belangrijke verschillen in zowel de aard van de wanen als de manier waarop je ermee omgaat.

Bij dementie, zoals de ziekte van Alzheimer, kunnen wanen voortkomen uit cognitieve achteruitgang. Mensen met dementie kunnen bijvoorbeeld paranoïde wanen ontwikkelen, zoals het geloof dat ze bestolen worden. Deze wanen zijn vaak het gevolg van verwarring en geheugenverlies. Bijvoorbeeld, als iemand met dementie zijn bril kwijt is, kan hij concluderen dat deze gestolen is omdat hij zich niet herinnert waar hij deze heeft neergelegd.

Psychose, aan de andere kant, kan voorkomen bij verschillende aandoeningen, waaronder schizofrenie, bipolaire stoornis, of als gevolg van drugsgebruik. Wanen bij psychose zijn vaak complexer en kunnen zeer overtuigend zijn voor de persoon die ze ervaart. Ze kunnen variëren van paranoïde ideeën tot grootsheidswanen of bizarre, onrealistische overtuigingen.

De benadering van wanen in beide situaties vereist empathie en respect, maar de strategieën kunnen verschillen.

Bij dementie is het vaak het beste om niet tegen de waan in te gaan of de persoon te corrigeren, omdat dit verwarring of angst kan vergroten. Probeer de emotie achter de waan te begrijpen en erop te reageren. Bijvoorbeeld, als iemand denkt dat zijn spullen gestolen zijn, erken dan zijn gevoel van verlies of angst en bied troost. Creëer een veilige en rustige omgeving. Verwijder indien mogelijk stressfactoren die de wanen kunnen verergeren.

Bij psychose is het natuurlijk sowieso belangrijk om professionele hulp te zoeken, aangezien medicatie en therapie vaak essentieel zijn voor behandeling. Discussiëren over de realiteit van de wanen is meestal niet productief en kan de persoon defensief maken. Toch is het soms mogelijk om voorzichtig te bespreken hoe realistisch bepaalde ideeën zijn, afhankelijk van de situatie en de relatie die je met de persoon hebt. Ondersteuning bieden door te luisteren en empathie te tonen, zonder noodzakelijkerwijs de waan te bevestigen.

Je ziet: in beide gevallen is het belangrijk om de persoon te zien voor wie hij is, niet alleen voor zijn wanen. Het bieden van stabiliteit, liefde en ondersteuning is essentieel. Het kan ook nuttig zijn om je eigen emoties en reacties te herkennen en zo nodig steun te zoeken bij professionals of steungroepen. Het omgaan met wanen, of het nu bij dementie of psychose is, kan zowel voor de persoon zelf als voor de verzorgers een uitdaging zijn.

Hope this helps!

Greetz Jim