Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Tom van Wel is als psycholoog verbonden aan BuurtzorgT. Hij is betrokken bij Peer-supported Open Dialogue Nederland (POD NL). Hij werkt als docent/trainer via BureauVanWel.

Hoe zorgen we dat onze broer op eigen benen komt te staan?

Vraag

Onze oudste broer van begin veertig woont nog thuis bij onze ouders. Hij wil daar niet weg (weet alles naar zijn hand te zetten) en heeft ook geen werk. Mijn ouders zijn ook de jongsten niet meer. Mijn moeder is bang dat als ze zegt dat hij een eigen woonplek moet zoeken, hij dan zelfmoord pleegt. Mijn broer accepteert ook geen hulp.

Hoe krijgen we hem zover dat hij op zichzelf gaat wonen? En hoe krijgen we hem aan het werk?

Antwoord

Beste T.,

Jullie oudste broer woont nog thuis, lijkt er niet weg te willen gaan en hij werkt ook niet. Hij weet thuis alles naar zijn hand te zetten. Je vermoedt dat wanneer hij gestimuleerd wordt om bijvoorbeeld eens een baan te gaan zoeken of een woning voor zichzelf, hij zal dreigen met suïcide.
Vermoedelijk erger jij (en ook de anderen) je daaraan. Wat nu te doen?

Het lijkt me een heel lastige situatie. Er komen twee gedachten in mij op (voor wat ze waard zijn…):

  1. Hoewel hij zegt geen hulp te accepteren kun je wellicht een Open Dialogue overwegen (dat kunnen één of meerdere gesprekken zijn). Daarbij gaat het erom dat alle mensen worden gehoord, zonder enig oordeel. Dan kunnen alle gedachten en overwegingen gehoord worden. Pas als dat uitgebreid de aandacht heeft gekregen, kijken de betrokkenen zelf naar een ‘wat nu?’ (geregeld komt dat overigens dan als vanzelf).
    De vraag is dan wie hij het liefst bij zo’n gesprek wil hebben. Hij bepaalt dat.
    Als hij dit per se niet wil (je schreef dat hij geen hulp wil; bij Open Dialogue zijn er twee facilitators), kan zo’n Open Dialogue-gesprek ook met betrokkenen zonder dat hij erbij is. Om samen gedachten uit te wisselen (je vertelt hem er natuurlijk wel over, en dat hij ook welkom is, ook als hij niets wil zeggen).
  2. Als hij tevreden is met zijn huidige leven, zal hij niet in beweging komen. Zo simpel is dat. Pas als er enige onvrede is, bijvoorbeeld omdat er grenzen gesteld worden, kan er onvrede komen. Als die grenzen niet gesteld worden, bijvoorbeeld vanwege de angst voor suïcide, is de kans groot dat alles zo blijft. Daar kunnen jullie voor kiezen.

Er is mijns inziens geen toverformule waarmee je iemand in beweging krijgt die dat niet wil. Als bij hem de voordelen van alles-zo-houden-als-het-is groter zijn dan de onzekerheid van verandering, is het volslagen logisch dat hij niet in beweging komt.
De keuze is dan: tóch grenzen stellen (en daar hem hulp bij aanbieden), of dit niet doen. Let wel: dat moeten dan wel échte grenzen zijn (mensen voelen haarfijn aan als je toch terugkrabbelt na bijv. het dreigen met suïcide).

Bij een Open Dialogue-gesprek (die is wat vriendelijker dan de grenzen van optie 2) zou je ook optie 2 kunnen meenemen als één van de gedachten.

Afijn, tot zover mijn eerste gedachten.
Kun je er wat mee?
Wat hadden jullie zelf in gedachten?

Groeten,

Tom

Beantwoord door: Tom van Wel op 5 mei 2025

Gerelateerd

Meer over

Naasten

Lees ook