Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Ik heb een heel praktische vraag. Er woont een asielzoeker in mijn huis die ernstig getraumatiseerd is. Hij vertelt mij dat hij last heeft van dissociatie en mijn vraag is hoe ik hierop moet reageren.
Er is hulp gezocht en hij wordt mogelijk doorverwezen naar Centrum’45.
Alvast bedankt voor uw antwoord.
Beste T., dank voor je vraag!
Mooi dat je dit zo serieus neemt, want voor iemand met trauma kan het al een wereld van verschil maken als de mensen om hem heen niet in paniek raken van dat soort klachten. Dissociatie is eigenlijk een overlevingsreactie, een soort noodrem van het brein als het te veel wordt. Het voelt voor hem misschien alsof hij er niet helemaal is, alsof de tijd vertraagt of hij buiten zichzelf staat. Voor jou is het belangrijkste: blijf rustig, aanwezig, voorspelbaar. Je hoeft het niet op te lossen – dat kan je ook niet – maar je kan wel een soort anker zijn.
Praat zacht, hou contact met hier-en-nu. Soms helpt het om hem even iets te laten voelen of zien: een kop thee vasthouden, even op de grond stampen, iets te ruiken. Maar doe dat alleen als hij dat zelf prettig vindt – niet forceren, want dan kan het juist erger worden. En als hij er zelf woorden aan kan geven, vraag hem dan wat voor hem werkt. Mensen weten dat vaak beter dan wij denken.
Centrum’45 is trouwens een goeie plek, daar snappen ze dat dit niet iets is om weg te drukken maar iets waar je anders mee moet leren omgaan. En jij? Hou ook een beetje rekening met jezelf. Zo iemand in huis nemen is een groot gebaar, maar jij mag ook ademen. Je hoeft niet zijn therapeut te zijn, alleen een veilige medemens.
Hope this helps en voor meer intensief contact kun je altijd terecht op onze chat.
Greetz Jim
