Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Beste Jim van Os,
Ik heb autisme en een jaar geleden een psychose gekregen. Sinds de aanloop naar mijn psychose begon ik meer autistische kenmerken te ontwikkelen en kreeg ik last van stemmen horen.
Momenteel heb ik nog erg veel last van restverschijnselen. Ik heb begrepen dat herstel van psychose meer tijd kost als je autisme hebt.
Klopt dit?
Alvast bedankt.
Beste A.,
Dank voor je vraag!
Autisme is niet een goed gedefinieerde stoornis, het is meer een spectrum waarin mensen kunnen zitten met betrekking tot eigenschappen als: mate van focus en diepgang versus brede kijk op dingen en het geheel overzien; dingen logisch en analytisch bekijken of juist van het abstracte en heterogene zijn; veel gevoelssprieten hebben voor de ander versus focus op wetmatigheden in gedrag bij anderen; houden van structuur en voorspelbaarheid versus goed gedijen in chaos en onzekerheid. Ieder mens bevindt zich ergens in dit autismespectrum en moet daar zijn weg bij vinden.
Psychosegevoeligheid en meer dan gemiddeld autismespectrum komen vaak samen voor, en vertegenwoordigen dus deels dezelfde kwetsbaarheid. Dat geldt trouwens breed voor de psychiatrische diagnosen: alles komt samen voor met alles, mensen hebben alles door elkaar.
Dus wat je moet doen is niet focussen op ‘diagnosen’ zoals autisme, omdat je er niet veel mee kan. Het is voor iedereen anders en betekent in zijn algemeenheid heel weinig waar je je aan vast kunt houden. Het is veel nuttiger om je af te vragen:
Dus als je stemmen hoort moet je daarmee leren omgaan, bijvoorbeeld in een stemmenhoordersgroep of met een beetje medicatie (maar niet te veel, dat dempt te veel).
En als je ergens in het autismespectrum zit en er zijn specifieke dingen waar je tegenaan loopt, bijvoorbeeld moeite met sociale contacten, dan moet je concrete stappen ondernemen om daar iets aan te doen.
Het is dus ploeteren A. om je leven zo goed mogelijk in te richten – diagnosen zijn daarbij maar van zeer beperkte waarde.
Hope this helps!
Groet,
Jim
