Wat wordt er bedoeld met ‘onrustig zenuwstelsel’?

Antwoord

Beste R.,

Dank voor je vraag!

Met een onrustig zenuwstelsel wordt meestal bedoeld dat je interne rookalarm te scherp staat afgesteld. Je autonome zenuwstelsel heeft grofweg twee standen: de gaspedaalstand van de sympathicus voor vechten/vluchten en de rem- en herstelstand van de parasympathicus. Bij angstgevoeligheid staat de gaspedaal net wat dieper ingetrapt en de rem net wat losser. Gevolg: je arousal is hoger dan nodig, je lijf scant sneller op gevaar, en onschuldige prikkels krijgen al snel het labeltje ‘oei’. Dat voelt dan als gejaagdheid, gespannen spieren, oppervlakkige adem, brok in de keel, hart dat je iets te nadrukkelijk laat weten dat het er ook nog is, licht slapen, sneller schrikken en veel piekergedachten. Kortom, het systeem staat aan. Niet omdat jij zwak bent, maar omdat je neurobiologie tijdelijk zo is ingesteld. Dat is heel menselijk en niet gek.

Biologisch gebeurt er van alles in die aan-stand. Het stressnetwerk met amygdala, locus coeruleus en hpa-as vuurt wat sneller, er is meer noradrenaline aan boord, en prikkelende neurotransmitters zoals glutamaat geven net wat meer gas.

Wat kun je ermee in het dagelijks leven? Je kunt dat rookalarm trainen. Richt je op dingen die de rem weer leren meedoen: langzamer uitademen dan inademen, zachte lichaamsgerichte oefeningen, schudden of trillen zoals bij trauma tension release, warme douche gevolgd door koud afspoelen, wandelen met ritme in je pas, geregeld eten, cafeïne wat minderen, alcohol overslaan als je merkt dat het je slaap sloopt, en bewust vriendelijkheid oefenen naar jezelf als het systeem aanbelt. En heel belangrijk: mini-exposure naar wat je spannend vindt, in kleine hapjes, zodat je zenuwstelsel leert dat je het aankunt. Daarmee vergroot je je venster van tolerantie.

Ook goed om te weten: een onrustig zenuwstelsel is plastisch. Met herhaling en tijd kan het zich opnieuw afstellen.

Hope this helps, en kijk en lees vooral verder op PsychoseNet voor meer informatie.

Greetz Jim