Hoe doorbreek je het taboe op psychische ziekten?

Antwoord

Beste B.,

Dit is inderdaad een lastige.

Je draagt je verleden met je mee, voelt misschien af en toe behoefte om daar ook open over te zijn maar je weet soms niet hoe een ander daarop reageert en je mogelijk anders gaat bekijken daarna. Veel mensen lopen hiertegenaan. Maar soms ook reageren anderen juist heel positief wanneer je open bent….

Gelukkig begint er wel meer openheid te komen voor psychische kwetsbaarheid en dat veel mensen hiermee te maken hadden of hebben. Neem bijvoorbeeld de zangeres S10.

Op je opmerking dat manie en psychosen zo verweven zijn met je persoonlijkheid ga ik graag wat dieper in. Dit is natuurlijk ook zo, maar het is belangrijk dat je als mens niet voor honderd procent samenvalt met een psychische aandoening. In je persoonlijkheid zul je de gevolgen zeker merken (‘een mens is niet van steen’), maar ten diepste ben je als mens in je waardigheid en eigenheid onaantastbaar. Dat blijft altijd intact. Heel mooi verwoord is dit, vind ik, in het artikel ‘Even when I’m psychotic, Im still me‘.

De schrijfster zegt hier dat ondanks haar psychose: ‘I had a hard time explaining that I’ve always been myself’. Oftewel: dat haar diepste kern niet werd aangetast door de psychose zelf. Dus wat een ander ook zegt of denkt over jou, je kwetsbaarheid betekent niet dat je als mens in je waardigheid of kwaliteit bent aangetast, ook al zijn er mogelijk grote gevolgen voor je zelfgevoel (en in die zin voor je persoonlijkheid).

Een tip is in ieder geval dat je in je privéleven nooit aan een ander verplicht bent om te vertellen over je verleden of je kwetsbaarheid. Dat kun je doen als je daar zelf behoefte of reden voor ziet. Als een ander je daarop veroordeelt of anders gaat bekijken, heeft dat te maken met de kortzichtigheid van de ander en zegt dat niets over jou als mens.

Op PsychoseNet is veel geschreven en gedacht over stigma en (voor)oordelen over psychische kwetsbaarheid. Een tweede tip is om eens een rondgang te maken langs deze artikelen.

Als je aan iemand iets vertelt over je verleden, stel je je op die manier kwetsbaar op. Dat is soms riskant, maar vooral een heel grote kracht omdat je niet altijd weet wat de reactie zal zijn. Die kracht, om kwetsbaar te durven zijn als je denkt dat dit je contact of relatie met anderen ten goede komt, wens ik je van harte toe.

Hartelijke groet van Timo