Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Hoe is het beloop van jaloeziewanen en hoe hiermee om te gaan als gezin?

Vraag

Mijn man heeft een waan ontwikkeld in de afgelopen drie jaar. Een jaloerse vorm waarbij hij denkt dat ik hem bedrogen zou hebben. Veel verdrietige en gevaarlijke situaties zijn ontstaan in al deze jaren. Hij heeft in de afgelopen drie jaar ook psychotische symptomen gehad, waarbij hij dacht dat ik hem kwaad wilde doen (vergiftigen, vermoorden).

Wij hebben echt van alles geprobeerd om hem in te laten zien dat hij verkeerde conclusies heeft getrokken uit bestaande gebeurtenissen, alleen alles is nog erger geworden. Via een aanvraag zorgmachtiging hebben wij (mijn zoon van 27 en ik) geprobeerd voor hem zorg te laten krijgen, omdat hij ook helemaal geen ziektebesef heeft. Hier werd in eerste instantie ook de noodzaak van ingezien. Uiteindelijk kregen wij via het OM te horen dat hij op basis van de medische verklaring niet voldoet aan de criteria voor verplichte zorg, zonder enige onderbouwing. Ook de psychiater waar hij terecht is gekomen geeft niet duidelijk aan wat de reden is waarom dit niet mogelijk is.

Mijn man heeft al vijf maanden niets meer van zich laten horen. Geen enkel contact met mij en de kinderen. Wij willen hem graag helpen maar hij weigert ieder contact. Boven dit alles heeft hij nu uit het niets een eenzijdige scheiding aangevraagd.

Ik zou heel graag willen weten hoe ik hem zou kunnen benaderen. Wij herkennen hem ook totaal niet meer maar houden nog zoveel van hem, en willen dat het goed komt omdat hij de liefste man en vader was. Onze frustratie is ook groot omdat hij buiten zijn gezin om nog enigszins normaal functioneert.

Wij hebben het gevoel dat niemand ons kan helpen omdat hij dit zelf niet wil.

Hoe is het beloop van zo’n waan waarin hij zit? Komt dit ooit nog goed zonder behandeling of kan het erger worden? Wat is uw advies hoe wij als gezin hiermee om moeten gaan?

Alvast hartelijk dank.

Antwoord

Beste S.,

Wat tragisch voor jullie….

‘Jaloeziewanen’ betreft, zoals de naam al aangeeft, mensen met jaloerse wanen die er volledig van overtuigd zijn dat hun echtgenoot of romantische partner ontrouw is of is geweest. Jaloeziewanen zijn van nature zeer destructief: het kan enorme schade toebrengen aan dierbare relaties en in sommige gevallen leiden tot obsessief of zelfs gewelddadig gedrag.

Het is onwaarschijnlijk dat jaloezie zonder behandeling verdwijnt, en zelfs met behandeling is de prognose vaak ongunstig.

Mijn advies is dan ook om:

(1) Je bewust te blijven van een component van gevaar. Je weet niet wat er in zijn gedachten omgaat, maar feit is dat jaloeziewanen soms kunnen leiden tot geweld jegens de (ex)partner.

(2) Contact zoeken met hem zonder dat het onderdeel is van een behandeling zou ik niet aanraden. Het kan de overtuiging bij hem juist versterken en de (toch al geringe) kans op spontane uitdoving verminderen. Je kunt indirect eventueel in contact blijven via bijvoorbeeld een broer van hem, of zijn vader, oom, et cetera.

(3) Inderdaad, zolang hij niets wil en een zorgmachtiging niet tot stand kan komen is er weinig wat je kunt doen.

(4) Het klinkt raar maar je moet vooral naar jezelf kijken nu en hoe je je leven vorm wil gaan geven, gegeven het feit dat je geen controle hebt op de situatie en je niet iets kunt doen om het te veranderen. Je moet zelf ook verder.

Sorry dat ik niet optimistischer kan zijn. Het is een hele wrede situatie…

Groet,

Jim

Deze vraag is gesteld door een vrouw in de leeftijdscategorie 50-65
Beantwoord door: Jim van Os op 22 februari 2023

Gerelateerd

Meer over

Naasten
Psychosegevoeligheid

Lees ook