Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Waar ligt de grens tussen randpsychose en psychose?

Vraag

Wat betekenen eigenlijk de termen randpsychose en psychose, en waar ligt de grens?

Wat hebben de termen te maken met de verschillende diagnosen, kan iemand met randpsychose wel de diagnose schizofrenie of schizofreniforme stoornis krijgen?

De vorige keer had ik voortdurend last van stemmen, ik werd er wel ontzettend nerveus van maar maakte geen verkeerde beslissingen omdat ik nog wel de realiteit kon zien.

Als ik naar de supermarkt ging dan negeerde ik ze gewoon, maar tijdens een gesprek stoorden ze. Heel af en toe had ik problemen om de realiteit te blijven zien.

Is dit dan randpsychose?

Antwoord

Beste W.,

Dank voor je vraag, goed dat je hiermee bezig bent!

Vergelijk het met angst: dat is een emotie die varieert op een spectrum van een heel klein beetje waar je niet echt veel last van hebt en waar je geen zorg voor nodig hebt, tot heel veel en zo erg dat je compleet verlamd bent en niets meer kunt doen – en waar je dus hulp voor nodig hebt.

Zo is het ook met psychose: de angsten, beelden, stemmen en denkbeelden die op kunnen treden bij een psychose variëren over een spectrum van ernst – binnen de persoon en tussen personen.

Dus de ene keer kun je lichte psychotische verschijnselen hebben, waarbij je kunt blijven functioneren en je nog redelijk in contact bent met de wereld en de mensen om je heen (wat je beschrijft) – en de andere keer kun je compleet overspoeld zijn door de psychose, zodanig dat je niet meer kunt functioneren.

Dus het begrip ‘randpsychose’ is verwarrend, omdat het suggereert dat er een soort absoluut onderscheid is tussen randpsychose en ‘echte’ psychose.

Maar dat is een verkeerde voorstelling van zaken. Het is beter om je psychose voor te stellen als een verzameling ervaringen (angst, denkbeelden, beelden zien, dingen horen, je gedachten niet kunnen organiseren) die enorm kunnen fluctueren in ernst en in de mate van impact op het functioneren.

Naarmate je je psychosegevoeligheid beter leert kennen, kun je er beter mee omgaan. Lijkt bij jou ook het geval te zijn wellicht?

In het mini-college over DSM-diagnoses van psychose leggen we het allemaal nog een keer uit.

Hope this helps,

Jim

Deze vraag is gesteld door een vrouw in de leeftijdscategorie 20-35
Beantwoord door: Jim van Os op 3 augustus 2020

Gerelateerd

Meer over

Diagnostiek
Psychosegevoeligheid

Lees ook