Ik maak mij de laatste weken zorgen om mijn vader. Hij ziet dingen die wij niet zien. Hij heeft het bijvoorbeeld over blaadjes die groeien en heeft een theorie ontwikkeld over het vangen van licht in water. In zijn huis en op het balkon heeft hij allemaal glazen met water neergezet.
Hij begrijpt niet dat wij het niet zien en probeert ons te overtuigen. Ook slaapt hij slecht en eet hij niet goed. Hij is bijna 80, rookt regelmatig wiet maar dat doet hij al sinds zijn jeugd en het heeft nooit eerder tot problemen geleid.
Hij wil niet met de huisarts of met iemand anders praten (“ik ben niet gek”). Het is een intelligente, koppige en trotse man.
Lijkt dit op psychose?
Kan hij zonder behandeling herstellen?
Wat kan ik nu het beste doen?
Antwoord
Beste H.,
Zoals je je observaties beschrijft klinkt het inderdaad als psychose, en is er waarschijnlijk meer aan de hand dan alleen wat bijzondere opvattingen over licht en water en de groei van planten.
Als naaste familie kunt u het beste beoordelen of het gedrag van uw vader opvallend is veranderd. U schrijft ook dat uw vader slecht slaapt en eet, ook dat is opvallend anders? Drinkt hij nog wel goed? Zeker op uw vaders leeftijd kunnen psychotische verschijnselen (ook) samenhangen met andere fysieke of mentale problemen. Wiet kan een rol spelen maar omdat hij daar eerder goed mee functioneerde kan het niet alleen deze situatie verklaren.
Ik kan op afstand niet goed de ernst beoordelen en niet het beloop voorspellen. Het is zo dat mensen in een psychose een andere beleving kunnen hebben op gebied van pijn, moeheid, honger en dorst, wat natuurlijk ongewenste gevolgen kan opleveren en zelfs tot gevaar voor de gezondheid kan leiden.
U schrijft dat uw vader zelf geen probleem ervaart en niet openstaat voor een bezoekje aan de huisarts. U kunt wel zelf contact opnemen als naaste met zijn huisarts en uw verhaal doen. Een huisarts mag altijd luisteren naar bezorgde familie en meedenken. Mogelijk kan een praktijkondersteuner toch langskomen en contact maken met uw vader en mee beoordelen wat er nodig is: of het mogelijk is dat uw vader thuis kan blijven met mantelzorg of dat er toch meer zorg/ behandeling noodzakelijk is met als uiterste een vorm van gedwongen behandeling. Maar natuurlijk is dat ongewenst en geldt alleen als gevaar niet op een andere wijze is af te wenden.
Mocht er buiten kantooruren een acute situatie ontstaan, dan kunt u de huisartsenpost bellen die op hun beurt de crisisdienst kunnen inschakelen.
Ik hoop dat u hiermee verder kunt, en dat u gehoor vindt bij de huisarts van uw vader.
Met vriendelijke groet,
Clara Koek
Deze vraag is gesteld door een vrouw in de leeftijdscategorie 50-65
Beantwoord door: Clara Koek op 11 augustus 2022
