Beste Clara,
Sinds een aantal jaren ben ik erachter dat ik psychosegevoelig ben, maar kan hier goed mee omgaan door middel van onder andere een gezonde leefstijl. Ook heb ik nog op andere manieren gewerkt aan persoonlijke groei.
De psychotische ontregelingen worden met het jaar minder frequent en minder intensief. Nu ben ik een jaar geheel vrij van psychotische symptomen.
Al een tijdje voel ik een roep om nog eens een familieopstelling te doen. Tien jaar geleden heb ik dit al een keer gedaan. Ik heb dat toen als heel mooi en helend maar ook pittig ervaren.
Is er iets bekend over psychosegevoeligheid en familieopstellingen? Is er vakliteratuur over? Is psychosegevoeligheid een contra-indicatie?
Ik wil de familieopstellingen doen bij iemand met een goede gedegen opleiding en veel ervaring. Wat zegt de literatuur? Hoe kijk jij ernaar vanuit ervaringsdeskundigheid?
Alvast hartelijk dank voor je reactie.
Antwoord
Beste J.,
Familieopstellingen is een therapievorm die meestal niet in de reguliere ggz wordt aangeboden. Ik ken zelf geen wetenschappelijk onderzoek over de effecten van deze therapie specifiek bij mensen met psychosegevoeligheid.
Echter dus ook geen aanwijzingen dat op basis van onderzoek het geen goed idee zou zijn. Nog niet zo lang geleden was psychosegevoeligheid voor veel psychologische interventies een contra-indicatie, maar dat was meer een soort geloof dan dat het ergens op was gebaseerd.
Inmiddels weten we dat mensen met psychosegevoeligheid net zo goed als mensen met andere kwetsbaarheden kunnen profiteren van traumatherapie zoals EMDR, systeeminterventies, ACT et cetera. Dat liet dus zien dat we lange tijd te voorzichtig zijn geweest en mensen behandeling hebben onthouden zonder goede reden.
Ik lees dat je een herstelproces hebt doorlopen en inmiddels goed met je kwetsbaarheid kan omgaan. En dat je al een goede ervaring hebt met familieopstellingen. Ik heb in mijn werk vaker mensen positief gehoord over wat deze therapie kan brengen die psychosegevoelig zijn. Op gebied van inzicht krijgen in patronen vanuit het gezin waarin mensen opgroeiden en verwerking van eventueel trauma, kan het zeker bijdragen aan herstel en persoonlijke groei. En kan het je ook weerbaarder maken ten aanzien van je psychotische kwetsbaarheid.
Het blijft echter maatwerk. Vertrouwen hebben in de therapeut is natuurlijk een belangrijke voorwaarde. Het is ook goed om mensen die je kunnen steunen in te lichten als je de therapie gaat doen. En met de therapeut af te spreken dat je op tijd je grenzen kan aangeven en dat deze daar dan rekening mee kan houden.
Een hele poos geleden volgde ik zelf een psychodrama-week (lijkt op familieopstellingen) tijdens mijn opleiding, en toen heb ik kunnen afspreken dat ik thuis zou slapen en wat langer pauze kon nemen op de dagen van therapie. Bij mij ging het prima terwijl het best wel intensief en emotioneel was.
Het is vooral belangrijk dat het voor jou goed voelt, en dat je je veilig voelt aan te geven wat je nodig hebt.
Ik hoop dat je hier iets aan hebt?
Met vriendelijke groet,
Clara Koek
Beantwoord door: Clara Koek op 12 mei 2025