Fotocredits: Mia; Projectieve identificatie
In haar jeugd werd Mia (pseudoniem) vaak het doelwit van haar vader, die projectie gebruikte om haar klein te houden. Hierdoor leerde ze op jonge leeftijd zichzelf te verliezen in de gevoelens en verwachtingen van een ander. In deze blog lees je meer over hoe projectieve identificatie werkt en hoe dit Mia vroeger hielp om te overleven.
Wat is projectieve identificatie?
Projectieve identificatie is een ingewikkeld psychologisch beschermingsmechanisme waar ik als kind van twee narcistische ouders onder geleden heb.
Hoe het werkt:
- Een persoon splitst onacceptabele gevoelens van zichzelf af en projecteert deze op een ander. Oftewel: hij projecteert op een ander dat wat hij afkeurt en zelf niet wil zijn.
- Door middel van gedrag lokt de projecterende persoon bij de ander de gevoelens uit die hij zelf niet wil voelen.
- De ander gaat de geprojecteerde gevoelens herkennen en voelen alsof deze van zichzelf zijn. Hij gaat zich vereenzelvigen met de geprojecteerd gekregen gevoelens.
- De projecterende persoon ziet het gedrag van de ander als een bevestiging van zijn eigen projectie, waardoor de vicieuze cirkel in stand gehouden wordt.
Zijn schaduwkant vormde mijn zelfbeeld
Mijn vader wilde zich sterk en groot en machtig voelen. En dus niet zwak en bang. Dus ‘zwak en bang’ projecteerde hij op mij, zijn kleine afhankelijke kind.
Ik ging me als kind zwak en bang voelen en gedragen en ik ging denken dat ik dat was. Oftewel: ik ging me dus identificeren met zíjn schaduwkant; zijn gevoelens die hij afgesplitst had en op mij projecteerde!
Hij kreeg vervolgens dus een zwakke, bange Mia te zien. En ik geloofde een groot deel van mijn leven dat ik die zwakke en bange Mia was. Ik ging zwak, bang, labiel en ziek dóen; dat was een beschermingsmechanisme. En dat beschermingsmechanisme had een functie! Want dan hoefde mijn vader die gevoelens in zichzelf niet te voelen en dan kon hij zich groot en sterk en machtig voelen.
De weg naar herstel
Zijn schaduwkant vormde mijn zelfbeeld. Ik dacht (en voelde) dat ik zwak, bang, labiel en ziek was. Dat ik ernstig psychisch ziek was. Gestoord. Gek.
Psychoses leken (voor de buitenwereld) dat beeld te bevestigen.
Maar ik had gelukkig een hele goede psychiater die de waarde en betekenis van mijn psychoses ging achterhalen met mij. Mijn psychoses haalden de waarheid boven over de narcistische mishandeling die ik had overleefd!
Ik leerde mijn eigen waarde kennen!
In therapie mocht mijn ware zelf tevoorschijn komen. In een enorm intensief transformatieproces mocht ik groeien van rups tot vlinder. Tot ik mijn eigen waarde kende. Ik heb in mijn proces een hele sterke, dappere, moedige, gezonde kant van mezelf leren kennen! Want om oude pijn te gaan doorvoelen wanneer je getriggerd bent, daar moet je onwijs dapper voor zijn! Ik bleek helemaal niet zo’n bang, zwak, ziek vogeltje te zijn! In mijn ware zelf schuilt ongelooflijk veel kracht!
Tegenwoordig voel ik het wanneer iemand zijn of haar schaduwkant op mij projecteert. Dan voel ik verwarring. Want het beeld dat die ander over mij heeft, komt totaal niet overeen met het gezonde, reële beeld dat ik over mezelf heb.
En dan houd ik vervolgens dat beeld van die ander volledig buiten mezelf.
Ik identificeer me er niet meer mee. Ik laat het bij de ander. Het is niet van mij!
Over Mia (pseudoniem):
Mia groeide op in een onveilig, dysfunctioneel gezin waar ze slachtoffer werd van narcistische mishandeling en emotionele verwaarlozing. Ze maakte meerdere psychoses en depressies door en herstelde uiteindelijk met behulp van psychotherapie gericht op traumaverwerking.
Meer lezen van Mia?
- Leven in een verdraaide werkelijkheid – met afweermechanismen
- Je ongelukkig voelen als kind – onkruid
Meer lezen over Trauma overleven?
- Is narcisme een vorm van autisme? – Info van PsychoseNet
- Ervaringsverhaal: narcistische mishandeling en psychose
- Oorzaken van trauma en psychose – Info van PsychoseNet
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Ken je de hoofdstukken van PsychoseNet al?
De professionals van PsychoseNet schreven deze hoofdstukken met betrouwbare, hoopgevende informatie.
Geef een reactie