Kortgeleden is Rinke van den Brinks boek Ik ben er weer verschenen. Hij vertelt hierin hoe hij zijn psychose heeft beleefd en hoe goed hij er weer uit tevoorschijn is gekomen. “Ja, inderdaad. Zonder mijn behandelaren had ik het niet gered.”
Mis
Ergens wist ik wel dat het mis met me ging toen ik zo overdreven reageerde op een bijna-aanrijding met een andere fiets. Ik kwam danig in de war bij mijn psychotherapeut vandaan. Op weg naar huis schampte ik met mijn voorwiel heel licht het achterwiel van een ander. Ik denk dat de vrouw die met haar dochtertje op die fiets reed, niet eens wat gemerkt zou hebben als ik me niet had uitgeput in verontschuldigingen. Nu keek ze me vooral hogelijk verbaasd aan.
Paranoia
In mijn dagboekaantekeningen van die 26ste april 2017 beschrijf ik wat er aan dit onbetekenende incident voorafging. Ik kreeg het gevoel dat mijn psychotherapeut mijn vrouw aanviel en ik verdedigde haar tegen zijn onterechte verwijten. Maar ik stel mezelf ook vragen. “Had hij eigenlijk wel kritiek op Ellen? Was ik niet gewoon paranoia? Ik weet het niet.”
Uitgeput
Ik was in die dagen uitgeput. Ik sliep nauwelijks meer. Dat was al op 12 april begonnen. Na een paar dagen had ik contact gezocht met de psychotherapeut die ik uit het verleden kende, omdat ik me zorgen maakte over mijn slaapgebrek. Mijn wiskundeleraar had onze klas een jaar of vijftig geleden wel eens verteld over experimenten in de VS waarbij mensen net voor ze in hun REM-slaap kwamen wakker gemaakt werden. Dat moest je niet te veel dagen achter elkaar doen. Die REM-slaap, de droomslaap, is cruciaal voor het dagelijkse geestelijk herstel.
Bergafwaarts
In de dagen na die bijna-botsing op de fiets ging het in hoog tempo bergafwaarts met me. Ik kon me nauwelijks meer bewegen. De trap op naar het toilet of onze slaapkamer ging niet meer zonder hulp. Uitkleden lukte me ook niet meer. Ik was ervan overtuigd dat ik een acute, ernstige variant van de ziekte van Parkinson had. Plotseling kon ik niet meer tegen de aanraking van kleding op mijn lichaam. Ik verdroeg nog net wijde t-shirts en broeken. Licht en geluid werden onverdraaglijk. Ik liep binnen en buiten met een hoed en zonnebril op en drukte mijn oren bij het minste of geringste dicht. Steeds vaker kwam ik niet uit mijn woorden. Ik wist precies wat ik wilde zeggen, maar was geregeld niet in staat om de klanken te vormen.
Wanen
Al deze, op het eerste gezicht fysieke, ongemakken gingen hand in hand met mentale malheur. De angsten namen me over. Angsten dat mijn naasten iets ernstigs overkwam, angsten dat de toestand waarin ik was beland oneindig zou voortduren. Dat het nooit meer overging, wat ik dan ook had. Ook kregen wanen me in hun greep. Ik was ervan overtuigd dat mijn psychotherapeut me elke avond signalen stuurde. Dat hij me op afstand aanstuurde met een speciaal computerprogramma. Allemaal bedoeld om me op de proef te stellen. De opdrachten die hij me gaf voelde ik als golfjes in mijn hersenen binnenkomen. Het was moeilijk om ze te weerstaan. Ik was de controle over mijn leven kwijtgeraakt. Het voelde alsof ik hulpeloos in een diepe kuil lag waaruit ik niet meer omhoog kon klauteren.
Crisisdienst
Ik zag de jonge vervanger van mijn huisarts vaak in die dagen. Soms op de praktijk, meestal thuis. Ze zag me afglijden en besloot in te grijpen. Ze stuurde me naar de crisisdienst psychiatrie, een besluit waar ik haar nog altijd innig dankbaar voor ben. Ik wist dat ik dringend hulp nodig had en was ervan overtuigd dat ik die nu ging krijgen.
Boek
Het boek dat ik intussen geschreven heb over mijn ervaringen, eerst in het ziekenhuis waar ik slachtoffer werd van een medische fout en daarna tijdens de psychose die me in de nasleep daarvan trof, heet: Ik ben er weer. Zwaar ziek gered door de psychiater. Op die ondertitel en met name het deel gered door de psychiater dook op sociale media kritiek op. Je redt jezelf, heette het. Of hoezo, gered door de psychiater? Om dan verder te leven met een diagnose?
Succesvolle behandeling
Ja, inderdaad. Zonder mijn behandelaren had ik het niet gered. En het is waar, die diagnose bipolaire stoornis draag ik verder met me mee. Tot nu toe heb ik er maatschappelijk gezien geen last van gehad. Ik heb ook maar één keer een psychose gehad. Over die ene psychose en over de succesvolle behandeling die ik heb gehad heb ik geschreven. Mijn ervaringen zijn vast niet algemeen geldend. Net zo min als negatieve ervaringen met de geestelijke gezondheidszorg die anderen hebben dat zijn.
Empathie
Met mijn boek wil ik laten zien hoe ik mijn psychose heb beleefd. Hoe goed ik er weer uit tevoorschijn ben gekomen, hoeveel empathie ik ontmoet heb bij mijn behandelaren. Niet meer en niet minder.
Rinke van den Brink, Ik ben er weer. Zwaar ziek gered door de psychiater. Uitgeverij De Geus, € 21,50
Rinke van den Brink is journalist en schrijver. Hij schreef het boek Gered door de psychiater. Sinds 2005 is hij redacteur gezondheidszorg bij de NOS.
Meer lezen?
Geef een reactie