Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Prof. dr. Ralph Kupka is hoogleraar Bipolaire Stoornissen, verbonden aan het Amsterdam UMC, locatie VU Medisch Centrum, en psychiater bij GGZinGeest (Amsterdam) en Altrecht (Utrecht). Hij is Vice-President of Education van de International Society for Bipolar Disorders (ISBD) en daarnaast bestuurslid van de Alliantie Kwaliteit GGZ (Akwa).”

Welk antidepressivum is effectief bij depressie en PDS?

Vraag

Geachte heer Kupka,

Bijna 20 jaar gebruik ik citalopram 40 mg vanwege burn-out en depressie. Sinds mijn vroege jeugd heb ik PDS. Het bleek dat citalopram hier ook een positief effect op heeft. Ruim een half jaar geleden werd een te hoog cholesterolgehalte bij mij geconstateerd. Uit onderzoek blijkt dat er een verband is tussen citalopram en verhoging van het cholesterol. Om deze reden ben ik in overleg met de huisarts begonnen aan de afbouw van citalopram.

Weet u een alternatief middel dat effectief is bij (lichte) depressie en PDS-klachten?

Ik heb begrepen dat naast serotonine ook noradrenaline van invloed is op PDS. Dus zou een SNRI misschien een goed alternatief zijn?

Dank u wel.

Antwoord

Beste X.,

Ik kan via PsychoseNet geen persoonlijke adviezen geven, wel een aantal meer algemene overwegingen. Ik kon in de wetenschappelijke literatuur geen directe aanwijzingen vinden dat citalopram een duidelijk negatief effect heeft op het lipiden profiel (inclusief cholesterolgehalte).

Uit een review uit 2012 blijkt:

Sertraline and Paroxetine seemed to have negative effects on the serum levels of Total and LDL Cholesterol. Citalopram did not demonstrate any influence on Total and LDL Cholesterol blood levels, being conversely associated with a slight increase of the HDL Cholesterol levels. (…) Citalopram, with its neutral or positive effect on lipid profile, should be considered the treatment of choice for depressive patients affected by dyslipidemia.” Uit een recente grote populatie-database uit de VK blijkt wel een verband tussen antidepressiva en lipidenprofiel: “Of 469,739 participants, 36,043 took antidepressants (53% female, median age 58, 17% taking cholesterol-lowering medications). (…) Significant associations were found between use of each amitriptyline, fluoxetine, citalopram/escitalopram, sertraline, paroxetine and venlafaxine with higher total cholesterol, LDL-C, and triglycerides and lower HDL-C, compared to participants not taking each medication. Venlafaxine was associated with the worst lipid profile (…)“.

Of in jouw geval het afbouwen van citalopram leidt tot verlaging van je cholesterolwaarden zou moeten blijken (als je daarnaast ook andere maatregelen neemt, bijvoorbeeld dieet aanpassen of statines slikken, wordt het natuurlijk moeilijk om dat te beoordelen). Als stoppen van citalopram je depressieve klachten doen toenemen, moet je je afvragen hoe voor- en nadelen nog in balans zijn. Er is in elk geval geen gunstiger antidepressivum als het gaat om cholesterol. Een SNRI (venlafaxine) in elk geval dus niet. En voor Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) zijn ook veel andere benaderingen.

Vriendelijke groet,

Ralph Kupka

Beantwoord door: Ralph Kupka op 27 december 2023

Gerelateerd

Meer over

antidepressiva
Depressie
Medicatie

Lees ook