Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Zijn mijn klachten eerste signalen van een psychose?

Vraag

In de afgelopen vier jaar heb ik twee keer een periode gehad met psychotische klachten. Gelukkig was het niet heel heftig en kon ik in mijn eigen omgeving met medicatie er weer uit komen. Maar het waren nare en angstige tijden met wanen en paranoïde gedachten.

Nu heb ik sinds een paar weken weer klachten die me aan die tijd doen denken. Het is allemaal heel mild, maar ik maak me wel gelijk veel zorgen. Ik merk bijvoorbeeld dat ik veel verbanden leg die er niet zijn en die niet kloppen. Ik zie ook tekenen die mijn gedachten dan ondersteunen.

Ik ben erg alert en gespannen en heb het idee dat er elk moment iets ergs kan gebeuren. Dat alles met een reden gebeurt en dat ik daarmee te maken heb. Dat het mijn schuld is.

Kunnen dit eerste signalen zijn van een psychose? Of hoef ik me geen zorgen te maken en gaat het vanzelf weer over?

Bedankt voor uw antwoord.

Antwoord

Hey Y.,

Het is heel begrijpelijk dat je je zorgen maakt gezien je eerdere ervaringen met psychotische klachten. Het feit dat je nu milde symptomen opmerkt die lijken op de vroege tekenen van een psychose, zoals het leggen van onrealistische verbanden en het ervaren van verhoogde alertheid en spanning, kan inderdaad wijzen op de beginfase van een psychose. Echter, het is ook een goed teken dat je in staat bent deze vroege signalen te herkennen. Dit betekent dat je leert om je psychosegevoeligheid te ‘kanaliseren’ en te managen.

Dat je deze vroege tekenen opmerkt en er aandacht aan besteedt, is eigenlijk een positieve ontwikkeling. Het toont aan dat je beter wordt in het observeren van je eigen mentale staat en het identificeren van veranderingen. Dit zelfbewustzijn kan je helpen om erger te voorkomen door tijdig actie te ondernemen, zoals het aanpassen van je routine, het inzetten van copingstrategieën of het zoeken van ondersteuning.

Het is belangrijk om deze gevoelens en waarnemingen niet te negeren, maar ook niet te laten escaleren tot iets veel groters in je hoofd. Psychose hoeft niet als een ‘monster’ te worden gezien; het gaat vaak om menselijke zorgen en angsten die, als ze vroeg worden herkend, beheersbaar kunnen zijn.

Ik raad je aan om contact op te nemen met je behandelaar om je huidige ervaringen te bespreken. Samen kunnen jullie beoordelen of dit inderdaad vroege tekenen van een psychose kunnen zijn en wat de beste vervolgstappen zijn. Je behandelaar kan je ook helpen om verder te leren hoe je dit vermogen om vroege signalen te herkennen en te managen, kunt ontwikkelen en versterken. Het kan ook nuttig zijn om strategieën te bespreken voor het omgaan met deze gevoelens, zoals mindfulness, ontspanningstechnieken, of andere copingmechanismen die je in het verleden misschien hebben geholpen.

Het is belangrijk om te onthouden dat je niet alleen bent en dat er ondersteuning beschikbaar is om je door deze moeilijke periode heen te helpen. Het feit dat je deze vragen stelt en actief op zoek bent naar informatie en ondersteuning, is een krachtige stap in de goede richting.

Ik vermoed overigens dat deze veranderingen bij jou samenhangen met onderliggende verandering in de stemming, die weer te maken kan hebben met ontregeling van slaap en structuur. Het is belangrjik om ook dit erbij te betrekken, denk ik.

Hope this helps!

Greetz Jim

Beantwoord door: Jim van Os op 1 februari 2024

Gerelateerd

Meer over

Psychosegevoeligheid

Lees ook