Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Hoe kan ik leren minder bang en achterdochtig te zijn?

Vraag

Beste Jim,

Ik merk bij mezelf dat ik, ondanks een lage dosering antipsychotica en antidepressiva, nog steeds achterdochtig ben. Als ik thuis ben heb ik er minder last van, maar als ik met de hond wandel best wel veel. Zo durf ik nooit eens rustig stil te staan omdat ik bang ben dat andere mensen mij zien en mij beoordelen of veroordelen.

Ik merk dat ik me buiten altijd een beetje opgejaagd en angstig voel en dat wil ik graag afleren, want ik weet dat dat nergens voor nodig is.

Professionele hulp is voor mij geen optie; ik wil niet naar een psychiater of psycholoog.

Heeft u tips waar ik zelf mee aan de slag kan?

 

Antwoord

Hey S.,

Wat een goede vraag!

De beste methode – althans voor sommige mensen, is inderdaad ‘bewuste training’.

Dit betekent:

  1. Voor jezelf een hiërarchie maken van wat je moeilijk vindt – i.e. wat je achterdochtig maakt. Bijvoorbeeld allerlei situaties waar je jezelf aan bloot kunt stellen die paranoia opwekken, in volgorde van hoeveel paranoia de situatie opwekt.
  2. Vervolgens moet je jezelf proberen bewust te worden WAT het precies is dat je paranoia opwekt en waarom. Bijvoorbeeld: je bent op straat en voelt je achtervolgd omdat je een man hebt gezien in een donkere jas. Probeer voor jezelf na te gaan waarom dat je angst opwekt en probeer jezelf te bevragen in de zin van: waarom maakt die situatie mij angstig? Hoe waarschijnlijk is die verklaring? Wat zou het betekenen als het echt waar was waar ik bang voor ben? Kan dat wel? enzovoort…
  3. Vervolgens bewust gaan oefenen. Dat wil zeggen: de situatie opzoeken en er net zolang in verblijven totdat je de paranoia voelt dalen. En dit herhalen en herhalen, net zolang tot je klaar bent om je in de volgende situatie te begeven. Enzovoort.
  4. Het is verder gewenst dat je je vorderingen en experimenten regelmatig bespreekt met iemand die je vertrouwt. Een kennis bijvoorbeeld.

Vraag is: is dit haalbaar voor je? Zou dit voor je kunnen werken?

Greetz Jim

Deze vraag is gesteld door een vrouw in de leeftijdscategorie 20-35
Beantwoord door: Jim van Os op 10 februari 2021

Gerelateerd

Meer over

Angst en Dwang

Lees ook