Antwoord
Hey T., dank voor je vraag!
Wat je beschrijft herken ik heel goed bij mensen die opgroeien in een instabiel nest. Je zenuwstelsel leert dan eigenlijk al jong dat de wereld onveilig is, dat je alert moet zijn, en dat je nooit echt kunt ontspannen omdat er zomaar iets kan gebeuren. Dat wordt als het ware de basistoon van je lijf. En dan zeggen anderen later: ach joh, dat was vroeger, leef in het nu. Alsof je met een knop die hele bedrading even kunt resetten… was het maar zo simpel.
Wat jij voelt ’s avonds, dat verhoogde adrenalinegevoel bij het slapen, dat is je lijf dat steeds opnieuw denkt: gevaar, pas op. Terwijl er nu geen gevaar meer is, maar je systeem blijft afgaan alsof je rookmelder nog piept terwijl de brand al jaren uit is. Dat kun je niet wegredeneren met positieve gedachten, dat moet je langzaam in je lichaam opnieuw leren ervaren. En dat is dus veel werk, maar zeker niet onmogelijk.
Wat helpt, zijn dingen die je lijf stap voor stap leren dat het veilig is. Lichaamsgerichte therapieën zijn daar vaak fijn voor, zoals ademwerk, trauma release-oefeningen of zachte mindfulness waarbij je je bewust wordt van je lijf en de ruimte om je heen. Je kunt dat heel klein maken: bijvoorbeeld elke avond voor het slapengaan drie keer langzaam uitademen, en met je hand je borst of buik aanraken. Klinkt suf misschien, maar je geeft je zenuwstelsel een seintje: rustig maar, je bent hier, er is nu niets engs.
Een ander spoor is om je huis letterlijk en figuurlijk een beetje meer tot een veilige cocon te maken. Sommige mensen doen dat met een vast ritueel voor de nacht (een warme kruik, bepaalde muziek, een geur die je prettig vindt), anderen met symbolen of spullen die veiligheid uitstralen. Je traint je hersenen daarmee om bij die signalen te denken: ah, dit is mijn veilige plek.
En dan is er nog de psychologische kant: je weer gaan verhouden tot de eenzaamheid en angst, niet als vijanden die weg moeten maar als bezoekers waar je anders mee leert omgaan. Dat vraagt tijd en oefenen, en soms helpt het om dat samen met een therapeut of een ervaringsdeskundige te doen. Want alleen is dat loodzwaar.
Laat je ook niet gek maken door het idee dat je dit allemaal meteen en perfect moet kunnen. Herstel van trauma gaat in golfjes, soms voelt het ineens even beter en dan weer slechter. Dat hoort erbij. Het gaat erom dat je langzaam leert dat jij weer de baas kunt worden over je binnenwereld, in plaats van dat je oude ervaringen jou de baas blijven.
Hope this helps en kijk vooral ook bij de informatie hieronder.
Greetz Jim
Meer informatie
Disclaimer
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Empower jezelf met Kennis van PsychoseNet
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
- Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
- Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
- Kijk ook naar ons tweedelige WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN over afbouwen van psychiatrische medicaties met Jim van Os en Peter Groot;
Deel 1 is vooral voor afbouwers bedoeld; Deel 2 vooral voor voorschrijvers.
- Wil je een PERSOONLIJK ADVIES bij het kiezen van een AFBOUWSCHEMA?
Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt.
- Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik dan de KNMP-rekenhulp.
- Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
- Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
- Wil je meer leren over bewegingsstoornissen door psychiatrische medicaties en wat eraan te doen is? Kijk dan op de website Bewegingsstoornissen in de Psychiatrie.
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
- Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van PERSOONLIJK HERSTEL? Kijk dan onze animatie hierover of bekijk ze allemaal.
- Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan het mini-college van Jim van Os.
- Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan naar het mini-college van Jim van Os.
- Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is ‘in je hoofd’, wat is het dan wel? Bekijk het mini-college WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan? van Jim van Os.
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
Beantwoord door: Jim van Os op 25 augustus 2025