1. Wat kan je doen als iemand zelf geen hulp/behandeling wil, terwijl je je als omstander wel zorgen maakt en een psychose vermoedt? Ik zie dat de ander een ander beeld heeft van de werkelijkheid en hij denkt dat random mensen tegen hem zijn en tegen hem samenzweren. We motiveren hem om naar de huisarts te gaan, maar dit wil hij niet.
2. Wat zijn de risico’s wanneer iemand met een psychose niet de juiste behandeling krijgt?
3. Wat kunnen omstanders het beste doen wanneer iemand onrealistische denkbeelden over de werkelijkheid heeft? Is het juist goed om er niet te veel in mee te gaan? Of moeten omstanders er juist wel aandacht aan geven?
Antwoord
Beste L.,
1. Dank voor je vraag. Hoe praat je met psychose? Dit is niet makkelijk, maar er zijn een paar do’s en dont’s, samengevat in de zogenaamde LEAP-methode (Listen, Empathize, Agree and Partner).
Je kunt altijd de huisarts op de hoogte stellen die kan overwegen het ggz-crisisteam in te schakelen of de “ggz-bemoeizorg”. Ook kun je advies vragen bij het meldpunt verward gedrag van de gemeente.
2. Het is moeilijk om DE risico’s aan te geven want iedere psychose is anders, de mens is anders, de context is anders en de prognose is anders. Maar je kunt het beter omdraaien: als er gevaar dreigt (voor de persoon of anderen) is ingrijpen geboden. Bijvoorbeeld als iemand stemmen hoort die hem opdragen zichzelf iets aan te doen moet je ingrijpen. Of als iemand in zijn waanbeleving een naaste voor een dodelijke vijand aanziet moet je ook ingrijpen. Of als iemand niet meer eet en drinkt vanwege zijn psychose moet er ook iets gebeuren.
In principe probeer je, als je gaat ingrijpen, dit zoveel mogelijk te doen vanuit eigen kracht vanuit de persoon en zijn omgeving. Een Eigen Kracht-conferentie kan dan helpen. Of een interventie met de zogenaamde peer-supported open dialogue methode.
3. Zie de LEAP-methode. De bottom line is: achter de psychose zitten altijd gewone menselijke zorgen en preoccupaties. Praat met de persoon op dat niveau – en ga niet tegen de wanen in. Wees menselijk en zet in op contact. Probeer niet de hulpverlener te zijn, maar een mens.
Greetz Jim
Deze vraag is gesteld door een vrouw in de leeftijdscategorie 20-35
Beantwoord door: Jim van Os op 18 november 2022
