Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Machteld Marcelis is psychiater en hoogleraar Transdiagnostiek in de Psychiatrie, bij de Vakgroep Psychiatrie & Neuropsychologie van de Universiteit Maastricht. Tevens is zij werkzaam bij GGzE.

Hoe kan het verschil tussen mijn stemming overdag en in de avond zo groot zijn?

Vraag

Goedendag Machteld,

Ik zit momenteel in een behoorlijke depressie, en kan daardoor niet bij mijn gevoelens die ik normaal gesproken zou moeten hebben voor mijn man en zoon. Ik vind dat heel verdrietig en moet daar veel om huilen, en word er angstig van wat toch ook gevoelens zijn.

Doordat ik niet de gevoelens van ‘houden van’ kan voelen, ben ik daar de hele dag mee bezig in mijn hoofd en alles aan het analyseren. In de avond voel ik vaak wel de gevoelens terugkomen; dit is meestal na het omslagpunt (dagschommeling). Ik voel me dan meestal vanaf 19.30 uur tot de volgende ochtend heel anders. Ik kan dan niet begrijpen dat ik me overdag zo rot voel. En dan lijkt het wel of de depressie zo goed als verdwenen is. Mijn gevoelens voor mijn man zijn dan ook helemaal terug. Ik kan dit niet begrijpen. Vooral niet omdat de volgende ochtend alle ellende weer opnieuw begint.

Met vriendelijke groet.

Antwoord

Beste H.,

Dank voor de vraag! Het is een bekend fenomeen bij depressie, wat je beschrijft, deze dagschommeling. Dat houdt in dat mensen in een depressie vaak heel vroeg wakker worden, niet meer kunnen slapen en enorm tegen de dag op zien, vanuit uitzichtloosheid, somberheid en angst. In de loop van de middag en in de avond klaren deze gevoelens dan wat op en voelen mensen zich in het algemeen beter, minder ‘in de put’. Maar de volgende dag begint de dag toch weer slecht. Als de depressie geleidelijk minder wordt, merken sommigen dat ook aan een verandering in de dagschommeling, waarbij ze zich een steeds groter deel van de dag beter gaan voelen, niet meer enkel in de avonduren.

De ‘houden van’-gevoelens die je beschrijft zijn er wel zoals je zelf ook aangeeft, maar gaan momenteel mee in de dagschommeling. Gevoelens rondom plezier beleven en een geluks- of ‘houden van’-gevoel kunnen sterk afgevlakt zijn in een depressie. Gevoelens van verdriet en angst nemen de overhand. Ook prikkelbaarheid en irritatie komen vaak voor bij een depressie.

Ik snap de zorgen en het piekeren, maar hopelijk helpt hier de geruststelling dat dit een bekend, tijdelijk, verschijnsel is passend bij de depressie. Als de depressie gaat opklaren, zul je waarschijnlijk na enige tijd merken dat je gevoelens er weer de hele dag zijn (zoals ze er nu ook in de avond gewoon zijn). In plaats van piekeren erover en overmatig analyseren (waarbij je in negatieve gedachtecirkels ronddraait) zou je kunnen proberen ‘los te laten’ in het vertrouwen dat dit goedkomt. Dus eigenlijk accepteren dat je in deze periode van depressie minder goed bij je gevoel komt, minder positieve gevoelens ervaart. Er zijn methoden zoals Acceptance and Commitment Therapy, die daar eventueel bij kunnen helpen.

Actief iets anders gaan doen, bijvoorbeeld een wandeling maken in de natuur is ook aan te raden, het kan een aangename afleiding bieden en positieve gevoelens stimuleren. Dat geldt natuurlijk ook voor het ondernemen van andere activiteiten waarvan je zelf weet dat die jou (eerder) positieve gevoelens konden bezorgen. Dingen ondernemen terwijl je in een depressie zit is vaak niet eenvoudig, maar omdat het bijdraagt aan het opklaren van de depressie, wel echt iets om te (blijven) proberen.

Heel veel sterkte.

Hartelijke groet,

Machteld

Beantwoord door: Machteld Marcelis op 5 mei 2024

Gerelateerd

Meer over

Depressie

Lees ook