Beste Jim,
Je hebt het vaak over betekenisgeving; wat bedoel je daar precies mee?
En misschien een rare vraag, maar is dit ook van toepassing op mensen zonder psychosegevoeligheid of bipolaire stemmingsgevoeligheid?
Vriendelijke groeten,
A.
Veel gezochte termen
De PsychoseNet Kennisbank
Beantwoord door
Auteur
Jim van Os
Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Wat bedoel je precies met betekenisgeving?
Vraag
Antwoord
Hey A., dank voor je vraag!
Betekenisgeving kan lijden draaglijker maken. Pijn en verlies op zichzelf zijn vaak rauw en zinloos. Maar zodra je er iets van kunt maken dat ergens voor staat of ergens toe dient, verandert de ervaring een beetje van kleur. Het lijden blijft, maar het krijgt een omlijsting waardoor je het beter kunt dragen.
Een voorbeeld: stel je bent ziek en je ligt dagenlang futloos op de bank. Als je dat alleen maar ziet als falen of nutteloosheid, wordt de last zwaar en bitter. Maar als je zegt: mijn lijf vraagt nu om stilte, misschien wil dit me iets leren over vertragen en zorg voor mezelf, dan kan precies dezelfde situatie ineens iets worden waar je innerlijk van groeit. De pijn is niet weg, maar er zit een soort richting in.
Of denk aan mensen die een traumatische ervaring hebben gehad. Vaak is de eerste betekenis: dit had nooit mogen gebeuren, mijn leven is kapot. Maar als iemand later kan voelen: ik weet nu hoe kwetsbaarheid voelt en dat maakt me ook gevoeliger voor anderen, dan komt er een nieuwe betekenis. Niet om het trauma goed te praten, maar om er een spoor van menselijkheid en zelfs kracht uit te halen.
Ook in psychosegevoeligheid zie je dat vaak. De ervaring zelf kan angstig, verwarrend of ronduit nachtmerrie-achtig zijn. Maar als iemand er achteraf een verhaal van kan maken – dit was mijn manier om met overbelasting om te gaan, of dit liet zien hoe diep mijn verlangen naar verbinding gaat – dan wordt het iets waar je als mens iets mee kunt.
Dus betekenisgeving is niet alleen een sausje, maar ook een manier om de rauwheid van lijden iets meer te verzachten. Het maakt dat je er niet alleen slachtoffer van bent, maar ook degene die er een verhaal uit kan weven dat verder reikt dan de pijn zelf. En dat kan, hoe gek het misschien ook klinkt, troost geven.
Hope this helps en kijk vooral ook bij de informatie hieronder.
Greetz Jim
Meer informatie
Disclaimer
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Empower jezelf met Kennis van PsychoseNet
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
- Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
- Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
- Kijk ook naar ons tweedelige WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN over afbouwen van psychiatrische medicaties met Jim van Os en Peter Groot;
Deel 1 is vooral voor afbouwers bedoeld; Deel 2 vooral voor voorschrijvers. - Wil je een PERSOONLIJK ADVIES bij het kiezen van een AFBOUWSCHEMA?
Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt. - Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik dan de KNMP-rekenhulp.
- Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
- Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
- Wil je meer leren over bewegingsstoornissen door psychiatrische medicaties en wat eraan te doen is? Kijk dan op de website Bewegingsstoornissen in de Psychiatrie.
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
- Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van PERSOONLIJK HERSTEL? Kijk dan onze animatie hierover of bekijk ze allemaal.
- Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan het mini-college van Jim van Os.
- Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan naar het mini-college van Jim van Os.
- Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is ‘in je hoofd’, wat is het dan wel? Bekijk het mini-college WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan? van Jim van Os.
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
- Kijk dan op de sociale kaart op PsychoseNet (MIND ATLAS).
- Ben je op zoek naar LOTGENOTENCONTACT BIJ MEDICATIEAFBOUW? Ga dan naar de Vereniging Afbouwmedicatie.
- Ben je op zoek naar stemmenhorengroepen buiten de reguliere GGZ? Zie de website van Stichting Weerklank.
- Ben je op zoek naar traumawebsites, kijk dan op traumanet, allesovertrauma of stichting trauma en dissociatie.
Beantwoord door: Jim van Os op 15 september 2025
