Deel 2 van de blogreeks: ‘Mijn reis door intimiteit, herstel en zelfverbinding’
In deze blogreeks deelt Daan zijn persoonlijke reis, waarin hij zijn kijk op intimiteit radicaal veranderde door zijn ervaringen en herstel. In deel 2 vertelt Daan hoe een open gesprek inspirerend kan zijn om het taboe rond intimiteit in de GGZ te doorbreken. Hij reflecteert op zijn eigen ervaringen en onderzoekt hoe schaamte en openheid een belangrijke rol spelen in het proces van herstel en intimiteit.
Van stilte naar dialoog
Die opmerking opende voor mij een totaal nieuw veld. In de aflevering zelf had zij nadrukkelijk het belang van praten over intimiteit in de GGZ benadrukt. Ik vond het fascinerend dat iemand op dit niveau ook de daad bij het woord voegde.
Het zal niet de eerste keer zijn dat er acht mensen op een lotgenotenavond over eenzaamheid zitten te praten en iedereen weer stilletjes na afloop naar huis gaat. Zonder direct resultaat dus. Er ontstond een nagesprek buiten de opname, waarbij ik, als leek op het gebied van tantra, haar het hemd van het lijf vroeg over hoe te werk te gaan, te ontdekken, en ik kreeg een paar tips mee voor mijn eigen leven.
Intimiteit en herstel heeft dat geen plek in de GGZ?
Tot op heden heeft dit weinig invulling in de praktijk gekregen, maar door het verhaal van mijn gast is het wel iets wat tussen mijn oren is gaan zitten. Als ik met een afstand naar de gemiddelde kliniek kijk, snap ik dat klassiek geschoolde hulpverleners niet snel denken dat (ook) hun cliënten aan seks denken.
Best geestig. Keurige hbo-verplegers die de hele dag denken dat ze tussen mannen en vrouwen rondlopen die zich mentaal klaarmaken om naar de maan te vliegen, president van de VS te worden (zoals ik) of de armoede de wereld uit te helpen. Maar seks? Nee, toch? Denken ze daar ook aan.
Denken ze er echt niet over na?
Ik vind het bizar. Dit zijn ook geen gedachten die bij hulpverleners na hun 35ste optreden. Mannen en vrouwen die nog 25 moeten worden en in de GGZ werken, zijn, bij mij in ieder geval, het gesprek niet aangegaan. In mijn manieën had ik een libido van hier tot Tokio. Jaren na mijn ontslag was ik er nog steeds van overtuigd dat mijn (vriendelijke) psychiater van destijds een sadistische kant had en er genoegen in schepte mijn libido naar beneden te krijgen.
Die gedachten kwamen bij mij op na het lezen van de bijsluiter. Geen idee of hij het een goed idee vond, mede om die reden. Maar ik was er zelf natuurlijk diep door geraakt. Mijn leven bestond min of meer uit nachtclubs en vrouwen, en ineens ging mijn seksleven van ‘fantastisch’ naar ‘lekker’. Ik was er niet blij mee. Mijn moeder heeft daar na mijn eerste psychose een ontzettend moderne opmerking over gemaakt.
Een onvergetelijk gesprek met mijn moeder
Ik vertelde een keer dat ik lichtelijk onder de indruk was van de knappe verpleegkundigen in het ziekenhuis, waarop zij even stilviel. Ze sprak haar verwondering uit dat ik daarmee bezig was en na enige aarzeling kwam de vervolgvraag.
De openheid van mijn familie
Of ik ook een keer gemasturbeerd had in die negen maanden durende opname. Toen ik – ik heb altijd heel open met mijn ouders over seksualiteit gesproken – uit de doeken deed dat dit uiteengezet kon worden als een dagelijkse bezigheid in die tijd, deed dat oprecht wat met haar. Het mooiste was toen ze als mens tot mens en familielid tot familielid met mij mee dacht en uitsprak dat zij zeker een escort geregeld had voor mij als ze hier op de hoogte van was geweest.
Let wel: dat was wel met de nodige moeite gegaan, want ik was natuurlijk psychotisch en een escort wil ook heldere afspraken en veiligheid. Maar dát mijn moeder het aanbood, vond ik een ultieme vorm van verbinding en een signaal dat ik uit een nest kom dat bij mij past.
Het gevoel is overal
Seks, maar ook flirten, intimiteit (in meerdere opzichten) en het voelen van aantrekkingskracht zijn de hele dag om ons heen. En mocht je echt diep in herstel zitten en je niet op een bankje in het park gaan zitten om mensen om je heen te keuren, doen zij het wel bij jou. Mannen zullen wat vaker denken: kan ik het ermee? Vrouwen voelen misschien meer interesse voor een gesprek.
De medicatie zit in de weg
Hoe dan ook: het is er en het gebeurt bij mensen. PsychoseNet staat vol geschreven met de bijwerkingen van medicatie. Ik begon zelf in 2015 met Clozapine en maakte zes jaar later de overstap naar Amisulpride. Het zijn beide een soort krengen waarbij je je suf moet sporten om in vorm te blijven. En dat is wel handig als je (om meerdere redenen) een beetje goed in de markt wil liggen.
Intimiteit in de stad van de Seksuele Revolutie
Al voor ik begon met het maken van de podcast, probeerde ik niet alleen kritisch naar de relatie tussen (ex)cliënten en intimiteit te kijken, maar zelf ook mee te denken op dat vlak. Ik sneed het onderwerp hier en daar wel eens aan, maar een lotgenotenavond kan een enorme uitvergroting van de maatschappij zijn.
Ook in conservatief opzicht, zoals bijvoorbeeld dat vrouwen en mannen niet tegelijkertijd over intimiteit praten. Ik woon al mijn hele leven in Amsterdam – waar ik doorgaans ook dit soort avonden bezoek – en loop al jaren met grote verbazing rond dat er in zo’n progressieve stad, waar de Seksuele Revolutie haar hoogtijdagen heeft gevierd, compleet afstandelijk naar intimiteit gekeken wordt. Dit gevoel heb ik al jaren. En inmiddels neem ik er ook zelf steeds meer regie in.
Afscheid nemen van het taboe
Ik heb in mijn privéleven afscheid genomen van mensen bij wie sommige, hele normale onderwerpen onbesproken bleven. Vrienden die ook niet spraken over hun datingleven. Zo’n vriend kende ik dan twintig jaar, maar dat onderwerp vond hij ‘privé’. Iedereen zijn eigen ding natuurlijk, maar die gesloten deuren strookten totaal niet met de normen en waarden uit het vrije gezin waar ik zelf vandaan kom.
De adviezen van mijn vader
Mijn vader overleed toen ik dertien was. Met name in de drie jaar daarvoor spraken we uitgebreid, met z’n tweeën, over vriendinnetjes, verkering, afspreken en de tips die hij me gaf toen ik op vakantie bij een vriendinnetje bleef slapen. Ik was toen wel iets te jong voor wat er mogelijk zou gebeuren, en geestig genoeg zag ik de volgende ochtend bij terugkomst ook enige teleurstelling in zijn ogen.
Hij vond het fantastisch dat ik mijn puberteit inging en eenzelfde soort interesse in het vrouwelijk schoon ontwikkelde als hijzelf. Al deze ervaringen – uit de herstelbeweging, mijn podcast over intimiteit en de ervaringen uit het nest waar ik vandaan kom – hebben me geholpen bij het nemen van een beslissing, waarbij een nieuw doel om de hoek kwam kijken.
Over Daan: Hij is een mens met ervaringskennis in psychose en depressie.
Meer lezen van Daan?
Meer lezen over Intimiteit en herstel?
- Verlies van seksualiteit
- Lust als last – Herm Kisjes en Matthijs Kruk
- Seksuele problemen bij medicatie – bij gebruik antipsychotica
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Vereniging Afbouwmedicatie
De Vereniging Afbouwmedicatie is te allen tijde bereikbaar om met je mee te denken. Ook als je vragen hebt over deelbaarheid van pillen of andere praktische vragen rondom het afbouwen van medicatie.
Mail je vraag naar: info@verenigingafbouwmedicatie.nl
Geef een reactie