Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Hoe wordt het Dopamine Supersensitiviteit Syndroom vastgesteld?

Vraag

Hoe kan het Dopamine Supersensitiviteit Syndroom worden vastgesteld? En als er sprake van is, wat moet je dan doen?

Antwoord

Beste M.,

Dopamine Supersensitivity Syndrome (DSS) is een fenomeen dat soms wordt waargenomen bij mensen die langdurig antipsychotische medicatie hebben gebruikt. Het kan zich manifesteren wanneer de medicatie wordt verlaagd of gestopt, wat leidt tot een overgevoeligheid voor dopamine. Dit kan resulteren in verergering van psychotische symptomen of het optreden van abnormale bewegingen, bekend als tardieve dyskinesie.

DSS vaststellen kan lastig zijn, omdat de symptomen kunnen overlappen met die van de onderliggende aandoening waarvoor de antipsychotica oorspronkelijk werden voorgeschreven. Hier zijn enkele klinische kenmerken en overwegingen:

Verergering van symptomen. Een verergering van psychotische symptomen, zoals hallucinaties of wanen, bij het verminderen of stoppen van antipsychotica kan een aanwijzing zijn voor DSS. Dit kan soms onterecht worden geïnterpreteerd als een terugval van de onderliggende aandoening.

Tardieve dyskinesie. Het ontstaan of verergeren van onwillekeurige, repetitieve bewegingen, vooral rond de mond, tong en gezicht, kan wijzen op DSS. Deze bewegingen zijn vaak het meest opvallend na het verminderen of stoppen van de medicatie.

Gevoeligheid voor dopamine-agonisten. Een ongewoon sterke reactie op medicijnen die het dopaminesysteem beïnvloeden, zoals bepaalde soorten medicatie voor de ziekte van Parkinson, kan een teken zijn van DSS.

Schommelingen in symptomen. Mensen met DSS kunnen opmerkelijke fluctuaties in hun symptomen ervaren, die niet noodzakelijkerwijs gerelateerd zijn aan veranderingen in medicatie of duidelijke externe triggers.

Het vaststellen van DSS vereist een zorgvuldige evaluatie door een arts in de ggz, waarbij rekening wordt gehouden met de medische geschiedenis van de persoon, inclusief het gebruik van antipsychotica en de reacties daarop. Er is geen specifieke test voor DSS; de diagnose wordt gesteld op basis van klinische observatie en de uitsluiting van andere mogelijke oorzaken van de symptomen.

Als DSS wordt vermoed, kan het nodig zijn om de medicatie van de persoon aan te passen onder strikte medische begeleiding. Dit kan een complex proces zijn, waarbij het balanceren van de voordelen van antipsychotica tegen hun potentiële nadelen essentieel is.

Hope this helps!

Groet,

Jim

Beantwoord door: Jim van Os op 12 maart 2024

Gerelateerd

Meer over

antipsychotica
dopamine
Medicatie

Lees ook