Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Hallo,
Ik denk/ben bang dat ik manisch-depressief ben.
Ik zit nu weer beter in mijn vel. Afgelopen maanden had ik een flinke dip.
Dit heb ik vaker gehad, eerst een dip en me daarna weer heel goed voelen. Ik herken ook meerdere dingen van de symptomen. Voor mijn gevoel heb ik geen balans. Of ik ben heel blij en opgetogen en vind alles leuk, of ik vind niks leuk en heb nergens zin in. Depressie komt in mijn familie voor.
Heeft u tips voor mij?
Groeten,
L.M.
Beste E.,
Goed dat je schrijft – kent uw gevoeligheid!
Ieder mens heeft een zekere mate van bipolaire stemmingsgevoeligheid, alleen de een heeft het meer dan de ander.
Bij sommige mensen komt de bipolaire stemmingsgevoeligheid nooit tot uiting, bij andere mensen leidt het tot schommelingen in de stemming, in de zin van soms een beetje somber en soms een beetje euforisch, en bij weer andere mensen kan het zover gaan dat het leidt tot een depressieve episode en/of een manische episode.
Wat je kunt doen is dit:
1. De beste manier om bipolaire stemmingsgevoeligheid te managen – leren heel veel mensen door schade en schande – is een leven leiden van (i) regelmaat, regelmaat en regelmaat (ii) structuur, (iii) voldoende slaap, (iv) heel bewust omgaan met stress, (v) voldoende beweging, (vi) bewust omgaan met voeding, (vii) weinig alcohol en geen drugs, (viii) prop niet je leven vol met activiteiten en dingen en constante veranderingen.
2. Probeer je weerbaarheid te ontwikkelen – eventueel met psychotherapie. Bijvoorbeeld aandacht voor psychologische kwetsbaarheden in jezelf als: niet genoeg van jezelf houden, te kritisch zijn voor jezelf, te veel op anderen gericht zijn en te weinig op jezelf, niet tevreden zijn met je lichaam, niet goed je grenzen aangeven, de neiging hebben om dingen somber en pessimistisch in te zien, etc. Aan deze dingen werken, eventueel met een psycholoog, kan helpen.
Ook kan het helpen om te werken aan de gevolgen van trauma/pesten en andere dingen die hun sporen hebben achtergelaten in je ziel. Goed om aan te pakken in therapie om zo weerbaarder te worden.
3. Leer mindfulness of een andere vorm van meditatie – dit is een manier om je brein/geest te trainen om dingen meer op een afstand te bekijken, inclusief je eigen psychisch lijden.
4. Probeer te leren van mensen met ervaringsdeskundigheid – hoe leer je leven met een bipolaire stemmingsgevoeligheid?
5. Er zijn dingen die je zelf kunt doen bij stemmingsschommelingen, zoals ‘contra-gedrag’.
6. Veel mensen hebben baat bij zelfmonitoring van de stemming, met de life chart methode of bijvoorbeeld PsyMate.
Tot slot: probeer te denken in termen van bipolaire stemmingsgevoeligheid als een menselijke eigenschap, die soms tot problemen kan leiden, die je vervolgens kunt leren managen (dit is het wetenschappelijke model); en niet in termen van de vreselijke ziekte ‘bipolaire stoornis’ die je wel of niet hebt (dit is het label-model).
Hope this helps, goed dat je bij ons kwam!
