Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Wat is de relatie tussen afbouw olanzapine, prikkelgevoeligheid en DSS?

Vraag

Mijn olanzapine is verhoogd naar 10 mg. Dit is voor mij een hoge dosering.

Klopt het dat als de medicatie weer wordt afgebouwd, je steeds minder goed tegen prikkels kan? En heeft dit iets te maken met het Dopamine Supersensitiviteit Syndroom (DSS)?

Antwoord

Hey A.,

Je vraag over de relatie tussen het afbouwen van olanzapine, gevoeligheid voor prikkels en het Dopamine Supersensitiviteit Syndroom (DSS) is complex en verdient zeker aandacht. DSS kan inderdaad voorkomen na langdurig gebruik van antipsychotica, zoals olanzapine, waarbij het lichaam een compensatiemechanisme ontwikkelt als reactie op de medicatie. Dit compensatiemechanisme kan leiden tot een verhoogde gevoeligheid van dopamine-receptoren, wat zich kan uiten in een verhoogde gevoeligheid voor prikkels, maar ook in verhoogde psychotische symptomen of bewegingsstoornissen, zoals tardieve dyskinesie​​.

Het is mogelijk dat na het afbouwen van antipsychotica, zoals olanzapine, sommige mensen gevoeliger worden voor prikkels vanwege veranderingen in hun dopamine-systeem die tijdens de medicatieperiode hebben plaatsgevonden. Het is echter ook belangrijk om op te merken dat niet iedereen die antipsychotica afbouwt, te maken krijgt met DSS of een verhoogde gevoeligheid voor prikkels. De respons op het afbouwen van medicatie kan sterk variëren tussen individuen!

Daarnaast wordt soms gezien hoe het verhogen van antipsychotica de psychotische symptomen kan verergeren, wat tegen de verwachtingen in gaat. De patiënt vertoonde kenmerken van DSP (dopamine supersensitivity psychosis), waaronder verslechtering van psychotische symptomen bij levensstressoren en bewegingsstoornissen. De behandeling met een ander antipsychoticum (asenapine) dat een sterke 5-HT2A antagonist is, kan dan leiden tot verbetering, volgens recent onderzoek. Dit suggereert dat antipsychotica met sterke 5-HT2A antagonisme effectief kunnen zijn voor DSP​.

Als je je zorgen maakt over jouw specifieke situatie en de mogelijkheid van DSS, is het belangrijk om dit te bespreken met je behandelend psychiater. Zij kunnen jouw medische geschiedenis en huidige symptomen in overweging nemen en samen met jou beslissen over de beste aanpak voor het beheren van je medicatie en eventuele bijwerkingen. Het is cruciaal om elke verandering in medicatie of dosering zorgvuldig te overwegen en te plannen, met professionele begeleiding, om mogelijke ontwenningsverschijnselen of verergering van symptomen te minimaliseren.

Hope this helps!

Greetz Jim

Beantwoord door: Jim van Os op 2 april 2024

Gerelateerd

Meer over

Afbouwen
antipsychotica
Medicatie

Lees ook