Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Beste Jim,
Welke supplementen mag ik gebruiken om de afbouw van olanzapine makkelijker te maken en mijn cognitieve vermogen te herstellen? Ik denk bijvoorbeeld aan ginkgo biloba, vitamine C en vitamine D.
Kan dit in combinatie met olanzapine 7.5 mg, lithium 850 mg en citalopram 25 mg?
Heb je nog andere tips om de afbouw positief te stimuleren?
Dank je wel.
Hey P., dank voor je vraag!
Terechte vraag, want als je gaat rommelen aan de drie-eenheid olanzapine-lithium-citalopram, dan is het goed om niet blindelings te gaan experimenteren met potjes uit de drogist.
Dus, eerst even: wat je nu vraagt – welke supplementen kun je gebruiken ter ondersteuning bij afbouw en ter verbetering van cognitieve functies – dat is een hele logische vraag. Vooral omdat je weet dat olanzapine je hersenen een beetje in slow motion zet. Dat is fijn bij chaos en onrust, maar knap irritant als je na een tijd merkt dat je brein niet meer zo soepel schakelt als je zou willen. Dan wil je dat die mist een beetje optrekt.
Je noemt vitamine C, D en ginkgo biloba. Laten we daar even langs wandelen:
Vitamine C is een prima antioxidant, en kan op zichzelf geen kwaad in normale doseringen. Het helpt wat bij algemene weerstand, maar er is geen overtuigend bewijs dat het cognitief iets doet bij mensen met psychofarmaca – wél is het veilig in combinatie met wat jij slikt. Dus als jij het prettig vindt, prima, maar verwacht er geen wonderen van.
Vitamine D is interessanter. Daar is wél bewijs dat het van invloed is op stemming én hersenfunctie. Veel mensen met depressieve gevoeligheid hebben een te lage vitamine D. Dus als je dat nog niet hebt laten checken: laat dat doen. Als je onder de 50 zit (en zeker onder de 30), dan is suppleren met 25 tot 50 microgram per dag (dat is 1000 tot 2000 IE) zinvol. En: het gaat goed samen met je medicatie.
Ginkgo biloba is een ingewikkeldere. In theorie zou het de doorbloeding van je hersenen wat verbeteren, en er zijn studies die suggereren dat het een licht effect heeft op concentratie en geheugen. Maar – en dat is een grote MAAR – het heeft een interactiepotentieel met antidepressiva, bloedverdunners, diabetesmedicatie én met lithium. Vooral met lithium is het oppassen, want ginkgo beïnvloedt enzymen in de lever die betrokken zijn bij de afbraak van medicijnen. Dat zou in theorie de lithiumspiegels kunnen beïnvloeden, en dat wil je echt niet zonder goede monitoring. Dus: ginkgo alleen doen als je een arts hebt die daarin meedenkt en meevolgt – anders zou ik zeggen: liever niet.
Er zijn overigens ook andere stofjes die wel wat in opkomst zijn qua hersenfunctie-ondersteuning, zoals omega-3 vetzuren (visolie) – die hebben een best redelijke staat van dienst bij mensen met stemmingsgevoeligheid, en ook bij cognitieve klachten. En ja, je mag die gebruiken met lithium en citalopram. Let wel op: niet combineren met andere bloedverdunners, en altijd de zuivere varianten nemen (geen goedkope supermarktrommel, maar liefst die met vermelding van zuiverheid en concentratie EPA/DHA). Een dagelijkse dosis van zo’n 1000-2000 mg gecombineerde EPA/DHA is vaak veilig.
Wat ook soms goed werkt – en totaal geen bijwerkingen heeft – is mindfulness meditatie. Er is verrassend veel neurobiologisch bewijs dat mindfulness je hersennetwerken letterlijk herstructureert. Het verbetert aandacht, reduceert piekeren en maakt je beter bestand tegen cognitieve mist. En het is gratis. Bonuspunten.
En dan natuurlijk het echte werk als je echt serieus aan het afbouwen wil beginnen: kijk alsjeblieft even naar de 33 tips over medicatie-afbouw.
En, nog belangrijker: als je in de toekomst verder wilt afbouwen met olanzapine, overweeg dan het aanvragen van een afbouwadvies bij de Regenboog Apotheek. Dat advies kun je samen met je huisarts gebruiken om een taperingstrip aan te vragen. Dat maakt het afbouwproces veel rustiger en voorspelbaarder – en je voorkomt die vervelende schokgolven van ontwenningsgedoe of rebound-klachten.
Bottom line: supplementen kunnen een beetje helpen, maar ze vervangen geen goede begeleiding, een afbouwplan, lifestyle, rust, slaap, beweging en goede voeding. Zie ze als de smeerolie, niet als de motor.
Hope this helps en kijk vooral bij de informatie hieronder, want er is nog veel meer over te zeggen, kijken en lezen. En als je behoefte hebt aan meer intensief contact, dan kun je ook terecht op onze chat.
Greetz Jim
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
