Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Beste Jim,
In televisieprogramma’s zie ik weleens mensen die wanen hebben zonder dat zij psychotisch zijn. Hoe zit dat? Ik kan me namelijk voorstellen dat als je vaker een psychose hebt, je ook in gezonde perioden vervalt in gedachten uit die psychosen.
Vriendelijke groet.
Beste P.,
Inderdaad, een waan is niets anders dan de wereld heel specifiek bekijken door de bril van jouw eigen sterke emoties. Omdat andere mensen niet door die bril kijken, kunnen ze het vaak niet volgen.
Maar dat betekent niet dat er een zorgbehoefte is en iemand een diagnose moet hebben van een of andere psychotische stoornis.
Het is zoals Thomas Szasz (Hongaars psychiater) al zei: “If the dead talk to you, you are a spiritualist; if God talks to you, you are a schizophrenic”.
Dus wanen behoeven alleen behandeling als er een zorgbehoefte bestaat. En of er een zorgbehoefte ontstaat als iemand een ongewoon idee heeft, hangt weer af van vele factoren zoals de invloed die dat ongewone idee heeft op het gedrag. Maar ook van de cultuur van de samenleving waar die persoon verblijft.
Kortom, het is inderdaad een stuk ingewikkelder dan men het soms voorstelt!
Greetz Jim
