Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Beste Jim,
Hoe kun je omgaan met ‘zo nodig’-gebruik van medicatie wanneer je het middel verantwoord afbouwt?
Het ‘zo nodig’- gebruik geeft al bij kleine doseringen veel bijwerkingen. Het gaat in dit geval om quetiapine voor het slapen en heel af en toe als nood overdag.
Alvast bedankt.
Hey R., dank voor je vraag!
Goeie dat je dit aankaart, want het is een klassiek spanningsveld: je bent bezig met het verantwoord afbouwen van een middel, maar krijgt het tegelijkertijd als ‘zo nodig’ aangereikt… ja, dan kan je lijf én je brein in de war raken. Die denken dan: hé, wat is nou de bedoeling?
In jouw geval gaat het om quetiapine — en dat is nou net zo’n medicijn dat in lage doseringen een heel ander profiel heeft dan in hogere. Rond de 25 mg en lager werkt het vooral sederend (een beetje als een antihistaminicum), maar zelfs daar kun je al gevoelige reacties krijgen. En dat zie jij dus gebeuren bij nog lagere doses zoals 6.25 of 3 mg. Dat betekent waarschijnlijk dat je systeem supersensitief is geworden — mogelijk door eerder gebruik, misschien ook door je neurodiversiteit en je stemmingsgevoeligheid. Sommige mensen reageren heftiger op kleine schommelingen dan op grote stappen.
Als je wil afbouwen én je krijgt het ‘zo nodig’ bij terugval of slapeloze nachten… dan wordt het een soort jojo-effect. Je zenuwstelsel krijgt geen kans om zich opnieuw te stabiliseren. En elk prikje (al is het nog zo klein) kan dan weer als een schok binnenkomen. Alsof je een wonde telkens net een beetje openkrabt.
Dus ja, het kán heel verstandig zijn om juist dát moment kritisch te bekijken. Heb je die ‘zo nodig’-quetiapine echt nodig? En zo ja — is quetiapine dan nog wel het juiste middel? Of is het eerder een gewoonte, een reflex, iets dat ooit werkte maar nu vooral bijwerkingen geeft? Misschien kun je met je behandelaar kijken naar alternatieven die minder verstorend zijn (sommigen hebben baat bij bijvoorbeeld promethazine, anderen bij niet-medicamenteuze dingen zoals ademwerk of neurofeedback of zelfs ouderwetse warme voetenbaden — klinkt gek, maar hé, alles wat helpt zonder extra pillen telt dubbel).
Als je die afbouw serieus wil aanpakken — ook van de lorazepam trouwens — kijk dan even naar deze tips.
En als je taperingstrips overweegt: dit is het formulier van de Regenboog Apotheek waar je samen met je arts mee aan de slag kunt.
Wat ik vooral wil zeggen: je doet het goed. Je denkt na, voelt wat wel en niet werkt, stelt vragen. En dat is precies hoe herstel eruitziet: je wordt weer regisseur van je eigen verhaal. Soms met wat horten en stoten, maar toch.
Hope this helps,
Greetz Jim
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
