Wat is een goede behandeling

Soorten hulpverleners

Hieronder vindt je een kleine opsomming van enkele veel voorkomende bezoeken in de GGZ.

• Psychiater
• Psycholoog
• Therapeut
• Verpleegkundige
• Ervaringsdeskundige

Binnen de geestelijke gezondheidszorg kun je veel meer verschillende soorten hulpverleners tegenkomen. Wie doet wat, waar vind je ze en wanneer heb je wie nodig?

Therapievormen

Reguliere behandelingen zijn onder andere psychotherapie, cognitieve therapie (CGT), traumatherapie (zoals EMDR) en interpersoonlijke therapie (IPT). Psychotherapie kan helpen bij symptomen van psychose, depressie, manie of stress. Traumatherapie kan nodig zijn als je klachten hebt als gevolg van schokkende, heftige, negatieve ervaringen (trauma’s).

Traumabehandeling

Na een ingrijpende, negatieve ervaring kun je psychische klachten ontwikkelen zoals depressiviteit en angst. Soms merk je dat meteen, soms pas veel later. Wanneer die klachten aanhouden of verergeren, is het goed om hulp te zoeken.

Alternatieve zorg

Naast de reguliere behandelmethoden, zijn er diverse alternatieve mogelijkheden ter aanvulling van je therapie. De Yucelmethode bijvoorbeeld, of familieopstellingen.

Vroege Interventie Psychose (VIP)

VIP staat voor: Vroege Interventie Psychose. Een VIP-team heeft als doel om psychotische klachten bij met name jongeren zo snel mogelijk na het ontstaan te behandelen om verergering te voorkomen.

ACT en FACT en RACT

(F)ACT staat voor (Flexible) Assertive Community Treatment. ACT- en FACT-teams leggen vroegtijdig en op een pro-actieve manier contact met mensen met ernstige psychische klachten. Dit gebeurt vooral wanneer er sterke aanwijzingen zijn dat iemand op meerdere levensdomeinen in de knel zit.

Hulpverleners uit een ACT- en FACT-team bezoeken mensen aan huis om hen ondersteuning te bieden. Bij RACT ligt er special nadruk op resourcegroepen.

Social holding en resourcegroepen

Met social holding bedoelen we dat bij psychose het gedrag niet altijd lineair is en tot een sociaal conflict kan leiden dat ontwrichtend kan werken, bijvoorbeeld omdat het uitmondt in een opname, een interventie van de politie of een huisuitzetting. Social holding betekent zoveel als een sociale buffer aanleggen zodat de persoon zich staande kan houden, zich kan ontwikkelen en kan bouwen aan perspectief. 

Netwerkdenken in de GGZ betekent zoveel als iemands formele en informele relaties en sociale mogelijkheden in kaart brengen met een HONI (HerstelOndersteunende NetwerkIntake). Met de patiënt kan worden onderzocht of er een resourcegroep kan worden gevormd. 

Vrijwillige en gedwongen opname

Wanneer iemand opgenomen wordt, dan heeft de eigen bereidwilligheid grote invloed op de wijze van opnemen. Wie vrijwillig wordt opgenomen heeft met andere wettelijke kaders te maken dan iemand die tegen zijn wil gedwongen wordt opgenomen.

Crisis

Als acuut ingrijpen noodzakelijk is, omdat er anders een gevaarlijke situatie voor de persoon in crisis of zijn of haar omgeving dreigt, kun je onder andere contact zoeken met 112, of de crisisdienst. Bij iemand met een psychose kun je denken aan psychotische toestand waarin iemand heftig hallucineert of waanvoorstellingen heeft.

Herstelacademies (Recovery College)

Recovery colleges zijn bijzondere plekken die worden gerund door ervaringsdeskundigen die patiënten helpen met het moeilijke traject van leren leven met een ernstige psychische aandoening. Ze zitten veelal niet in de GGZ (die onder de zorgverzekeringswet valt), maar juist er buiten, bij de gemeente (onder de wet maatschappelijke opvang).

Een Recovery College hanteert niet een behandelmodel, maar een opleidingsmodel: leren leven met psychosegevoeligheid vergt een opleiding. Die opleiding krijg je van mensen die het zelf hebben meegemaakt, ‘facilitators’. Je leert er dingen als: perspectief zien, verbinding krijgen met anderen, jezelf zien als iemand die wat waard is en iets te bieden heeft, omgaan met stemmen, omgaan met verslavingsgevoeligheid, leren dealen met de GGZ.

Een mooi voorbeeld van een recovery college is Enik recovery college in Utrecht.