Veel gezochte termen

Psychosenet blog

Angst voor de angst – over vermijdingsgedrag

Lotje - Angst voor de angst

Lotje vertelt hoe haar psychose lang geleden heeft geleid tot andere klachten nu. “Mijn moeder zegt al jaren: de mens lijdt het meest van het lijden dat hij vreest. Dit komt bij mij door het trauma van de psychose”.

Dikwijls word ik enthousiast van iets. Zo ben ik. Ik ben snel ergens voor te porren. En mensen weten mij ook te vinden, want ik sta wel open voor een creatief ideetje. Maar toch moet ik dan vaak nee zeggen. Dan wil ik het wel, naar die stad om nieuwe mensen te ontmoeten, in dat gebouw waar ik nog nooit ben geweest, maar dan doe ik het toch maar niet.

Vroeger vertrok ik regelmatig op de bonnefooi

Naar het buitenland, op reis, naar andere steden en stortte ik me in allerlei avonturen met onbekenden. Tegenwoordig gebeurt er vanalles met me als ik toch zoiets wil doen.

Allereerst ga ik het helemaal overdenken van te voren, waardoor ik lichtelijk in paniek raak voordat ik er uberhaupt aan ben begonnen. Ik zie beren op de weg. Wat als ik bang wordt voor hallucinaties in de tram? Dus niet eens: wat als ik hallucinaties krijg? Ik heb al 15 jaar geen hallucinaties meer! Maar wat als ik in paniek raak doordat ik bang word dat ik hallucinaties krijg! Wat als ik overprikkeld raak in een situatie? Het antwoord is: dan voel ik me niet fijn. Maar ik kom daar over het algemeen prima uit. Vaak is ‘gewoon toch doen’ dan ook het beste advies. Maar daar gaat dus vanalles aan vooraf.

Angst voor hallucinaties krijg ik bij overprikkeling

Dan gebeurt er teveel en kan ik het gewoon niet verwerken. Misschien is dat het dopamine -sensitiviteitssyndroom omdat ik al 20 jaar antipsychotica slik. Vroeger had ik dit minder, maar het is ook toegenomen sinds ik kinderen heb. Ik kan het me niet meer veroorloven om te ontregelen. Ik moet elke dag een zekere mate van stabiliteit handhaven, om de kinderen op te vangen uit school, boodschappen te doen en het huishouden draaiende te houden. Je hebt een functie en een verantwoordelijkheid als je met andere mensen samenleeft.

Daarnaast voel ik stress in mijn lichaam als ik zo’n dingen plan

Van te voren vooral, niet op de dag zelf, dan gaat het meestal prima. Dit noem ik de angst voor de angst. Mijn moeder zegt al jaren: de mens lijdt het meest van het lijden dat hij vreest. Dit komt bij mij door het trauma van de psychose. Dat klinkt misschien dubbelop, maar ik ben echt bang voor wat mijn hoofd kan doen met mij. Voor hallucinaties die ik heb gehad. Angst voor de angst is zinloos, maar die wetenschap lost het probleem niet op. Meestal helpt het beter om te kiezen voor een rustig en regelmatig leven waarin ik mijn angsten vermijd, dezelfde dingen doe, dezelfde mensen zie.

Maar soms moet ik toch er uit en even mijn grens over

Omdat anders mijn wereld te klein wordt. Dus dan ga ik toch naar het museum in de stad en hoop ik maar dat het niet druk is, spreek ik toch af met een kennis waar ik de weg niet ken en hoop ik maar op geen omleidingen of intrusies onderweg, of ga ik toch naar het theater en hoop ik maar dat het niet te surreëel voor me is. Mijn stresstolerantie is laag. Ik denk dat dat ook komt door het trauma van de psychose. Vooral drukke situaties met veel mensen vind ik moeilijk, dan ben ik al snel aan het scannen op anomalieën wat heel vermoeiend is. Ik heb dus een zekere mate van vermijdingsgedrag waar ik goed bij gedij.

Wat ik daarvan heb geleerd: dat je keuzes maakt die voor jou goed zijn, ook als je eigenlijk anders zou willen. Ik vind mezelf niet ziek hierdoor, dit zijn dingen die horen erbij.

Reacties

3 reacties op “Angst voor de angst – over vermijdingsgedrag”

  1. Rogier

    Omdat ik vandaag in de chat had gezegd dat ik zou reageren. Het eigenlijk alweer vergeten was en nu het schuldgevoel wil vermijden? Angst voor de angst is zo herkenbaar. Dat gevoel van controle verlies. Jezelf steeds meer in een hoek gezet voelen. Je steeds paniekeriger gaan gedragen in een poging om toch rustig te blijven. Je weet dat hoe je handelt vreemd over komt. Je vermijdt dat te doen wat je eigenlijk zou willen en als je het dan toch doet kan je er niet meer van genieten. De angst neemt over en neemt van je af. Als een soort soldaat stond ik strak en paraat, wanhopig proberend mijn angst te overwinnen. Ik leefde met mijn angst en had niet door hoeveel het van mij af nam. Ik was mezelf niet en nam een rol aan. Bewust van dat ik iets anders moest zijn maakte ik de keuze om niet mezelf te zijn. De haat liefde verhouding met de wereld die ik niet kon vertrouwen en zo graag liefde wilde geven en nog liever wilde hebben. De onbalans in omgang met mensen doordat fantasie en werkelijkheid door elkaar liepen. Een kleine jongen, wild en impulsief en tegelijk angstig ineen gekropen in het lichaam van een man. Een analyticus zonder focus en net slim genoeg om het allemaal net niet te begrijpen. Vermijden is er in zoveel vormen en de angst voor de angst sluipt overal in. Het neemt je jezelf af. Alles wat moeite kost krijgt een associatie met angst. Want het is nooit goed genoeg en je moet goed genoeg zijn want anders is het onveilig. En niks is leuk meer want de berg aan associaties die je hebt opgebouwd ontneemt je je kracht. Geen discipline, geen doorzettingsvermogen, geen uitzicht op beter want je kan en mag niet ervaren dat je iets goed gedaan hebt. Want het was niet goed genoeg. Je had meer kunnen doen en dus wil je weg. Vermijden van de pijn die zo diep in je zit.

    Omdat iemand zei dat ik kon schrijven en ik misschien graag wil schrijven. Ik treur dat ik niet de woorden heb of de tijd neem om het helder te beschrijven. Dit is een stukje los laten hier en dat is ok. Een stroom van woorden die een verhaal? vormen. Ik was alleen. En de cynicus in mij zegt, en gelukkig waren er drugs. De legale op recept, maar ook wat ik bij de coffeeshop kon halen. Een zelfversterkende cirkel soms, de onvolmaakte demping voor een brein dat probeerde te leven met de boosheid en verdriet over de onvolmaaktheid van zichzelf.

    En ik heb best een goed leven. Ben sommige zaken pas net aan het begrijpen en ben blij dat ik verdrietig kan zijn. De realisatie van wie ik ben en wat ik mezelf heb aangedaan is soms heftig. That’s life. Ik heb de luxe dit te kunnen beseffen in een omgeving waar er ruimte voor is. De optimist zegt, dit is een kans om het beter te doen. Niet om te perfectioneren, maar weer te durven dromen. Op zoek naar een reden om te bestaan.

    1. Lotje

      Hoi Rogier,

      dank voor je reactie. Mooi omschreven.

      Je bent goed genoeg en je doet het goed.

      ‘We zijn God niet’, de mens is feilbaar en schiet tekort.

      Maar we zijn goed zoals we zijn, mét onze beperkingen.

      Ik hoop dat je rust kunt vinden in de situatie zoals deze is.

      Hartelijke groet,

      1. Rogier

        Het is dubbel. Het besef dat ik geneigd ben om te handelen op een wijze die mij en anderen schade oplevert is lastig.

        Dat is het gemene van vermijden. Ik wil al mijn slechte keuzes ophangen aan dat wat mij overkomen is. Dat besef maakt juist dat ik oprecht kan zeggen dat ik niet goed ben zoals ik ben. Daarmee zou ik namelijk vermijden om verantwoordelijkheid te nemen voor wat ik doe.

        Ik weet welke slechte keuzes ik kan maken en welke ik gemaakt heb. Ook dat is herstel, acceptatie dat je ook niet altijd goed bent zoals je bent, zonder uit het oog te verliezen wat je nog meer bent.

        Dankjewel voor je reactie Lotje.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *