Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Goedendag,
Ik wil graag stoppen met roken.
Nu heb ik eerdere stoppogingen gedaan, en ik werd toen erg depressief.
Mijn psychiater stelt dat het niet komt door de amisulpride.
Ik gebruik 600 mg amisulpride, 4 mg diazepam en 10 mg oxazepam.
Waardoor komt het dat ik me zo depressief voel bij het stoppen met roken?
Dank voor uw antwoord.
Hey B., dank voor je vraag!
Dat sombere gevoel bij stoppen met roken kan van een paar kanten komen. Nicotine is namelijk niet alleen een verslavend stofje, maar ook een soort stiekeme stemmingsregulator. Het geeft een kortdurend oppepper-effect op je dopamine en andere neurotransmitters, en als je ermee stopt, keldert dat even. Je brein moet dan zelf weer leren zijn eigen evenwicht te vinden — en dat kan dagen tot weken somberheid opleveren. Dat is geen teken dat het ‘niet voor jou is weggelegd’, maar wel dat je systeem even door een rouw- en resetfase heen gaat.
Daar komt bij dat roken invloed heeft op hoe je lichaam medicatie afbreekt. Nicotine (eigenlijk de verbrandingsproducten in tabaksrook) versnelt in de lever de afbraak van bepaalde stoffen. Stop je met roken, dan kan de bloedspiegel van sommige medicijnen ongemerkt wat stijgen — en dat kan ook bij amisulpride meespelen, al zeggen de leerboeken dat het effect daarop klein is. Soms is het dus toch een samenspel: minder nicotine-dopamine-boost én subtiele medicatieveranderingen die je stemming beïnvloeden.
Belangrijk is dat je het niet ziet als “of ik rook, of ik word depressief”, maar dat je je voorbereidt op die dip. Dat kan door langzaam af te bouwen, extra steun in te bouwen (dagstructuur, lichaamsbeweging, contact), en het in overleg met je behandelaar te doen zodat die meekijkt of je medicatie misschien even iets bijgesteld moet worden. Je kunt ook denken aan hulpmiddelen die tijdelijk de nicotineafhankelijke pieken en dalen verzachten (pleisters, spray), maar dat is maatwerk.
En ja, eerlijk gezegd, stoppen met roken is bij psychosegevoeligheid extra lastig omdat nicotine soms als zelfmedicatie fungeert voor spanning, stemming en concentratie. Dan is het dus niet alleen stoppen met een gewoonte, maar ook met een deel van je ‘coping’. Dat vraagt een dubbele strategie: zowel iets vinden dat de craving opvangt, als iets vinden dat de stemming draagt.
Hope this helps,
Greetz Jim
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
