Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Ik heb een bipolaire stoornis en slik lithium ruim 20 jaar. Ik vraag me nu af of ik dagelijks lithium 600 mg levenslang moet nemen. Ik gebruikte eerst 800 mg (lithiumvergiftiging) maar na bloedonderzoek bleek 600 mg de passende dosis voor mij te zijn.
Ik kan geen informatie krijgen hierover. Is er eventueel een alternatief?
Met vriendelijke groet,
C.
Hey C., dank voor je vraag!
Je stelt een goeie. Die vraag komt trouwens bij heel veel mensen op die al lang lithium gebruiken: moet ik dit echt mijn hele leven blijven slikken? Of mag het ook een keer klaar zijn?
Nou, het eerlijke antwoord is: nee, er is geen wet of natuurwet die zegt dat jij tot je laatste adem 600 mg lithium moet blijven nemen. Maar — en dat is de andere kant — het afbouwen van lithium is niet iets wat je ‘zomaar even’ doet. Het is een proces. En of het verstandig is, hangt af van heel veel factoren: hoe je stemming nu is, hoelang je al stabiel bent, hoe het in het verleden gegaan is bij minderen of stoppen, en vooral: wat jij wil, en wat je bereid bent om aan extra zelfzorg, structuur en ondersteuning in te zetten als je het zou proberen.
Je gebruikt het nu al ruim 20 jaar… dus je hebt er waarschijnlijk veel aan gehad, of het is op z’n minst een soort stabiele basis geweest. Tegelijk: je bent inmiddels 60+, je dosis is verlaagd vanwege verhoogde spiegels (dus je nieren beginnen misschien wat minder te filteren), en je lichaam verandert gewoon met de jaren. Dat maakt de vraag: is deze medicatie op dit moment nog de minste schade en het meeste nut? Of zijn er inmiddels andere wegen?
Alternatief voor lithium? Ja, die zijn er — maar ze hebben allemaal ook weer hun eigen bijwerkingen en risico’s. En eerlijk is eerlijk: voor mensen met een bipolaire gevoeligheid blijft lithium toch een van de ‘beste’ qua effectiviteit. Alleen… de keerzijde is dus die nierbelasting en die vraag: hoelang nog?
Wat je zou kunnen doen — als je overweegt te stoppen of te minderen — is in kaart brengen hoe je stemming over de afgelopen jaren was. Was het stabiel? Heb je veel last gehad van terugval? En durf je het aan om dat nu (samen met iemand die je vertrouwt) op een gecontroleerde manier te onderzoeken?
Afbouwen kan trouwens prima, maar hyperbolisch (!) graag — dus niet van 600 naar 300 in een maand. Liever met een taperingstrip in minuscule stapjes, zodat je lijf én je hoofd rustig kunnen meekomen.
Soms is het trouwens ook niet zozeer óf je afbouwt, maar hoe je leeft eromheen. Want lithium + stress = tricky. Maar lithium + rust, goede slaap, voeding, geen alcohol (jij noemde verslavingsgevoeligheid), veel buiten zijn, betekenisvolle dingen doen, mensen om je heen… ja, dan kun je het soms zelfs zónder redden.
Je hoeft dus niks, C. Maar je mag wel gaan onderzoeken wat bij jouw levensfase, jouw lichaam en jouw wensen past. Liefst met een arts of psychiater die naast je staat en niet alleen naar richtlijnen kijkt.
Hope this helps,
Greetz Jim
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
