Dag Jim,
Kun je naast olanzapine ‘Slaapmutsje’ (Californische papaver) gebruiken om beter te kunnen slapen?
Welke kruiden kun je beter niet gebruiken in combinatie met antipsychotica?
Hartelijke groet,
J.
Veel gezochte termen
De PsychoseNet Kennisbank
Beantwoord door
Auteur
Jim van Os
Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Kan een natuurlijk middel in combinatie met antipsychotica?
Vraag
Antwoord
Hey J., dank voor je vraag!
Ah ja, de klassieke zoektocht naar iets natuurlijks dat helpt tegen die eindeloze slapeloosheid — zeker als je al olanzapine gebruikt. Logisch ook. Olanzapine maakt vaak suf, maar dat betekent nog niet automatisch dat je ook lekker doorslaapt. En dan wil je iets erbij, liefst geen chemische hamer.
Over dat Slaapmutsje (Eschscholzia californica): dat spul werkt licht rustgevend, een beetje zoals valeriaan, en soms ook een tikje spierontspannend. Er is op zich geen harde contra-indicatie met olanzapine bekend — dus technisch gezien kun je het proberen. Maar… het is niet goed onderzocht in combinatie met antipsychotica. Dus je weet nooit precies hoe het uitpakt, zeker niet bij gevoelige mensen. En met olanzapine moet je altijd een beetje oppassen met dingen die óók iets aan het centrale zenuwstelsel doen.
Wat ik je zou aanraden: als je het wil proberen, begin dan met een halve dosis van dat Slaapmutsje. Niet meteen de volle mik erin gieten. Kijk even hoe je lichaam reageert. En niet combineren met alcohol of andere middelen die ook verdovend werken. Dat is vragen om problemen.
Wat je beter niet kunt doen met olanzapine: dingen die serotonine beïnvloeden zoals sint-janskruid — dat is een no go. Dat kruid kan interacties geven met allerlei psychofarmaca, ook antipsychotica. En je hebt geen zin in een serotoninesyndroom of een paniekaanval, omdat je dacht: ach, het is maar natuurlijk.
Andere kruiden zoals valeriaan of passiebloem? Die zijn milder en meestal veiliger in combinatie, maar ook daar: begin laag en check wat het doet. En bespreek het liefst met iemand die een beetje verstand heeft van fytotherapie én psychofarmaca — want die combinatie is helaas zeldzaam, maar o zo nodig.
En weet ook: slapen is niet alleen een farmaceutisch ding. Het heeft met veiligheid te maken, met prikkelregulatie, met overdag genoeg rustmomenten. Soms helpt een warme douche, een ademhalingsoefening, of zelfs een paar keer heel hard gapen voor het slapengaan, meer dan de zoveelste capsule.
Hope this helps,
Greetz Jim
Meer informatie
Disclaimer
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Empower jezelf met Kennis van PsychoseNet
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
- Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
- Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
- Kijk ook naar ons tweedelige WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN over afbouwen van psychiatrische medicaties met Jim van Os en Peter Groot;
Deel 1 is vooral voor afbouwers bedoeld; Deel 2 vooral voor voorschrijvers. - Wil je een PERSOONLIJK ADVIES bij het kiezen van een AFBOUWSCHEMA?
Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt. - Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik dan de KNMP-rekenhulp.
- Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
- Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
- Wil je meer leren over bewegingsstoornissen door psychiatrische medicaties en wat eraan te doen is? Kijk dan op de website Bewegingsstoornissen in de Psychiatrie.
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
- Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van PERSOONLIJK HERSTEL? Kijk dan onze animatie hierover of bekijk ze allemaal.
- Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan het mini-college van Jim van Os.
- Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan naar het mini-college van Jim van Os.
- Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is ‘in je hoofd’, wat is het dan wel? Bekijk het mini-college WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan? van Jim van Os.
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
- Kijk dan op de sociale kaart op PsychoseNet (MIND ATLAS).
- Ben je op zoek naar LOTGENOTENCONTACT BIJ MEDICATIEAFBOUW? Ga dan naar de Vereniging Afbouwmedicatie.
- Ben je op zoek naar stemmenhorengroepen buiten de reguliere GGZ? Zie de website van Stichting Weerklank.
- Ben je op zoek naar traumawebsites, kijk dan op traumanet, allesovertrauma of stichting trauma en dissociatie.
Beantwoord door: Jim van Os op 15 juni 2025
