Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Mijn zoon heeft rond de kerst een psychose gehad vanwege dat hij gestopt was met medicatie. Nu weer op niveau waar hij daarvoor had. Hoe komt het dat hij zo somber blijft? Inmiddels hebben we wel een intake gehad. Eerst met een psychologe en twee weken daarna met een psychiater.
Inmiddels zijn we bijna 2 maanden verder. Ik vind dit zo triest dat hij zo aan het lijden is en zo lang moet wachten.
Vind u dat menselijk?
De depressie kan te maken hebben met een combinatie van dingen zoals de psychosegevoeligheid en de medicatie.
Maar vaak is de somberheid existentieel in de zin van denken dat het nooit meer goed komt, dat je altijd afhankelijk zult blijven van de medicatie, dat je voor iedereen altijd een ‘zieke’ zult zijn, dat je geen zinvol leven kunt opbouwen, dat de oude vanzelfsprekendheid van het bestaan nooit meer terug gaat komen. Dat het leven niets meer te bieden heeft.
Dit soort verslagenheid komt vaak voor en wordt vaak niet goed opgepikt. Het antwoord op deze verslagenheid is proberen een perspectief te bieden van hoe je ondanks kwetsbaarheid toch aan nieuwe doelen kunt bouwen.
De persoon moet vaak eerst ‘verleid’ worden om deze stap te nemen. Personen die goed zijn in ‘verleiden’ zijn de ervaringsdeskundigen, die hiertoe liefst opereren vanuit een plek als een recovery college, waar je altijd naar toe kunt en waar het goed toeven is – dat wil zeggen: waar je je kunt verbinden aan andere mensen, en waar veel groepsmogelijkheden worden geboden om te leren.
Kortom, ik weet niet waar jullie wonen, maar zijn dit soort dingen in de buurt? Psychologen en psychiaters zijn goed in behandelen van symptomen, maar het ontwikkelen van weerbaarheid en perspectief is een andere vorm van werken die ook hard nodig is.
Greetz Jim
