Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Hallo Jim,
Ik verkeer in een emotionele crisis gekenmerkt door voortdurende angst en stress. Mijn opname en psychose waren mogelijk traumatisch.
Er is CGT aangeboden maar ik denk dat onderschat wordt hoeveel stress ik momenteel ervaar. Ik had een paniekaanval en kon helemaal niks meer. Lorazepam mag ik niet meer nemen omdat ik het al meer dan twee weken heb geslikt.
Ik ben radeloos en verlamd door angst.
Wat kan ik nog doen?
Alvast bedankt.
Hey P.,
Heftig voor je, spijt me echt te horen.
Dit gaat moeilijk worden, maar niet onmogelijk. Mijn advies is om radicaal de ACT-methode te volgen – naast de CGT.
ACT, of Acceptance and Commitment Therapy, werkt bij angst door je te helpen op een andere manier met je gevoelens om te gaan. In plaats van te proberen je angstige gevoelens te vermijden of te onderdrukken, wat vaak juist meer stress oplevert, moedigt ACT je aan om deze gevoelens te erkennen en te accepteren. Het idee is dat je angst een deel van het leven is en dat het oké is om angstig te zijn.
In plaats van te focussen op het ‘wegkrijgen’ van de angst, helpt ACT je te concentreren op wat je echt belangrijk vindt in het leven, zoals je waarden en doelen. De therapie leert je vaardigheden om je minder te laten leiden door je angstige gedachten en meer door je eigen waarden. Je leert bijvoorbeeld om op te merken wanneer je angstig bent en dit te erkennen zonder er meteen door meegesleept te worden.
Een belangrijk onderdeel van ACT is mindfulness, wat betekent dat je leert om in het moment aanwezig te zijn en je bewust te zijn van je ervaringen zonder oordeel. Dit kan je helpen om je minder overweldigd te voelen door je angst en maakt het makkelijker om te kiezen hoe je wilt reageren in plaats van automatisch in paniek te raken.
ACT gaat dus niet over het bestrijden van angst, maar meer over het leren leven met je angst, zodat het je minder in de weg staat bij de dingen die voor jou betekenisvol zijn. Het is een beetje alsof je leert om naast je angst te staan, in plaats van erdoor overrompeld te worden.
Hope this helps!
Greetz Jim
