Stel: u bent veertig, en beschouwt uw werk, uw partner en kinderen, uw familie, vrienden en uw rijtjeshuis met enige onrust: u weet dat u op basis van uw bedrukte stemming al een hele tijd een aantal dingen ‘niet goed doet’. Maar ja, de gekte van de dag dwingt u onverbiddelijk voort
Vijf jaar later komt alles plots tot een gierend halt: een verbroken relatie, een verplichte verhuizing, de kinderen vier van de zeven dagen kwijt, en uw werk houdt op.
Voor mij stortte die laatste stut, werk, in op vrijdag 29 maart 2013. Een dag later stond ik op met gierende paniek die me vanaf dat moment onafgebroken gezelschap hield. Drie maanden later zat ik in mijn eerste PAAZ: opgenomen met een allesvernietigende angst voor de wereld en het leven met als gevolg een psychose, depressie en een dwingende behoefte aan de dood. Een typisch gevalletje ziekte, oftewel, conform de wikipedia, homeostase-verstoring: ik kon me niet langer aanpassen aan de omstandigheden.
Een ziekenhuis doet in genezen. Maar het is maar zeer de vraag of een gemiddelde ex-psychiatrisch patiënt zijn of haar proces ziet in termen van ziek naar beter
Ik in ieder geval niet: mijn oude ik voldeed niet meer. Ik moest veranderen in een nieuwe ik. Er was geen sprake van een behoefte aan herstel; ik wilde de rest van mijn leven niet door met hetzelfde leven dat mij in de eerste plaats op de PAAZ had doen belanden. Ik wilde niet als een kapotte pot gelijmd worden, om met dezelfde ontwerpfouten verder door te leven. Hoe lang zou het duren, gezien mijn zee aan inmiddels gediagnosticeerde persoonlijkheidsstoornissen, voordat ik opnieuw zou worden opgenomen? Ik hoor het de psychiater in de PAAZ nog zeggen: “Maakt u zich niet druk, we maken u weer de oude.” Nog steeds staat die tekst bovenaan mijn lijst van meest afschuwelijke uitspraken aller tijden.
Er was, in retrospectief, een immense behoefte aan transformatie: ik had het idee dat ik als rups wel klaar was, dat mijn oude levensvisie: “u vraagt wij draaien” zijn langste tijd wel had gehad
Er waren maar twee opties: of de rups moest sterven, of ik moest worden tot die mooie óf lelijke … ja wat? En dit is het cruciale punt: een mens kan met zijn cognitie slechts teruggrijpen op wat hij of zij weet en kent. En wordt binnen de GGZ zelden tot niet ondersteund om vertrouwen te voelen voor, en te hebben in, wat nog niet voorgesteld kan worden. Weet een rups wat hij wordt? Waarschijnlijk niet. Heeft hij het nodig om zich af te sluiten, in weerwil van zichzelf? Euh… ja. En komt hij er vervolgens hersteld uit? Niet echt hè. Niet van ziek naar gezond. Wel anders. Hij is veranderd.
Ik ben uiteindelijk geholpen. Door een coach. Waar de GGZ professionals mijn angst voor morgen bezorgd labelden als “psychotisch”, “depressief”,”gegeneraliseerde angststoornis”, ”narcistisch”, “borderline”, en / of “afhankelijk”, feliciteerde deze meneer me tijdens het oriënterend gesprek met mijn volstrekt lege toekomst. U begrijpt dat ik even met mijn ogen knipperde. En daarna “Sorry, wat zei je?” piepte. Dit was zijn response: “Beste Bas, je hebt het voor elkaar gekregen om je leven helemaal leeg te vegen, zodat niets je nog in de weg staat om het zo op te bouwen, zoals jij het wilt hebben. A brave new world, zeg maar. Heb je daar zin in?”
Het was dát moment dat mijn hoop op een versie 2.0 leven geboren werd. Met hulp van deze coach definieerde én realiseerde ik in 2015 een nieuwe en levensvatbare toekomst
Was het genoeg? Nee. Begin dit jaar heb ik de GGZ gevraagd mij te helpen mijn verleden te transformeren middels schematherapie, en ook die resultaten zijn indrukwekkend.
De aanpassingen in zowel mijn verleden als mijn toekomst hebben mij veranderd. Het is, vanuit een ander gezichtspunt, puur Darwinisme: biologisch succes is aanpassing. Niet genezing.
Ben ik de enige? Ik denk het niet. Ik denk aan de mede-patienten van toen, en weet dat minstens de helft er zat vanwege een crisis die niet meer opgelost kon worden. Een laatste stut die viel. En dat we op de PAAZ zaten om of te sterven, of aangepast te raken aan een nieuwe wereld. Een wereld waarin onze oude ik niet meer voldeed, maar onze nieuwe ik dat wel kon.
Ik weet dat ik niet de enige ben bij wie dat is gelukt. En soms denk ik aan de anderen, die nog steeds hevig aan het worstelen zijn in hun pop, terwijl de professionals hard bezig zijn hen weer ‘de oude’ te maken. Op die momenten betrap ik me op de volgende, verboden gedachte:
‘May God forbid.’
Bas Kruip is 51 jaar en zijn leven kwam 4 jaar geleden, na een carrière als ICT-er, tot een full stop. Na een GGZ-traject van alles bij elkaar meer dan 2 jaar houdt hij zich momenteel bezig met wat hij graag wil: cabaret. Onder de naam ‘madebymensch‘ is hij in 2015 gestart met de voorstelling “De eenzame astronaut” over zijn ervaringen met de GGZ. Dit najaar verschijnt er een tweede voorstelling op de planken, “Eeuwig Geluk – een cursus voor gevorderden” waarmee hij een poging doet om het publiek actief duidelijk te maken dat het niet makkelijk is om een psychose te bewerkstelligen, maar dat iedereen het kan.
Ook van Bas: Ruimtevaart – Over een alternatieve realiteit
Geef een reactie