In de blogpost ‘meer controle over mijn bipolaire stoornis’ schrijft Paul over het hebben over een methode waarmee hij gedurende een aantal weken dagelijks zijn manieën opdiepte uit zijn geheugen en zo een paar maanden later, na bijna 20 jaar, eindelijk zijn triggers vond. Paul: “Op die triggers let ik nu iedere dag”.
Uiteraard is het ook van belang actie te ondernemen als een trigger zich voordoet, maar daar heb ik het minder over omdat dat iets is wat voor iedereen verschilt”.
Dagelijks oefenen
In 2019 kreeg ik mijn zoveelste manie en ondanks een serieuze poging kwam ik er bij de ggz niet achter wat mijn triggers waren. Ik besloot zelf op onderzoek te gaan want ik moest terugdenken aan 2015. In dat jaar was ik namelijk door een vriend uitgedaagd om elke dag te gaan wandelen en mede daardoor was ik voor een omscholing op het idee gekomen om dagelijks het leerprogramma Anki te gebruiken. Dat is een overhoorprogramma dat gebruikmaakt van het principe van gespreid herhalen. Ik oefende er dagelijks kort mee en leerde er makkelijk en met plezier mee.
Het verhaal achter mijn manieën opsporen
Dat bracht mij na de mislukte poging bij de GGZ op het idee om ook dagelijks op zoek te gaan naar het verhaal achter mijn manieën. Ik had het gevoel dat de sleutel ergens in de gebeurtenissen tijdens de manie moest liggen.
Ik begon met de manie die net voorbij was en stelde vragen in de van Wie?-, Wat?-, Waar?-, Wanneer?-, Waarom?- en Hoe?-vragen:
- Wie waren erbij?
- Wat deden die mensen?
- Wat deed ik?
- Enz.
Door elke dag vragen te stellen kreeg ik de manieën steeds scherper in beeld en ik kon steeds dieper graven in mijn geheugen. Na een tijdje had ik het gevoel dat de verhalen rond waren. Ik had nog geen antwoord, maar vond het welbestede tijd. En ik bleef regelmatig in mijn geheugen graven zodat ik de verhalen onthield.
Bingo!
Vijf maanden later bleek hoe goed de verhalen van mijn manieën in mijn hoofd zaten, want alles viel samen.
Op een zaterdagochtend in april 2020 kreeg ik een vervelend appje en was ik overstuur. Overslaande stem, trillen op mijn benen. Gelukkig kwam ik dankzij mijn huisgenoot en een vriend weer snel bij mijn positieven. Ik ergerde mij stevig. En ineens herkende ik dat gevoel: een jaar eerder had ik me zo ook geërgerd, helemaal aan het begin van een manie. Net als in 2012, 2006 en 2002.
Ik had mijn belangrijkste trigger gevonden: ergernis
Zes tot acht weken voor het eerder altijd misging. Door de film van mijn geheugen wat verder af te spelen zag ik ook dat ik tijdens een manische episode na die ergernis bij iedereen die het maar wilde horen begon af te geven op de persoon aan wie ik me ergerde, wat net dus ook was gebeurd.
Dat waren drie triggers:
- Mezelf ergeren
- Op iemand afgeven
- Bij zo veel mogelijk mensen.
Dat had ik tijdens iedere manie gedaan, maar nooit had ik het verband gelegd met die manieën. Tot dat moment. Eindelijk wist ik waarop ik moest letten. Het duurde niet lang voor ik inzag dat ook goed slapen van belang was. Dus dat zette ik ook in mijn lijstje in mijn hoofd.
Ik liep dat lijstje iedere dag na
Wat hielp was dat een psychiater mij tien jaar geleden ooit had gezegd dat mijn manieën niet snel opkwamen maar dat ik bij drie dagen signalen de medicatie moest ophogen en contact op moest nemen. Die aanwijzing kon ik nu goed gebruiken.
Het ging toch nog mis
Ik heb het hier vooral gehad over het in kaart brengen van signalen. Het is ook belangrijk om met je behandelaar aandacht te besteden aan wat je moet doen als je signalen waarneemt en wanneer je ingrijpt.
Ik kreeg begin 2023 toch nog een manie omdat ik weliswaar de signalen zag, maar niet snel genoeg ingreep. Gelukkig had ik door alle verhalen die ik mezelf had verteld nu wel inzicht in wat er gebeurd was en herstelde ik veel sneller dan van eerdere manieën. Het leidde ertoe dat ik nog scherper ging signaleren en nogmaals met mijn behandelaar overlegde over wat te doen bij signalen.
Ik besloot mijn signaleringsplan niet meer alleen in mijn hoofd op te slaan
Ik besloot het Excelbestand te gaan gebruiken dat ik al een jaar eerder voor dat doel had gemaakt. Het is een simpel bestand met daarin in de data van het jaar, de signalen, commentaar bij de signalen, medicatie, dosering medicatie, gewicht en een aantal gewoontes die ik wil bijhouden, zoals wandelen, lezen en schrijven.
Zo ziet mijn signaleringsplan eruit:
Ik wilde dat ik eerder met dat bestand was begonnen
Doordat ik met groene en rode kleuren werk, kan ik in één oogopslag zien hoe ik ervoor sta. En doordat ik het vastleg, kan ik mezelf moeilijker voor de gek houden. Als ik denk te weten waarom een bepaald signaal zich heeft voorgedaan, kan ik dat opschrijven, er lering uit trekken of het met mijn behandelaar bespreken.
Een groot voordeel van iedere dag terugkijken met het Excelbestand is dat het me de kans geeft dingen een halt toe te roepen. Dan vul ik ’s avonds in dat ik me die dag geërgerd heb en realiseer ik me dat het de moeite niet waard was. Het gaat zelfs zo ver dat ik het soms overdag in de gaten heb dat ik geërgerd wil reageren en het dan niet doe.
Op deze manier met mijn signaleringsplan omgaan bevalt me goed
Hoewel ik weet dat er natuurlijk altijd een kans bestaat dat ik alsnog manisch word, hoop ik toch dat de kans daarop kleiner is geworden doordat ik met deze vier dagelijkse vragen meer controle over mijn bipolaire stoornis heb gekregen. Ook omdat ik dit nieuwe signaleringsplan heb gedeeld met een aantal mensen in mijn directe omgeving.
Paul kreeg meer controle kreeg over zijn bipolaire stoornis dankzij zijn signaleringsplan.
Meer lezen over een signaleringsplan?
- Signaleringsplan om psychose te voorkomen – May-May Meijer
- Code Oranje – werken met een signaleringsplan
- Met wie spreek ik? – Maak een signaleringsplan
Heb je een vraag over bipolariteit en/of signaleringsplan?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Ontvang jij de PsychoseNet nieuwsbrief al?
Meld je aan en ontvang iedere week de nieuwe blogs en interessante items in je inbox.
Geef een reactie