Veel gezochte termen

Oorzaken van een bipolaire stoornis

Auteur

Ralph Kupka

Prof. dr. Ralph Kupka is hoogleraar Bipolaire Stoornissen bij het Amsterdam UMC, locatie VUmc, en psychiater bij GGZinGeest en Altrecht. Hij is voorzitter van het landelijk Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen (KenBiS) en  Vice-President of Education van de International Society for Bipolar Disorders (ISBD). 

Oorzaken van een bipolaire stoornis

De oorzaken van een bipolaire stoornis zijn vaak een mix van genetische kwetsbaarheid, factoren in de ontwikkeling en uitlokkende factoren.

Over de oorzaken van een bipolaire stoornis is de kennis vooralsnog beperkt, maar er zijn duidelijke aanwijzingen dat het gaat om een samenspel van genetische kwetsbaarheid, factoren in de ontwikkeling van het individu, en uitlokkende psychosociale factoren voorafgaand aan een episode.

Familieonderzoek, tweelingstudies, adoptiestudies en moleculair-genetische studies hebben aangetoond dat tienduizenden minieme genetische varianten met miniem kleine effecten een  rol spelen bij de gevoeligheid voor bipolaire stemmingsflcutuaties. Uit onderzoek blijkt dat het gaat om heel veel genetische varianten waarvan ieder mensen er wel honderden tot duizenden heeft.

We zijn dus allemaal genetisch gevoelig voor bipolaire stemmingsgevoeligheid

Het gaat dus waarschijnlijk om ‘gewone’ genetische variaties die betrokken zijn bij de normale menselijke energiehuishouding. Sommige mensen hebben blijkbaar een wat kwetsbare energiehuishouding, die aanleiding kan geven tot fluctuaties in respons op omgevingsstress.

Erfelijkheid en een kinderwens

Mensen die de diagnose bipolaire stoornis hebben, informeren vaak naar de erfelijkheid van de aandoening wanneer ze een kinderwens hebben. Statistisch gezien is de kans dat een kind later een depressie of bipolaire stemmingsstoornis zal ontwikkelen ongeveer 20% wanneer één van de ouders dit hebben (gehad). Voor mensen die geen ouder hebben met een stemmingsstoornis is deze kans ongeveer 10%.

Wel of niet kinderen krijgen?

Het advies dat gegeven wordt over het ‘wel of niet kinderen krijgen’ hangt af van meerdere factoren, zoals de kans op een terugval en de verwachte ernst ervan. Daarnaast is het ook belangrijk om na te gaan in hoeverre een zwangerschap en het ouderschap een te grote belasting kan vormen voor de ouders en wie uit de omgeving kan ondersteunen.

Uitlokkende factoren

Episoden kunnen optreden na een stressvolle gebeurtenis, maar ook zonder duidelijke aanleiding. Veranderingen in het dag- en nachtritme, bijvoorbeeld door ploegendiensten, doorwaakte nachten, en jet-lag, kunnen manie of depressie in de hand werken.

Ernstige wisselingen in stemming kunnen net als bij psychose ook uitgelokt worden door:

  • Een lichamelijke ziekte
  • Door het gebruik van alcohol, drugs
  • Door het gebruik van geneesmiddelen
  • Soms treedt een bipolaire psychose op na de bevalling, met spreekt dan van een postnatale psychose.
Bron: Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen

Meer weten over de bipolaire stoornis?

Kenbis biedt veel informatie:. KenBiS, het Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen, streeft ernaar in Nederland de zorg voor mensen met een bipolaire stoornis te verbeteren.

Heb je een vraag?

Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.

PsychoseNet zoekt donateurs

Wil je ons steunen zodat we ons werk voort kunnen zetten?