Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Laat ik een grote kans schieten als ik stop met EMDR?

Vraag

Ik ben al lange tijd EMDR aan het doen en heb hierin wel stappen gezet. Ik merk tegelijkertijd dat het mij ook met regelmaat flink ontregelt, en ik door de vermoeidheid de leuke dingen in het leven minder zie.

Mijn gevoel zegt dat ik mij meer moet gaan richten op ACT, maar ik vind het heel eng om de EMDR los te laten.

Laat ik, als ik de EMDR stop, een grote kans op een lichter leven liggen óf is het juist goed om te stoppen met de continue uitputting (en ontregeling) door de EMDR naast het dagelijkse leven?

Antwoord

Hey M., dank voor je vraag!

Je zit met een klassieker: EMDR helpt, maar het kost je op dit moment ook veel en snoept plezier weg. Dan is de hoofdvraag niet zozeer EMDR ja of nee, maar timing en dosering. Trauma-werk is topsport voor het zenuwstelsel. Als de trainingsprikkel te vaak, te lang of te zwaar is, ga je niet vooruit maar raak je overtraind. Dat jij geregeld ontregeld en uitgeput raakt is dus geen zwakte, maar een signaal dat je systeem zegt: even minder beuken, meer herstellen.

Je laat géén grote kans schieten als je tijdelijk stopt of afschaalt, mits je het doel bewaart: een lichter leven. In een kritisch-psychiatrisch perspectief gaat herstel niet alleen over symptoomreductie maar ook over leren leven met je gevoeligheden. Jij noemt bipolaire stemmingsgevoeligheid; dan is het extra belangrijk dat bewerkingstechnieken je dag-nachtritme niet overhoop gooien. Veel mensen varen juist beter met een periode stabilisatie en ACT-achtig werken: defusie van lastige gedachten, ruimte maken voor gevoel zonder erin te verdwijnen, en kleine stappen zetten in de richting van wat voor jou waardevol is. ACT is niet “EMDR weggooien”, het is de ondergrond verstevigen zodat EMDR later lichter en efficiënter kan, of soms zelfs minder nodig blijkt.

Praktisch kun je drie opties met je behandelaar bespreken, zonder dat je ergens aan vastketent. Eén: een pauze inlassen van EMDR van bijvoorbeeld een paar maanden en je volledig richten op ACT, lichaamsgerichte regulatie en leefstijl. Denk aan gereguleerde adem, mindful bewegen, en korte waarden-oefeningen: elke ochtend drie minuten je aandacht terughalen naar lichaam en omgeving, en dan één mini-actie kiezen die je dag 1 procent rijker maakt. Twee: EMDR-light doen binnen je window of tolerance, met kortere sessies, langere tussenpozen, eerst stevig resourcen (denk aan CRM-achtige ankertechnieken, safe place echt inbedden) en alleen kleinere targetjes. Drie: als je merkt dat exposure-achtige dingen je goed liggen, kun je daar selectief mee verder zonder dat je het EMDR-protocol volgt; het gaat om empowerment ten opzichte van wat je bang maakt, niet om de methode heilig verklaren.

Wees niet bang voor het verwijt dat je “ophoudt terwijl het werkt”. Werken betekent ook kunnen léven tussendoor. Het doel is niet therapietrouw als eindscore, het doel is jij die weer energie voelt en leuke dingen ziet. Als jij nu ACT wilt, volg dat gevoel. Spreek met je behandelaar af hoe je de overgang doet, hoe je ontregeling monitort, en kom expliciet overeen dat je later altijd weer EMDR kunt oppakken als je draagkracht toeneemt. Oh ja, doe geen grote medicatie-wijzigingen tegelijk met intensieve traumaverwerking; één variabele tegelijk, anders weet niemand meer wat wat doet.

En intussen de saaie dingen die stiekem goud zijn: slaap streng bewaken, vaste dagstructuur, buitenlicht, sociaal contact dat veilig voelt, en dingen die je lijf prettig vindt. Dat zijn geen bijzaakjes; ze zijn de ondergrond waarop elke therapie pas echt kan landen.

Kortom: je laat geen kans liggen door te stoppen met de continue uitputting. Je vergroot je kans door de juiste volgorde te kiezen: eerst stabiliseren en weerbaarheid bouwen met ACT en lichaamsgerichte regulatie, daarna pas weer verder finetunen met bewerking als dat nog nodig is. Jij bent de regisseur; EMDR is een instrument, geen religie.

Hope this helps en kijk vooral bij de informatie hieronder, want er is nog veel meer over te zeggen, kijken en lezen. En als je meer intensief contact wil, ga dan naar onze chat.

Greetz Jim

Meer informatie

Disclaimer

Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts

Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.


Empower jezelf met Kennis van PsychoseNet

Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.

Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.

Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:

  • Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.

Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?

  • Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
  • Kijk ook naar ons tweedelige WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN over afbouwen van psychiatrische medicaties met Jim van Os en Peter Groot;
    Deel 1 is vooral voor afbouwers bedoeld; Deel 2 vooral voor voorschrijvers.
  • Wil je een PERSOONLIJK ADVIES bij het kiezen van een AFBOUWSCHEMA?
    Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt.
  • Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik dan de KNMP-rekenhulp.
  • Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
  • Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
  • Wil je meer leren over bewegingsstoornissen door psychiatrische medicaties en wat eraan te doen is? Kijk dan op de website Bewegingsstoornissen in de Psychiatrie.

Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?

  • Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van PERSOONLIJK HERSTEL? Kijk dan onze animatie hierover of bekijk ze allemaal.
  • Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan het mini-college van Jim van Os.
  • Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan naar het mini-college van Jim van Os.
  • Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is ‘in je hoofd’, wat is het dan wel? Bekijk het mini-college WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan? van Jim van Os.

Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?

Beantwoord door: Jim van Os op 12 oktober 2025

Gerelateerd

Meer over

ACT
Behandeling
EMDR

Lees ook