Antwoord
Hey M., dank voor je vraag!
Ik kan me heel goed voorstellen dat je met zo’n mengelmoes aan gevoeligheden, medicatie en rapid cycling een soort gevoel krijgt van o jee, gaat dit ooit eens rustiger worden. Dat is heel menselijk. Wat je beschrijft is eigenlijk precies hoe bipolaire stemmingsgevoeligheid zich kan gedragen: het systeem vliegt snel omhoog en omlaag, en dat maakt dat je verlangen naar stabiliteit bijna zelf een soort stressfactor wordt.
Misschien helpt het om eerst even te zeggen dat er helaas geen vaste dosering bestaat waarbij iemand met rapid cycling stabiel blijft. Dat is geen onwil van psychiaters, maar het simpele feit dat ieder brein zijn eigen dansje heeft. De ene persoon stabiliseert al bij een lage dosis lamotrigine (Lamictal), de ander heeft veel meer nodig, en weer een ander juist een combinatie van middelen. Het is dus in de praktijk altijd een leerproces van experimenteren en kijken wat jouw systeem doet.
Dat je psychiater voorzichtig opbouwt vanwege een intermediair metabolisme is eigenlijk best verstandig. Bij lamotrigine móet het langzaam, omdat het middel in zeldzame gevallen huidreacties kan geven als je te snel titratie doet. Daarom begint vrijwel iedereen op 10 of 25 mg en wordt dan per twee weken een stap gemaakt. Dus dat tempo dat jij voelt als langzaam, is eigenlijk precies hoe het hoort. Dit is die gekke paradox: langzaam gaan is hier de snelste weg naar stabiliteit.
En rapid cycling… ja, dat vraagt soms echt geduld. Lamotrigine is een middel dat vooral de depressieve kant stabiliseert en de schommelingen verkleint, maar het werkt helaas niet van de ene op de andere dag. Vaak begin je na 6 tot 8 weken een wat rustiger patroon te zien, maar dat verschilt enorm per persoon.
Over paroxetine: dat jouw psychiater daar terugkrabbelde is logisch. Paroxetine in combinatie met stemmingsgevoeligheid kan je kwetsbaarheid voor manie extra raken, en dan komt ook nog de interactie met sumatriptan erbij. Dus dat was geen gekke overweging, eerder een zorgvuldige.
Dan je vraag over bloed prikken: lamotrigine is geen lithium. Je hoeft er geen spiegel van te bepalen. Dus geen maandelijkse bloedcontroles speciaal voor lamotrigine. Soms wordt wel een algemene check gedaan (leverfunctie bijvoorbeeld), maar dat is geen vast onderdeel zoals bij lithium. Dus in die zin scheelt het.
Wat je angst betreft dat het heel lang gaat duren: dat gevoel mag er zijn, maar probeer jezelf toe te spreken alsof je tegen een goede vriendin praat. Stabiliteit bij bipolaire gevoeligheid komt niet per medicatie alleen. Het is altijd een pakketje van dingen die elkaar ondersteunen: genoeg slaap, regelmaat, stressmanagement, bewegen, en ook leren herkennen welke signalen jouw systeem geeft voordat je cyclus versnelt. Als je dat ernaast meeneemt, maak je het effect van lamotrigine veel groter. Je wordt eigenlijk je eigen co-therapeut, zou je kunnen zeggen.
En Abilify 2,5 mg is een heel lage dosis, vaak gebruikt als licht antimanisch steuntje. Soms moet dat ietsje hoger, soms juist later weer omlaag, maar dat soort dingen ontdek je samen met je behandelaar in die afstemmende, niet-frontale samenwerking. Geen strijd, maar judo zoals in LEAP: meebewegen, kijken wat werkt, samenvatten, finetunen.
Dus het antwoord is een beetje saai maar waar: er bestaat geen standaarddosering die jouw stabiliteit garandeert. Maar er bestaat wél een pad waarop je samen met je psychiater, rustig opbouwend en goed afgestemd, steeds dichter bij die stabiliteit komt. En dat pad loopt niet lineair, maar wel richting herstel.
Hope this helps,
Greetz Jim
Meer informatie
Disclaimer
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Empower jezelf met Kennis van PsychoseNet
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
- Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over PSYCHEDELICA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
- Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
- Kijk ook naar ons tweedelige WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN over afbouwen van psychiatrische medicaties met Jim van Os en Peter Groot;
Deel 1 is vooral voor afbouwers bedoeld; Deel 2 vooral voor voorschrijvers.
- Wil je een PERSOONLIJK ADVIES bij het kiezen van een AFBOUWSCHEMA?
Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt.
- Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik dan de KNMP-rekenhulp.
- Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
- Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
- Wil je meer leren over bewegingsstoornissen door psychiatrische medicaties en wat eraan te doen is? Kijk dan op de website Bewegingsstoornissen in de Psychiatrie.
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
- Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van PERSOONLIJK HERSTEL? Kijk dan onze animatie hierover of bekijk ze allemaal.
- Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan het mini-college van Jim van Os.
- Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan naar het mini-college van Jim van Os.
- Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is ‘in je hoofd’, wat is het dan wel? Bekijk het mini-college WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan? van Jim van Os.
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
Beantwoord door: Jim van Os op 3 december 2025